Ο Φόβος η Τάξη και ο Ζορμπάς - της Αναστασίας Βούλγαρη
Με αφορμή το άρθρο του κ. Ηλία Κανέλλη στα ΝΕΑ (22.8.2019) με το οποίο προτείνει «Όχι άλλους Ζορμπάδες» και ταυτίζει τους παραβάτες συμπατριώτες μας με τον ήρωα του Καζαντζάκη και ειδικά με τον ρόλο του Άντονι Κουίν στην ομώνυμη ταινία, ωσάν ο καζαντζακικός ήρωας να είναι ένας χαμερπής τύπος που καμαρώνει για την ανομία του, ενώ την ίδια στιγμή σε όλες τις «κανονικές χώρες» οι πολίτες υπακούουν στους νόμους, μια και στα «κανονικά κράτη» η «νομιμότητα είναι υποχρέωση», ήρθαν στο μυαλό μου όλοι οι αιώνες της αποικιοκρατίας που επέβαλαν τα «κανονικά κράτη» της Ευρώπης στην Αφρική, στις Ινδίες, στην αμερικανική ήπειρο, στην Αυστραλία και τις ασιατικές χώρες.
Όταν οι μισθοφόροι (δηλαδή οι αλλοτινοί δουλοπάροικοι χωρίς ανθρώπινα δικαιώματα) που ήταν στην υπηρεσία των βασιλιάδων και των φεουδαρχών της Δύσης συμμετείχαν στην υποδούλωση, τον βασανισμό και τον εξευτελισμό εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων κι ανάμεσά τους μερικών εκατομμυρίων που τους απήγαγαν από τις εστίες τους, για να τους πουλήσουν στα σκλαβοπάζαρα και να μεταβάλουν σε υποζύγια και ομιλούντα εργαλεία άντρες, γυναίκες και παιδιά που προηγουμένως ζούσαν ελεύθεροι στον τόπο τους.
Ώσπου η ωμότητα αυτής της κτηνώδους εξουσίας έφτασε στο αποκορύφωμά της κατά τον Α΄και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, και οι Ευρωπαίοι βίωσαν οι ίδιοι την αποθέωση του κτήνους, ειδικά όταν κυριάρχησε ο ναζισμός και τα στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Και τότε κατάλαβαν…
Αυτή είναι όμως η μεγάλη μας διαφορά με τις «κανονικές χώρες», ότι εκείνες αναπτύχθηκαν εκμεταλλευόμενες λαούς και πολιτισμούς, ενώ εμείς την ίδια ιστορική περίοδο ό,τι κατορθώναμε το κατορθώναμε μόνοι μας και μάλιστα σε συνθήκες οθωμανικής κατοχής και μετά την Επανάσταση του 1821 σε συνθήκες εξάρτησης και καταπίεσης από τις Μεγάλες Δυνάμεις και συχνά ωμής επέμβασής τους (ακόμη και ένοπλης) στα εσωτερικά μας. Και ήταν οι Βαυαροί που μαζί με τους εγχώριους συνεργάτες τους επέβαλαν το δικό τους μοντέλο διακυβέρνησης και οργάνωσης του κράτους. Ένα μοντέλο ξένο και τελικά εχθρικό ως προς την ιδιοσυγκρασία μας, τα ήθη μας και τον τρόπο ζωής μας, που τα θεμέλια της ήταν η δημοκρατία, από την εκκλησία του δήμου έως τα Κοινά, κατά την περίοδο της οθωμανοκρατίας, που με τη δημοκρατική τους λειτουργία κατορθώσαμε να μη χάσουμε το πρόσωπό μας και να γίνουμε δουλοπάροικοι, αλλά ελεύθεροι πολιορκημένοι.
Αν αναζητήσουμε λοιπόν την αιτία της άρνησης πολλών συμπατριωτών μας να πειθαρχήσουν στους νόμους του κράτους, ας ψάξουμε σ’ εκείνη την περίοδο. Εκεί είναι η ρίζα της άρνησης. Όλα τ’ άλλα είναι η αλληλουχία των γεγονότων και η αλληλουχία των ανθρώπινων αντιδράσεων. Όπως π.χ. η σημερινή πνιγμένη κραυγή μας που μετουσιώνεται σε αυτοκαταστροφή…
Για να επανέλθω όμως στον Ζορμπά, ας αναρωτηθούμε γιατί οι λαοί της ανθρωπότητας αγαπούν τόσο πολύ τη μουσική του Ζορμπά, που συνέθεσε ο Μίκης Θεοδωράκης; Γιατί, από τον Καναδά και τη Ρωσία έως την Αργεντινή, τη Γαλλία και το Ισραήλ, χορεύουν σε δρόμους, πλατείες και στάδια τον χορό του Ζορμπά; Μήπως για το ανυπότακτο του κινηματογραφικού ήρωα αλλά και της μουσικής; Ανυπότακτο που όμως εκφράζεται συλλογικά με τους χορευτές σε κυκλικό σχηματισμό να στηρίζονται ο ένας στον ώμο του διπλανού του.
Μήπως οι λαοί χορεύοντας το συρτάκι του θρυλικού Άντονι Κουίν αναζητούν τον δικό τους Ζορμπά; Εκείνον που όταν χορεύει χτυπάει με δύναμη τα πόδια του στη γη κι ύστερα μ’ ένα τίναγμα βρίσκεται για μια στιγμή στον αέρα, σαν να θέλει να φτάσει τον ουρανό ή σαν άλλος αναβάτης του ιερού ταύρου των ταυροκαθαψίων, για να προσγειωθεί αποδεχόμενος εν τέλει το πεπερασμένο της ύπαρξής του, μα κοιτάζοντας πάντα τον ουρανό σαν ένας Διόνυσος- Απόλλωνας θνητός.
Τι σχέση μπορεί να έχει ο Ζορμπάς με την… κανονικότητα των εξουσιών της Δύσης; Καμία. Γιατί ο Ζορμπάς, όπως και η μουσική που έχει εκπηγάσει από μέσα του και τον περιβάλλει, δεν είναι στερεότυπο ή ευτελής ελευθεριότητα, αλλά είναι σύμβολο ελευθερίας και πρόταγμα, κυρίως, ψυχής. Όχι όμως σύμβολο ελευθερίας ατομικής, όχι ελευθερίας ατομικισμού όπως είναι στη Δύση, αλλά συλλογικής ελευθερίας καθολικού χαρακτήρα. Εκεί βρίσκεται και η μεγάλη μας διαφορά με τη Δύση. Και τα σημερινά δεινά μας οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι μας επιβλήθηκε αντί να ζούμε στον δικό μας ιστορικό χρόνο να ζούμε στον ιστορικό χρόνο της Δύσης, δηλαδή στο δικό μας μακρινό παρελθόν– αλλά καλύτερα να παραμείνω στο θέμα μας.
Ο αρθογράφος μάς προτείνει «αστυνόμευση και πρόστιμα» όταν δεν εφαρμόζονται οι νόμοι. Φόβος και τάξη λοιπόν. Αφού προηγουμένως καταργήσουμε (ή μήπως πνίξουμε με τα ίδια μας τα χέρια;) τον Έλληνα Ζορμπά, και τον Οικουμενικό Ζορμπά, και μαζί τους τη μουσική που τους ενώνει. Για να μεταβληθούμε όλοι οι λαοί σε πολτό κι έτσι εύκολα να επικρατήσει στον πλανήτη η νέα τάξη πραγμάτων των εξουσιών των «κανονικών κρατών».
Η λύση του προβλήματος της απειθαρχίας στους νόμους κάποιων συμπατριωτών μας, που συχνά έχει καταστροφικές συνέπειες, δεν είναι να καταργήσουμε την ιδιοσυστασία μας, γιατί τότε θα πρέπει να καταργήσουμε όλες τις σελίδες της ανυπότακτης ιστορικής μας διαδρομής από τους Μηδικούς Πολέμους έως τον Αντιδικτατορικό Αγώνα– μήπως Ζορμπάδες δεν ήταν όλοι εκείνοι οι Έλληνες;– αλλά να κατακτήσουμε εκ νέου αυτό που εμείς οι Έλληνες γνωρίζουμε καλά: την πραγματική δημοκρατία.
Ναι στον Ζορμπά!
Αθήνα, 23.08.2019
«ΤΑ ΝΕΑ» φ. 593, Τετάρτη 28. 08.2019
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
09.01.2021
Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
-
29.12.2020
Η «Όμορφή πόλη» του Μίκη Θεοδωράκη σε online streaming
Η παράσταση θα προβληθεί σε online streaming από το Ωδείο Ηρώδου Αττικού στις 9 και 10 Ιανουαρίου 2021
Η «Όμορφη πόλη» του Μίκη Θεοδωράκη σε απόδοση-σκηνοθεσία Γιώργου Βάλαρη, η θεατρική – μουσική υπερπαραγωγή της χρονιάς, που υμνήθηκε από κοινό και κριτικούς, μετά από τις sold out παραστάσεις στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών – Θεσσαλονίκης και στο Ηρώδειο, θα προβληθεί διαδικτυακά σε online streaming – worldwide με μιας υψηλής τεχνολογικής κάλυψης ήχου και εικόνας της παράστασης από το Ηρώδειο, μόνο για δύο ημέρες στις 9 και 10 Ιανουαρίου 2021, μέσω της πλατφόρμας του VIVA.GR, ώστε να την απολαύσει όλος ο κόσμος τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. -
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Ο κολίγος
Στρατιώτες ορκισμένοι
μπήκαν στα Καλάβρυτα
ξέρεις τι σε περιμένει
όλα μαύρα κι άδικα..... -
78 ΑΡΘΡΑ
13.05.2013
Αρκάδι - του Μίκη Θεοδωράκη
Σήμερα, 5 Μαϊου του 2013, πέντε μέρες μετά τη δήλωσή μου της 30ής Μαρτίου με την οποία πρότεινα την δημιουργία Ανεξάρτητων Σπιθών, τα αποτελέσματα είναι προς το παρόν απογοητευτικά. Έως τώρα ο αριθμός των Σπιθών δείχνει ότι η ανταπόκριση σε σχέση με τη νέα πρότασή μου είναι δραματικά μικρός.
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
2006
Συνέντευξη Μίκη Θεοδωράκη στον Γιώργο Λιάνη
Μέσα στα 2005 υπήρξε μια θεαματική παρουσία του συμφωνιστή Θεοδωράκη στην χώρα μας. Στο Ηρώδειο είχαμε δύο συναυλίες στις οποίες η λαϊκή του μουσική συνέπλεε με την συμφωνική....
-
11 VIDEOS
13.12.2017
Μίκης Θεοδωράκης - Συνέντευξη στον August Everding
Με αφορμή την επέτειο των 70 χρόνων του Μίκη Θεοδωράκη, παρουσιάστηκε στη Βασιλική Πλατεία του Μονάχου, το καλοκαίρι του 1995,το μπαλέτο «Αλέξης Ζορμπάς».
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
24.06.2011
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στην πλατεία Καρατάσου της Νάουσας
Τελικός σκοπός του Κινήματός μας είναι η οριστική κατάκτηση από το Λαό μας της Εθνικής μας Ανεξαρτησίας και της διακυβέρνησης της χώρας από τους εκπροσώπους του Παλλαϊκού Πατριωτικού Μετώπου, που φιλοδοξούμε να σχηματίσουμε μαζί με όλες τις υπόλοιπες ανεξάρτητες δυνάμεις που παλεύουν σήμερα για τον ίδιο σκοπό.
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
02.02.2018
Δήλωση Μίκη Θεοδωράκη για τις απειλές και την επίθεση με μπογιές στο σπίτι του
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για τις απειλές που δέχεται για να μην μιλήσει στο συλλαλητήριο και την επίθεση με μπογιές που έγινε στο σπίτι του το μεσημέρι του Σαββάτου 2.2.2018, ο Μίκης Θεοδωράκης δήλωσε:
«Είμαι Ήρεμος και Έτοιμος»
Όταν ρωτήθηκε ποιο είναι το μήνυμά του για τον κόσμο, απάντησε:
«Να μην πτοηθούν. Να αυξήσουν την θέληση, τον θυμό, την αποφασιστικότητα και την ορμητικότητά τους». -
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
25.07.2014
Επεισόδια εις τα γραφεία της κινήσεως "Λαμπράκης"
Άρθρο πολιτικού περιεχομένου με περιγραφές επεισοδίων που συνέβησαν κατά τη διάρκεια των εγκαινίων του πολιτικού γραφείου της κινήσεως νέων "Γρηγόρης Λαμπράκης". Αναφορά σε άσκηση σωματικής βίας σε μέλη της κίνησης μεταξύ των οποίων ο Μίκης Θεοδωράκης.
-
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
15.02.1967
Δήλωση του Μίκη Θεοδωράκη, πρώην βουλευτού
Ἀθήνα, 23.4.1967. Ὁ βασιλιάς, συνωμότες ἀξιωματικοί καί ἐπίορκοι δικαστικοί, σέ συνεργασία μέ τούς Ἀμερικανούς ἰμπεριαλιστές, κατέλυσαν τή δημοκρατία στήν Ἑλλάδα.
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
28.04.2011
Το χρέος απέναντι στην ιστορία και απέναντι στα όνειρα - του Χριστόφορου Δ. Ἀργυρόπουλου
Η ζωή, το έργο και η δράση τοῦ Μίκη Θεοδωράκη, ὅπως ἀναπτύσσονται στό μουσικό, λογοτεχνικό καί πολιτικό πεδίο, ὁρίζονται ἀπό δύο ἀντίρροπες δυνάμεις. Ἀπό τή μιά εἶναι ἡ αὐστηρότητα, ἡ ἀφιέρωση καί ἡ πνευματικότητα πού ὁρίζουν τή βυζαντινή ἁγιογραφία. Ἀπό τήν ἄλλη
ὑπάρχει ἡ ἀπελευθερωτική, διονυσιακή καί πρωτοπόρα δημιουργικότητα. -
18 ΠΟΛΙΤΙΚΑ VIDEOS
16.01.2011
Ιδρυτική Διακύρηξη Κ.Α.Π.
-
32 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
19.06.2013
Ο Μίκης Θεοδωράκης προλογίζει το film «Ανακυκλώνοντας την Μήδεια» του Αστέρη Κούτουλα
Το Αιγαίο είναι μια ιδιαίτερη θάλασσα, γιατί τα κύματά της είναι γρήγορα και πυκνά. Έτσι αν δεν έχεις το κατάλληλο πλεούμενο και την απαιτούμενη πείρα, γρήγορα ανατρέπεσαι και πνίγεσαι.
-
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
01.07.2013
Μίκης Θεοδωράκης «Ποιος τη ζωή μου…» - Παράσταση στη Μακρόνησο
To θέατρο BADMINTON σε συνεργασία με την περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, το Δήμο Κέας και το Δήμο Λαυρεωτικής διοργανώνουν ένα καλλιτεχνικό γεγονός με τεράστια συμβολική σημασία που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 14 Σεπτεμβρίου στη Μακρόνησο.
-
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
05.02.2017
Η ΑΟΖ της Ελλάδας και ο Ντόναλντ Τραμπ: Θα αλλάξει τη θέση των ΗΠΑ ο νέος Πρόεδρος; - του Θεόδωρου Καρυώτη
Η ιστορία του ελληνισμού είναι συνυφασμένη με τη θάλασσα αλλά οι τελευταίες ελληνικές κυβερνήσεις φαίνεται να την αντιπαθούν και έχουν αφήσει του Κύπριους, τους Ισραηλινούς και τους Αιγύπτιους να κολυμπούν μόνοι τους στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το φάντασμα της ΑΟΖ θα στοιχειώσει, εάν δεν ξυπνήσουμε σύντομα. Ακούγεται μονότονο αλλά διαπεραστικό. Η παγκόσμια κοινότητα ασχολείται, με αυξανόμενο ενδιαφέρον, με το θέμα της ΑΟΖ, αλλά εμείς συνεχίζουμε να κοιμόμαστε τον ύπνο του δικαίου. Όχι μόνο δεν ξυπνήσαμε μετά την ηρωική ανακήρυξη της Κυπριακής ΑΟΖ, το 2004, από τον αείμνηστο Τάσσο Παπαδόπουλο, αλλά αντιθέτως η τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας (Καραμανλής-Μπακογιάννη) την πολέμησε. -
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
14.05.2018
Τα παιδιά εδώ, οι σκύλοι στο βουνό - του Γιώργου Φραντζεσκάκη
Το σύνθημα του τίτλου έγινε πανό και αναρτήθηκε σε δημοτικό σχολείο της Τριανδρίας Θεσσαλονίκης. «Τα παιδιά εδώ». Εδώ, όπου θα τους διδάξουμε τη συμπόνια και την αλληλεγγύη, τη φιλανθρωπία και τον αλτρουισμό. «Τα σκυλιά στο βουνό». Όχι για βόλτα. Για εξορία. Εκεί, όπου θα τους διδάξουμε ότι τη συμπόνια και όλα τα υπόλοιπα τα αξίζουν μόνο οι άνθρωποι. Γιατί έχουμε χρέος να προετοιμάσουμε και την επόμενη γενιά, που θα βλέπουν τα ζώα σαν αναλώσιμα αντικείμενα που δικαιούμαστε να πετάξουμε όταν έχουν εξαντλήσει τη χρήση τους.
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
14.11.2012
Τα παράνομα δεσμά δανεισμού της Ελλάδας και η πολιτική λύση
Ο Μίκης Θεοδωράκης, συνεχίζοντας ακούραστος και ακατάβλητος τον αγώνα του για την Ελλάδα, που αποτελεί αγώνα ολόκληρης ζωής και παραμένει μέχρι σήμερα πάντα νεανικός και απτόητος τόσο από τις σκληρές και αντίξοες ταλαιπωρίες της ηλικίας και της υγείας όσο και από την έχθρα του συστήματος εξουσίας που καταπολεμά, διέγνωσε την τεράστια πολιτική σημασία που έχει ο ελληνικός πλούτος τόσο για τους δανειστές της και για τα μεγάλα κέντρα εξουσίας που επιβουλεύονται τον «πλούτο των εθνών», όσο και για την ίδια την Ελλάδα και για τη δύναμη αντίστασης κατά της επιβουλής.
-
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
22 VIDEO ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟN
31.01.2017
Το ψέμα που ζούμε!
-
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
07.05.2017
Για το βιβλίο του Μίκη Θεοδωράκη «Μονόλογοι στο Λυκαυγές» (δεύτερο μέρος) - της Αναστασίας Βούλγαρη
Η Σπίθα και η γέννηση της νέας αντίστασης
Ο Μίκης Θεοδωράκης, στο βιβλίο του «Μονόλογοι στο Λυκαυγές», ορίζει ως σημείο εκκίνησης της σημερινής κατάστασης της χώρας το 1974, όταν οι δυνάμεις του Χάους συντονίζουν τη συστηματική επίθεση σε όλους τους τομείς της εθνικής μας ζωής: οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ
