Ο Μίκης Θεοδωράκης προλογίζει το film «Ανακυκλώνοντας την Μήδεια» του Αστέρη Κούτουλα
Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Το Αιγαίο είναι μια ιδιαίτερη θάλασσα, γιατί τα κύματά της είναι γρήγορα και πυκνά. Έτσι αν δεν έχεις το κατάλληλο πλεούμενο και την απαιτούμενη πείρα, γρήγορα ανατρέπεσαι και πνίγεσαι.
Το ίδιο συμβαίνει και με τα γεγονότα, δηλαδή τα κύματα της ζωής στην Ελλάδα. Είναι κι αυτά πυκνά και ανατρεπτικά. Τη μια μέρα σε υψώνουν στους ουρανούς και την επομένη σε οδηγούν στα Τάρταρα. Έτσι ο ελληνικός λαός από αρχαιοτάτων χρόνων έμαθε τη μια μέρα να πανηγυρίζει πανευτυχής και την άλλη απελπισμένος να πνίγεται.
Όταν έγραφε τη «Μήδεια» ο Ευριπίδης, οι Έλληνες βρίσκονταν στα Τάρταρα του εμφυλίου πολέμου. Του Πελοποννησιακού. Τι ήθελε τάχα να πει τότε στους Αθηναίους βάζοντας μια βάρβαρη να σφάζει τα παιδιά της, για να εκδικηθεί τον άπιστο πατέρα τους, τον αλαζόνα Έλληνα Ιάσωνα; Ποιοι είναι σήμερα οι αλαζόνες; Και ποιοι οι βάρβαροι που σκοτώνουν τα παιδιά τους; Και ποιο είναι τάχα το ιστορικό δίδαγμα; Φυσικά στην ελληνική τραγωδία η δράση δεν είναι αστυνομική, τα γεγονότα δεν αντανακλούν την καθημερινότητα και οι ήρωες δεν είναι νευρωτικοί πελάτες των ψυχιάτρων. Οι νόμοι που την καθορίζουν δεν είναι οι νόμοι των ανθρώπων αλλά οι νόμοι των Θεών. Δηλαδή οι αιώνιοι νόμοι, που εκφράζουν το άβατο μυστήριο της δημιουργίας. Και γι’ αυτό ακόμα και χίλιοι σημερινοί ρεπόρτερ δεν φτάνουν ούτε το μικρό δάχτυλο του Ευριπίδη.
Κι εμείς σήμερα οι μικροί και φτωχοί, οι ασήμαντοι Έλληνες καταφεύγουμε στον Ευριπίδη, για να θυμίσουμε στους αλαζόνες του καιρού μας, ότι οι νόμοι τους είναι σαν τα ξερά φύλλα που περιμένουν τον ιστορικό άνεμο να τα σκορπίσει πάνω από την άβυσσο του Τίποτα.
Είπαμε πριν ότι οι Έλληνες έμαθαν να χαίρονται και να υποφέρουν, να πανηγυρίζουν και να πενθούν αδιάκοπα εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια.
Στο τέλος του πολέμου -τότε- οι αλαζόνες Σπαρτιάτες νικητές είχαν στρατοπεδεύσει έξω από την Αθήνα. Σε μια σκηνή συγκεντρωμένοι οι στρατηγοί των νικητών γύρω από τον βασιλιά της Σπάρτης αποφασίζουν για το τέλος της Αθήνας. Άλλοι ήθελαν να την κάψουν κι άλλοι να την εξαφανίσουν καταστρέφοντας ακόμα και τα θεμέλια των ναών και των κτιρίων της. Εκείνη ακριβώς την κρίσιμη στιγμή ένας φρουρός έξω από την σκηνή άρχισε να τραγουδά ένα χορικό από μια τραγωδία του Ευριπίδη. Μέσα στην σκηνή έπεσε μεγάλη σιωπή. Στο τέλος ο βασιλιάς της Σπάρτης, ο μεγάλος αλαζόνας νικητής, μίλησε και είπε: «Πώς είναι δυνατόν να καταστρέψουμε μια πόλη που γεννά τέτοιους μεγάλους ποιητές…». Έτσι σώθηκε η Αθήνα. Με ένα τραγούδι…
Το ίδιο κάνουμε κι εμείς σήμερα με την βοήθεια του Ευριπίδη. Γιατί στο βάθος αυτών που θα δείτε και θα ακούσετε βρίσκεται η φωνή του στρατιώτη και το χορικό του μεγάλου ποιητή, που μαλάκωσε τις ψυχές των αλαζόνων και τις έκανε να ακούσουν τον ήχο των Νόμων που εκφράζουν το άβατο μυστήριο της ζωής. Έφυγαν από το Χάος και κερδήθηκαν από την λάμψη της Αρμονίας.
Από την πλευρά μου είναι αυτές οι σκέψεις που με οδήγησαν στη σύνθεση της μουσικής της «Μήδειας», γιατί φιλοδοξούσα να ανακαλύψω μουσικά τον πυρήνα του έργου. Και μ’ αυτά τα κριτήρια είδα και εξετίμησα τόσο την χορογραφία του Ρ. Ζανέλα όσο και τη δουλειά του Αστέρη Κούτουλα. Δεν τοποθετήσαμε εμείς την Μήδεια στην πλατεία Συντάγματος αλλά τα γεγονότα. Σήμερα η Ελλάδα είναι ξανά θύμα ενός νέου πολέμου, που την έχει οδηγήσει στα Τάρταρα. Ο Λαός μας πονάει και πάλι. Οι αλαζόνες και πάλι χαίρονται και σαρκάζουν. Τρέφονται από την δυστυχία μας. Η Μήδεια πήγε μόνη της στο Σύνταγμα, τον ομφαλό της νεότερης ιστορίας μας και σε λίγο θα σας κοιτάζει με το περήφανο βλέμμα της.
Όχι μόνο εσάς. Αλλά όλους τους ανθρώπους. Όλους τους Λαούς. Και προ παντός εκείνους που δεν γνωρίζουν ότι σε λίγο θα γίνουν φύλλα ξερά στη διάθεση των ανέμων της ιστορίας που για μια ακόμα φορά θα τους παρασύρει, για να τους ρίξει στην άβυσσο του Τίποτα.
Στο φιλμ που θα δείτε συνεργάζονται καλλιτέχνες, ηθοποιοί και τεχνικοί από όλη την Ευρώπη με κορυφαίους τον Ιταλό Ρενάτο Ζανέλα, τις Γερμανίδες Μπέλα Ιλμαν, Ίνα Κούτουλα και Μπαμπέτ Ρόζενμπάουμ, τους Ρώσους σολίστ, μουσικούς και χορωδούς της Μουσικής Ακαδημίας της Αγίας Πετρούπολης και τέλος τους Έλληνες: τον σκηνοθέτη Αστέρη Κούτουλα, την Μαρία Κουσουνή που αποδίδει χορευτικά την Μήδεια, τον οπερατέρ Μιχάλη Γερανιό, τον υποφαινόμενο συνθέτη και δ/ντή ορχήστρας και τέλος τον μεγαλύτερο όλων, τον πλαστουργό της Μήδειας Ευριπίδη.
Χωρίς να υποτιμώ τους άλλους και κυρίως τον εξαίρετο Ιταλό χορογράφο, θεωρώ την Μήδεια που θα δείτε ένα ελληνικό δημιούργημα. Όχι για να καυχηθώ σαν Έλληνας αλλά γιατί έχουμε ανάγκη να δώσουμε στην διεθνή κοινή γνώμη μια απάντηση υψηλής αισθητικής και ηθικής και πνευματικής ανωτερότητας στις απαράδεκτες συκοφαντίες που έχει δεχθεί η χώρα μας από τα γνωστά χαλκεία των οικονομικών επιδρομέων που μαστίζουν τον λαό μας επιδιώκοντας την ολική καταστροφή μας.
Είναι σαν να τους λέμε «Μάταια προσπαθείτε να διαστρεβλώσετε την εικόνα της Ελλάδας και του λαού μας. Ο πνευματικός μας πολιτισμός από την εποχή του Ευριπίδη ως σήμερα είναι ο βράχος που πάνω του θα συντριβούν τα κύματα των συκοφαντιών που εξαπολύουν κατά της χώρας και του λαού μας.
Η Μήδεια που θα δείτε είναι η σημερινή Ελλάδα. Προσέξτε τα τελευταία 10 λεπτά. Εκεί που η Μαρία Κουσουνή με την καθοδήγηση του Ζανέλα αναδεικνύεται σε κορυφαία ερμηνεύτρια του καιρού μας και συγχρόνως σε μια ιδανική μορφή της σύγχρονης Ελλάδας, που σπαράζει από τα σκληρά χτυπήματα της Μοίρας. Δείτε την φοβερή σκηνή με την κραυγή, που την ακολουθεί η σταύρωση. Η Μήδεια προσπαθεί να σταθεί όρθια. Πέφτει ξανά και ξανά. Όμως στο τέλος κάθεται πάνω στο σκάφος, την Αργώ, το σύμβολο των παθών της. Ορθώνει με περηφάνεια το κορμί της. Γυρίζει αργά το πρόσωπό της και ατενίζει με αξιοπρέπεια και δύναμη εχθρούς και φίλους σαν να λέει: «Είμαι εδώ. Ακέραιη. Νικήτρια του χρόνου. Είμαι η Ελλάδα!».
Σας ευχαριστώ.
Θέατρο Badminton, 20.6.2013
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Η Άνοιξη
Χλοϊζει καινούρια ελπίδα η λαγκαδιά
Κάποιο γλυκοκελάϊδισμα σκορπά στη φύση
η νιόχτιστη χελιδονοφωλιά.
Τρέμει η φωνή στα χείλη τα δειλά, που θα σκορπίσει
στη Φύση ό,τι φτερώνει την καρδιά..... -
78 ΑΡΘΡΑ
27.10.2019
Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» (Σάββατο, 26.10.2019)
Ενώ όλα τα πολιτικά κόμματα αναφέρονται στην έξοδο της χώρας από τα Μνημόνια, δεν βλέπουν είτε δεν θέλουν να παραδεχθούν τον διπλό χαρακτήρα των Μνημονίων αυτών. Δηλαδή τον οικονομικό και τον εθνικό.
Εξ άλλου, η ΣΠΙΘΑ, όταν μίλησε πρώτη και μόνη για τα Μνημόνια, με βάση τις εισηγήσεις και αναλύσεις του Καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου Γ. Κασιμάτη, αναφέρθηκε κυρίως στους επαίσχυντους όρους που αποδέχθηκε και υπέγραψε η τότε Κυβέρνηση, δηλαδή την παράδοση στους δανειστές μας της Εθνικής μας Κυριαρχίας και του Εθνικού μας Πλούτου, που καθιστά την χώρα μας αποικία των δανειστών μας για όσο χρόνο το δάνειο θα μένει απλήρωτο. -
11 VIDEOS
13.12.2017
Έλληνες του Πνεύματος και της Τέχνης: Μίκης Θεοδωράκης
Ο μεγάλος Έλληνας συνθέτης Μίκης Θεοδωράκης ξετυλίγει την ιστορία της ζωής του και ταυτόχρονα σκιαγραφείται η ιστορία της Ελλάδας των τελευταίων δεκαετιών.
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
18.05.2013
Συνέντευξη Μ.Θεοδωράκη στην εφημερίδα ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ της Κυριακής 19.5.2013
Πρέπει να ξέρετε, ότι από την ώρα που ο Γιώργος Παπανδρέου άνοιξε την κερκόπορτα παραδίδοντας στους ξένους την Εθνική μας Ανεξαρτησία και την εδαφική μας ακεραιότητα, ξαναγύρισα ηθικά, ψυχικά και πολιτικά στον έφηβο του 1941, που είδε την γερμανική σημαία να μολύνει την Ακρόπολη.
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
04.10.2012
Ομιλία Μίκη Θεοδωράκη στα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής του Μάκη Βαρλάμη στην Λαμία
Για να γίνει κατανοητό στους πολλούς τι είναι και τι σημαίνει «συμφωνική μουσική», πρέπει να φανταστούμε ένα μεγάλο και περίτεχνο οικοδόμημα του οποίου το μοναδικό υλικό είναι ο μουσικός ήχος.
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
13.02.2014
Κείμενο Μίκη Θεοδωράκη
Ομιλία Μίκη Θεοδωράκη με τίτλο "Πρώτη Συμφωνία" εκφωνημένη στην Εστία Ν. Σμύρνης το 1977 όπου μιλά για το "Ελεγείο και Θρήνος"
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
13.06.2018
Απάντηση Μίκη Θεοδωράκη στον Πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα
Προς τον Εξοχώτατο Πρωθυπουργό της Ελλάδας
Αγαπητέ Αλέξη,
Η αγάπη - αγάπη και η Λογική - Λογική.
Κάποτε πίστευες και διαδήλωνες με το «Κάτω οι δολοφόνοι των Λαών». Τι σου λέει άραγε η Λογική σου, όταν όλοι αυτοί σε συγχαίρουν;
Ποιο είναι το κακό που έκανες για να σε επαινούν ομαδικώς με τόσο μεγάλη θέρμη;
Εγώ δεν κάνω τίποτα άλλο από το να σου υπενθυμίζω ότι θα πρέπει να ανησυχείς.
Αυτή είναι η Λογική της δικής μου αγάπης.
Σε χαιρετώ,
Μίκης -
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
13.02.2009
Και πάλι μόνος στο μεταπολιτευτικό σκηνικό, επάνοδος στην ενεργό πολιτική Β' μέρος
Οι προτάσεις δια στόματος Θεοδωράκη, για την ενοποίηση των δυνάμεων της Αριστεράς, (δηλ. το Ε.Κ.Ε.Α τέσσερα χρόνια πριν προτείνει την Κ.Ε.Α), αποδείχτηκαν συγκεκριμένες και με προοπτική: -Δεν έχουμε παρά να δούμε τη σημερινή πραγματικότητα: Ποιος σήκωσε πρώτος τη σημαία τη σημαία της Εθνικής Ανεξαρτησίας; Ποιος επεσήμανε πρώτος το καρκίνωμα της Αμερικανοκρατίας ;
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
22.06.2013
Θα προχωρήσουμε ούτως ή άλλως - του Μίκη Θεοδωράκη
Η Ενιαία Σπίθα Αττικής χαιρετίζει όποιον και όποια ανεξάρτητο πολίτη μπαίνει στις γραμμές της Κίνησης Ανεξάρτητων Πολιτών Σπίθα σε όλη την Ελλάδα, ακόμα και στο εξωτερικό, με πνεύμα αγωνιστικό, προσφοράς, θυσίας, μελέτης, συναγωνιστικότητας και αδερφοσύνης μεταξύ μας.
-
18 ΠΟΛΙΤΙΚΑ VIDEOS
23.02.2015
Συνάντηση του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον Μίκη Θεοδωράκη
Απόσπασμα από την συνάντηση του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον Μίκη Θεοδωράκη
-
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
14.02.2014
Βραβείο του φεστιβάλ κινηματογράφου στο Βερολίνο δόθηκε στο ντοκιμαντέρ «Ανακυκλώνοντας τη Μήδεια» του Αστέρη Κούτουλα βασισμένο στην ομώνυμη όπερα του Μίκη Θεοδωράκη
Με το βραβείο για «Το Πολυτιμότερο Ντοκιμαντέρ για το 2014» του Ιδρύματος «Κινηματογράφος για την ειρήνη» τιμήθηκε στο Βερολίνο η ταινία «Ανακυκλώνοντας την Μήδεια» («Recycling Medea») του Αστέρη Κούτουλα.
-
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
21.07.2015
To Mέγαρο γιορτάζει τα 90 χρόνια του Μίκη Θεοδωράκη στις 29 Ιουλίου
To Mέγαρο γιορτάζει τα 90 χρόνια του Μίκη Θεοδωράκη στις 29 Ιουλίου, την ημέρα των γενεθλίων του, με μια εκδήλωση - αφιέρωμα σε τραγούδια του που σιγοψιθύρισαν χιλιάδες άνθρωποι απ’ άκρη σ’ άκρη της Ελλάδας και σε μακρινές γωνιές της υφηλίου.
-
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
29.04.2017
Το μεγαλείο της κυπριακής ΑΟΖ και η κατάρα της ελληνικής: Η “Μάνα” δεν παραδειγματίζεται από την “Κόρη” - του Θεόδωρου Καρυώτη
Για να αντιληφθούμε καλύτερα τον τίτλο αυτού του άρθρου πρέπει να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή. Πολύ δύσκολα θα ξεχάσω το απόγευμα της Παρασκευής 30 Απριλίου 1982, όταν διεξήχθη στη Νέα Υόρκη η ψηφοφορία για τη νέα Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας, ύστερα από διαπραγματεύσεις εννέα ετών και έντεκα συνόδων. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας ήταν: 130 υπέρ, 4 κατά και 17 αποχές. Τα τέσσερα κράτη με την αρνητική ψήφο ήταν οι ΗΠΑ, η Τουρκία, το Ισραήλ και η Βενεζουέλα. Από αυτό το γεγονός, δηλαδή ότι η Τουρκία καταψήφισε τη νέα Σύμβαση, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η Ελλάδα, η οποία φυσικά ψήφισε υπέρ της Σύμβασης, βγήκε κερδισμένη από το νέο Σύνταγμα των Θαλασσών.
-
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
15.05.2016
Τα ροτβάιλερ και οι … γκαζιάρηδες - του Γιώργου Φραντζεσκάκη
… Ας μάθουμε να διαχωρίζουμε την αιτία από το αποτέλεσμα σε κάθε τραγωδία. Ακόμα κι αν η κοινή γνώμη επιμένει να τα βλέπει ανάποδα ...
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
14.11.2012
Τα παράνομα δεσμά δανεισμού της Ελλάδας και η πολιτική λύση
Ο Μίκης Θεοδωράκης, συνεχίζοντας ακούραστος και ακατάβλητος τον αγώνα του για την Ελλάδα, που αποτελεί αγώνα ολόκληρης ζωής και παραμένει μέχρι σήμερα πάντα νεανικός και απτόητος τόσο από τις σκληρές και αντίξοες ταλαιπωρίες της ηλικίας και της υγείας όσο και από την έχθρα του συστήματος εξουσίας που καταπολεμά, διέγνωσε την τεράστια πολιτική σημασία που έχει ο ελληνικός πλούτος τόσο για τους δανειστές της και για τα μεγάλα κέντρα εξουσίας που επιβουλεύονται τον «πλούτο των εθνών», όσο και για την ίδια την Ελλάδα και για τη δύναμη αντίστασης κατά της επιβουλής.
-
22 VIDEO ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟN
11.06.2014
Man του Steve Cutts
-
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
07.05.2017
Για το βιβλίο του Μίκη Θεοδωράκη «Μονόλογοι στο Λυκαυγές» (πρώτο μέρος) - της Αναστασίας Βούλγαρη
Μετά τους Διαλόγους στο Λυκόφως, τότε που ήλιος γέρνει, ακολουθεί το Λυκαυγές, το φαινόμενο κατά το οποίο η νύχτα γίνεται πιο σκοτεινή, λίγο πριν χαράξει η μέρα. Αυτή τη στιγμή διάλεξα κι εγώ για να κυκλοφορήσω τους Μονολόγους στο Λυκαυγές, γιατί αμφιβάλλω αν υπήρξε ποτέ ή αν υπάρξει ποτέ στο μέλλον βαθύτερο σκοτάδι από αυτό που ζούμε σήμερα.