Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
Παρ’ όλα αυτά υπήρχε πολιτιστική ζωή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας, το Ελληνικό Χορόδραμα.
Στην δεκαετία του '60 οι σκληρές οικονομικές συνθήκες αλλά και η συνεχιζόμενη αστυνομική βία δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την πολιτιστική μας αναγέννηση.
Στην δεκαετία του '70 είχαμε την χούντα. Αμέσως μετά, η πολιτιστική ζωή συνέχισε το δρόμο της.
Στην δεκαετία του '80 οι μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βοήθησαν την ανάπλαση της καλλιτεχνικής μας ζωής.
Στην δεκαετία του '90 και του 2000 οι πολιτιστικές εκδηλώσεις (με την βοήθεια πάντα του Κράτους και των Δήμων) συνεχίστηκαν.
Στην δεκαετία του 2010 άρχισε η παρακμή, για να φτάσουμε στην δεκαετία του 2020 στο ΜΗΔΕΝ.
Αναγνωρίζω ότι οι συνθήκες (πανδημία, οικονομία, τουρκική απειλή) θα πρέπει να είναι -και είναι- μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων.
Ο σκοπός όμως αλλά και η προϋπόθεση για όλα, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Όσο μεγάλος και αν είναι ο πλούτος μιας χώρας, η Ιστορία διδάσκει ότι εκείνο που μένει τελικά είναι ο Πολιτισμός της.
Ποιος γνωρίζει σήμερα τις καθημερινές αποφάσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που απασχόλησαν τον Περικλή και άλλους στην αρχαία Αθήνα; Κανείς! Όμως όλοι γνωρίζουν και μάλιστα επί πολλούς αιώνες τον Πολιτισμό που εκείνοι οι δημόσιοι άνδρες βοήθησαν να δημιουργηθεί.
Και φυσικά χάρη στην χρηματοδότηση του Πολιτισμού από το ταμείο του Κράτους! Με πολιτικούς χωρίς την παιδεία και το όραμα του Περικλή και των άλλων δημοσίων παραγόντων, δεν θα υπήρχε η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας. Δεν θα υπήρχαν τα θέατρα. Δεν θα υπήρχαν ίσως ο Σοφοκλής και ο Φειδίας.
Γιατί αν ο καλλιτέχνης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος να φτάσει το έργο του στην κοινωνία, τότε δεν θα το γράψει, δεν θα το συνθέσει, δεν θα το λαξεύσει.
Δεν θα υπήρχε ίσως ούτε το κοινό που διψά για τα έργα της εποχής του.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους ερμηνευτές που έχουν ανάγκη να ερμηνεύσουν καινούρια έργα θεατρικά, μουσικά, χορευτικά.
*
Λυπάμαι πολύ αλλά είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω στους δημόσιους άνδρες και κυρίως στην Κυβέρνηση ότι η υστεροφημία τους εξαρτάται περισσότερο από την συμβολή τους στον Πολιτισμό παρά από ο,τιδήποτε άλλο.
Το παράδειγμα του Περικλή που ανέφερα, δεν είναι μοναδικό. Εάν παρακολουθήσουμε σχολαστικά την ιστορία της Τέχνης, θα δούμε ότι πίσω από κάθε της κατάκτηση υπάρχει το δημόσιο πρόσωπο του αντίστοιχου τόπου και της αντίστοιχης εποχής, που παραμένει στην ανάμνηση των ανθρώπων επειδή βοήθησε την δημιουργία νέας σκέψης και νέων καλλιτεχνικών έργων.
*
Και για να μην πάμε πολύ μακριά, ας δούμε ποια είναι τα πρόσωπα που έμειναν στη μνήμη και στην ιστορία τον τελευταίο αιώνα στην χώρα μας. Είναι οι περισσότεροι πολιτικοί ή ποιητές, συγγραφείς, δημιουργοί, μουσικοί, ζωγράφοι, γενικά άνθρωποι του Πνεύματος και της Τέχνης;
*
Σήμερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πλοίο ΕΛΛΑΣ έχουν να κάνουν με το Μηχανοστάσιο και με τον τυφώνα Τουρκία.
Το λιμάνι όμως στο οποίο θα πρέπει να κατευθύνεται, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Και ποιος φροντίζει γι' αυτή την πορεία, αφού Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση απασχολούνται μονάχα με το Μηχανοστάσιο και τον θυελλώδη καιρό που μας θαλασσοδέρνει χωρίς να υπάρχει πολιτιστικό όραμα;
Κάποτε το Μηχανοστάσιο θα διορθωθεί και θα έρθει μπουνάτσα.
Τότε και μόνο τότε, η πολιτική ηγεσία θα ανακαλύψει ότι το λιμάνι στο οποίο θα έχουμε φτάσει, θα είναι μια αδιέξοδη λιμνοθάλασσα με μοναδικό πολιτιστικό ήχο τον κοασμό των βατράχων…
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Η αλυσίδα
Την αλυσίδα τη βαρειά
την κάνω χελιδόνι
τη φυλακή τη σκοτεινή
την κάνω ξαστεριά.
Την αλυσίδα τη βαρειά
εγώ κι εσύ κι εσύ κι εσύ
την κόβουμε μαζί......
-
78 ΑΡΘΡΑ
12.10.2017
Απάντηση του Μίκη Θεοδωράκη σε μια άγνωστη φωνή στο φεστιβάλ της ΚΝΕ (Γ' μέρος)
Σχετικά με το κυβερνητικό πρόγραμμα της «Σπίθας» με βασικό άξονα την εκμετάλλευση του Εθνικού μας Πλούτου με την μέθοδο των Κοινοπραξιών, πρέπει να τονίσουμε ότι θέσαμε ως προϋπόθεση την ύπαρξη μιας Κυβέρνησης μετά από την εκλογική νίκη του Πατριωτικού Λαϊκού Μετώπου με κεντρικό στόχο την κατάκτηση της Εθνικής Ανεξαρτησίας. Φυσικά δίχως Εθνική Ανεξαρτησία όπως ακριβώς είναι η χώρα μας σήμερα, οι «Κοινοπραξίες» μεταβάλλονται στις γνωστές «επενδύσεις» δηλαδή σε πράξεις που αντικαθρεφτίζουν την εξάρτηση της χώρας.
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
30.11.2012
Συνέντευξη Μίκη Θεοδωράκη στον Φώτη Απέργη
Ο Μίκης Θεοδωράκης έρχεται στη Βιέννη» αναγγέλει πανηγυρικά το δελτίο τύπου του Κοντσέρτχαουζ της αυστριακής πρωτεύουσας και αναφέρεται στη συναυλία που θα δοθεί στις 14 Δεκεμβρίου στην περίφημη αίθουσα με το «Μαουτχάουζεν» με ερμηνεύτρια τη Μαρία Φαραντούρη, αλλά και το «Ρέκβιεμ» και το τρίτο μέρος της 3ης συμφωνίας του κορυφαίου συνθέτη. Στα 87 του, ο Μίκης Θεοδωράκης δεν κρύβει την κούρασή του, αλλά ετοιμάζεται κιόλας πυρετωδώς για το ταξίδι, που θεωρεί άλλωστε συμβολικό.
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
31.03.2014
Σημειώσεις, στοχασμοί, σχεδιαγράμματα Μίκη Θεοδωράκη για την εξέλιξη της ελληνικής μουσικής
Χειρόγραφο του 1951
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
02.12.2013
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη κατά την τελετή υποδοχής του ως επιτίμου μέλους της Ακαδημίας Αθηνών - Η μόνη λύση
Κατ’ αρχήν θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμότατα τον κ. Πρόεδρο και τον κ. Γενικό Γραμματέα για όσα είπαν προηγουμένως αλλά και όλα τα μέλη της Ακαδημίας, για την μεγάλη τιμή που μου έκαναν να μου προσφέρουν τη δυνατότητα να ομιλώ αυτή τη στιγμή από το βήμα του Ανώτατου Πνευματικού Ιδρύματος της χώρας μας, της Ακαδημίας Αθηνών.
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
29/7/1964
Ο Οδ. Ελύτης δεν δέχεται να παιχθεί το "Άξιον Εστί" παρά μόνο στο Ηρώδειο
Άρθρο στην εφημερίδα "Αυγή".
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
27.07.2016
Απάντηση Μίκη Θεοδωράκη
Φίλοι από την Κύπρο με πληροφορούν, ότι «κάποιοι» αναφερόμενοι στα γεγονότα του 1974, αναμιγνύουν την «λύση Καραμανλή» με το πραξικόπημα στην Κύπρο και την εισβολή και μέσα σ’ όλα αυτά εμπλέκουν και το δικό μου όνομα…
-
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
05.09.1970
Το κόμμα και η Ιδεολογία
Σύμφωνα με την τελευταία απόφαση του Γραφείου της ΚΕ, ένας ευρύτατος διάλογος πρόκειται ν' αρχίσει σ' όλη την έκταση του κόμματός μας γύρω από τα κορυφαία ιδεολογικά, πολιτικά και οργανωτικά μας προβλήματα. Εμπνευστής και συντονιστής αυτής της δημιουργικής ιδεολογικής ζύμωσης θα είναι η ΚΕ, το Γραφείο, η Ιδεολογική Επιτροπή, η Κομμουνιστική Επιθεώρηση (ΚΟΜΕΠ).
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
27.08.2011
Για τον Λεωνίδα Κύρκο
Ο Λεωνίδας Κύρκος συνέδεσε τη ζωή του άρρηκτα με τους αγώνες του ελληνικού λαού για Ελευθερία, Δημοκρατία και Πρόοδο από την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης έως την εποχή μας.
-
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
14.02.2014
Βραβείο του φεστιβάλ κινηματογράφου στο Βερολίνο δόθηκε στο ντοκιμαντέρ «Ανακυκλώνοντας τη Μήδεια» του Αστέρη Κούτουλα βασισμένο στην ομώνυμη όπερα του Μίκη Θεοδωράκη
Με το βραβείο για «Το Πολυτιμότερο Ντοκιμαντέρ για το 2014» του Ιδρύματος «Κινηματογράφος για την ειρήνη» τιμήθηκε στο Βερολίνο η ταινία «Ανακυκλώνοντας την Μήδεια» («Recycling Medea») του Αστέρη Κούτουλα.
-
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
13.09.2019
Συναυλία της Ορχήστρας "Μίκης Θεοδωράκης" στην Νέα Σμύρνη
Η Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης» μαζί με την Γλυκερία και τον Δημήτρη Μπάση παρουσιάζουν την Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου μια συναυλία αφιερωμένη στα πιο αγαπημένα λαϊκά, ζεϊμπέκικα αλλά και λυρικά τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη. -
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
29.12.2012
Ομιλία Ν.Λυγερού στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Το Κίνημα Ανεξάρτητων Πολιτών (ΣΠΙΘΑ) θεωρεί ιστορικό ΧΡΕΟΣ να ενημερώσει τους Έλληνες, σε ότι αφορά την Αποκλειστική Οικονομική ζώνη καθώς και τον Εθνικό ορυκτό μας πλούτο, τον οποίο προσπαθούν να υφαρπάξουν οι ξένες δυνάμεις που καταδυναστεύουν τον τόπο, οδηγώντας τη χώρα και τους πολίτες στην οικονομική εξαθλίωση.
-
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
18.04.2014
ΠΑΣΧΑΛΙΑΤΙΚΑ …
Εγώ, από τη μεριά μου, αναρωτιέμαι από τί είδους αίσθημα, μυαλό ή λόγο κατεχόταν αυτός ο άνθρωπος που πρώτος μόλυνε το στόμα του με αίμα, και επέτρεψε στα χείλη του να αγγίξουν τη σάρκα ενός δολοφονημένου όντος.
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
26.03.2015
Ο απαράδεκτος πόλεμος αντιπολίτευσης και ΜΜΕ κατά της κυβέρνησης και υπέρ των δανειστών την ώρα των διαπραγματεύσεων της χωράς
Η θέση που παίρνω δημόσια για τη συκοφαντική επίθεση κατά του καθηγητή και υπουργού Γιώργου Κατρούγκαλου δεν είναι μόνο για να υπερασπιστώ τον άξιο πανεπιστημιακό δάσκαλο και πολιτικό, του οποίου τις ικανότητες, το ήθος και την αγωνιστικότητα για τη δημοκρατία, το κοινωνικό κράτος και τα δικαιώματα του ανθρώπου γνωρίζω πολύ καλά από την εποχή που ήταν μαθητής μου στο Πανεπιστήμιο και από τη συνεχή συνεργασία μαζί του μέχρι σήμερα.
-
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
08.02.2018
Μίκης-Διόνυσος - του Σάκη Τόδουλου
Για εμάς, που η μοίρα το έφερε να είμαστε στενά δεμένοι με το Μίκη Θεοδωράκη, είναι απόλυτα βέβαιο, ότι ο Μίκης είναι η σύγχρονη μορφή του Διονύσου. Είναι το πρόσωπο, με το οποίο ο Διόνυσος θέλησε να σωθεί από την καταδίωξη της Ήρας, της Ήρας της ελλαδικής κακοδαιμονίας. Μέσα στο πανύψηλο σώμα, στο ευρύ πνεύμα και στην μεγάλη ψυχή του Μίκη βρήκε ο Διόνυσος ιδανικό κρησφύγετο για να συνεχίσει το αέναο ταξίδι της Ελληνικότητας και της Δικαιοσύνης, θνήσκων και αναγεννώμενος.