Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
Παρ’ όλα αυτά υπήρχε πολιτιστική ζωή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας, το Ελληνικό Χορόδραμα.
Στην δεκαετία του '60 οι σκληρές οικονομικές συνθήκες αλλά και η συνεχιζόμενη αστυνομική βία δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την πολιτιστική μας αναγέννηση.
Στην δεκαετία του '70 είχαμε την χούντα. Αμέσως μετά, η πολιτιστική ζωή συνέχισε το δρόμο της.
Στην δεκαετία του '80 οι μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βοήθησαν την ανάπλαση της καλλιτεχνικής μας ζωής.
Στην δεκαετία του '90 και του 2000 οι πολιτιστικές εκδηλώσεις (με την βοήθεια πάντα του Κράτους και των Δήμων) συνεχίστηκαν.
Στην δεκαετία του 2010 άρχισε η παρακμή, για να φτάσουμε στην δεκαετία του 2020 στο ΜΗΔΕΝ.
Αναγνωρίζω ότι οι συνθήκες (πανδημία, οικονομία, τουρκική απειλή) θα πρέπει να είναι -και είναι- μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων.
Ο σκοπός όμως αλλά και η προϋπόθεση για όλα, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Όσο μεγάλος και αν είναι ο πλούτος μιας χώρας, η Ιστορία διδάσκει ότι εκείνο που μένει τελικά είναι ο Πολιτισμός της.
Ποιος γνωρίζει σήμερα τις καθημερινές αποφάσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που απασχόλησαν τον Περικλή και άλλους στην αρχαία Αθήνα; Κανείς! Όμως όλοι γνωρίζουν και μάλιστα επί πολλούς αιώνες τον Πολιτισμό που εκείνοι οι δημόσιοι άνδρες βοήθησαν να δημιουργηθεί.
Και φυσικά χάρη στην χρηματοδότηση του Πολιτισμού από το ταμείο του Κράτους! Με πολιτικούς χωρίς την παιδεία και το όραμα του Περικλή και των άλλων δημοσίων παραγόντων, δεν θα υπήρχε η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας. Δεν θα υπήρχαν τα θέατρα. Δεν θα υπήρχαν ίσως ο Σοφοκλής και ο Φειδίας.
Γιατί αν ο καλλιτέχνης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος να φτάσει το έργο του στην κοινωνία, τότε δεν θα το γράψει, δεν θα το συνθέσει, δεν θα το λαξεύσει.
Δεν θα υπήρχε ίσως ούτε το κοινό που διψά για τα έργα της εποχής του.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους ερμηνευτές που έχουν ανάγκη να ερμηνεύσουν καινούρια έργα θεατρικά, μουσικά, χορευτικά.
*
Λυπάμαι πολύ αλλά είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω στους δημόσιους άνδρες και κυρίως στην Κυβέρνηση ότι η υστεροφημία τους εξαρτάται περισσότερο από την συμβολή τους στον Πολιτισμό παρά από ο,τιδήποτε άλλο.
Το παράδειγμα του Περικλή που ανέφερα, δεν είναι μοναδικό. Εάν παρακολουθήσουμε σχολαστικά την ιστορία της Τέχνης, θα δούμε ότι πίσω από κάθε της κατάκτηση υπάρχει το δημόσιο πρόσωπο του αντίστοιχου τόπου και της αντίστοιχης εποχής, που παραμένει στην ανάμνηση των ανθρώπων επειδή βοήθησε την δημιουργία νέας σκέψης και νέων καλλιτεχνικών έργων.
*
Και για να μην πάμε πολύ μακριά, ας δούμε ποια είναι τα πρόσωπα που έμειναν στη μνήμη και στην ιστορία τον τελευταίο αιώνα στην χώρα μας. Είναι οι περισσότεροι πολιτικοί ή ποιητές, συγγραφείς, δημιουργοί, μουσικοί, ζωγράφοι, γενικά άνθρωποι του Πνεύματος και της Τέχνης;
*
Σήμερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πλοίο ΕΛΛΑΣ έχουν να κάνουν με το Μηχανοστάσιο και με τον τυφώνα Τουρκία.
Το λιμάνι όμως στο οποίο θα πρέπει να κατευθύνεται, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Και ποιος φροντίζει γι' αυτή την πορεία, αφού Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση απασχολούνται μονάχα με το Μηχανοστάσιο και τον θυελλώδη καιρό που μας θαλασσοδέρνει χωρίς να υπάρχει πολιτιστικό όραμα;
Κάποτε το Μηχανοστάσιο θα διορθωθεί και θα έρθει μπουνάτσα.
Τότε και μόνο τότε, η πολιτική ηγεσία θα ανακαλύψει ότι το λιμάνι στο οποίο θα έχουμε φτάσει, θα είναι μια αδιέξοδη λιμνοθάλασσα με μοναδικό πολιτιστικό ήχο τον κοασμό των βατράχων…
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Έτσι μύριζε το ύστερα από μια μικρή ανοιξιάτικη βροχή
Θυμάμαι πως μου είπες μια λέξη
Κι εγώ έκοψα λίγο χορτάρι
με τις ρίζες γιομάτες από χώμα
να τρίψω την καρδιά μου να ευωδιάσει..... -
3191 ΜΟΥΣΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΙΑ
2004
Φως Phos-Ένα το χελιδόνι | Της Δικαιοσύνης Ήλιε
Χορωδία της ΕΡΤ,Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ,Mikis Theodorakis,Λαϊκή Ορχήστρα "Μίκης Θεοδωράκης"
-
78 ΑΡΘΡΑ
20.12.1999
Επιστολή από Χαλκιδική - Απάντηση από Μ.Θεοδωράκη
Θέλουμε αρχικά, να σας ευχαριστήσουμε για τη συμπαράστασή σας στον αγώνα μας ενάντια στην καταστροφή του περιβάλλοντος, της ζωής που έχουμε επιλέξει να ζούμε και του μέλλοντος των παιδιών μας.
-
11 VIDEOS
13.12.2017
Μίκης Θεοδωράκης στα Σκόπια
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
2005
Συνέντευξη στον «Ταχυδρόμο» (Νατάσα Μπαστέα)
«Η τέχνη δεν αλλάζει τον κόσμο», μου είχε πει πριν μερικά χρόνια ο διάσημος συγγραφέας Σαλμάν Ρούσντι. «Αλλάζει τον αναγνώστη, τον θεατή, τον ακροατή». Μια μεγάλη γιορτή είναι το 2005, προς τιμήν του Μίκη Θεοδωράκη που συμπληρώνει φέτος τα 80 του χρόνια. Και ο τρυφερός απολογισμός εκτός από τραγούδια, χρώματα και μνήμες περιέχει και μια σημαντική διαπίστωση. Η μουσική του μπορεί να μην άλλαξε τον κόσμο. Άλλαξε όμως, τον καθένα μας ξεχωριστά.
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
12.02.2014
Α' Εβδομάδα Ελληνικής Λαϊκής Μουσικής Θέατρο Λυκαβηττού
Δακτυλόγραφο κείμενο του 1966 για τις Λαϊκές Συναυλίες
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
09.01.2012
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στον εμπορικό σύλλογο Πειραιώς
Μου ζητήθηκε να σας πω τις σκέψεις μου για την παρούσα κατάσταση. Δίστασα. Και ο λόγος είναι ότι φοβάμαι ότι θα σας στεναχωρήσω. Όμως τελικά σκέφτηκα ότι οφείλουμε να λέμε την αλήθεια όσο σκληρή κι αν είναι. Και η αλήθεια είναι ότι πιστεύω ακράδαντα ότι ανεξάρτητα από τις όποιες δικές μας ευθύνες κάποιες ξένες δυνάμεις σχεδιάζουν μεθοδικά την καταστροφή της πατρίδας μας.
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
24/10/1962
Το τραγούδι του νεκρού αδελφού
Εκτενές ρεπορτάζ στο περιοδικό "Γυναίκα" στις 24/10/1962 για το έργο.
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
20.11.2014
Δήλωση Μίκη Θεοδωράκη
Ακόμα και ο πιο δύσπιστος Έλληνας σήμερα έχει καταλάβει ότι οι πιστωτές μας δεν θέλουν να μας αφήσουν από τις δαγκάνες τους και γι’ αυτό το λόγο η Τρόικα θέτει όλο και πιο σκληρούς όρους. Γιατί η Ελλάδα είναι γι’ αυτούς «λαβράκι» και θέλουν να μας «τηγανίζουν» στον αιώνα τον άπαντα.
-
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
13.02.2009
Και πάλι μόνος στο μεταπολιτευτικό σκηνικό, επάνοδος στην ενεργό πολιτική Α' μέρος
Η απόγνωση του Θεοδωράκη από τις παλινδρομήσεις των υπόλοιπων αντιστασιακών οργανώσεων για ενιαία δράση, την αποτυχία των πρωτοβουλιών του για ενότητα και την τελεσίδικη διάσπαση του Εθνικού Αντιστασιακού Συμβουλίου και του λαϊκού Κινήματος; τον είχε προσανατολίσει πρόσκαιρα, όπως διαπιστώθηκε ήδη, στην υιοθέτηση της “λύσης Καραμανλή” στις αρχές του 1973.
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
26.08.2013
Δυο δρόμοι για το μέλλον της χώρας - Α. Η πρόταση της Κ.Α.Π.- Β. Η λύση της ανακύκλωσης - Γ. Σχόλιο
Έτυχε να διαβάσω σήμερα τον διάλογο που προκάλεσε η δημοσίευση από την Χριστίνα Γεωργίου των θέσεών μου, όπως αυτές αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα μας σχετικά με την στρατηγική μας. Έτσι είδα την πραγματικότητα που υπάρχει, δηλαδή το χάος που υπάρχει, σε σχέση με το ποιοι είμαστε και τι θέλουμε να κάνουμε, στη σκέψη ορισμένων που πιστεύουν ότι είναι Σπιθίτες.
-
18 ΠΟΛΙΤΙΚΑ VIDEOS
16.01.2011
Ιδρυτική Διακύρηξη Κ.Α.Π.
-
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
11.06.2018
Το Μεγάλο «ΝΑΙ»
Η χώρα μας σύρθηκε σε μια πράξη ιστορικής ήττας και εθνικής μειοδοσίας με απρόβλεπτες επιπτώσεις σε βάρος της χώρας και του Λαού μας.
Συνάμα ποδοπατήθηκε η θέληση της συντριπτικής πλειοψηφίας του Ελληνικού Λαού.
Από την εποχή του ΕΑΜ υπήρξαν περιπτώσεις κατά τις οποίες οι Έλληνες αριστεροί υποχώρησαν μπροστά σε δοκιμασίες, που τις περισσότερες φορές έφταναν στα όρια της ανθρώπινης αντοχής. -
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
29.06.2013
Μίκης Θεοδωράκης στο φεστιβάλ Ολύμπου
Η εντεκάτη από τις τριάντα εκδηλώσεις του φετινού Φεστιβάλ Ολύμπου είναι αυτή που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο στο αρχαίο θέατρο του Δίου, στις 9,30 μμ.
-
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
05.02.2017
Η ΑΟΖ της Ελλάδας και ο Ντόναλντ Τραμπ: Θα αλλάξει τη θέση των ΗΠΑ ο νέος Πρόεδρος; - του Θεόδωρου Καρυώτη
Η ιστορία του ελληνισμού είναι συνυφασμένη με τη θάλασσα αλλά οι τελευταίες ελληνικές κυβερνήσεις φαίνεται να την αντιπαθούν και έχουν αφήσει του Κύπριους, τους Ισραηλινούς και τους Αιγύπτιους να κολυμπούν μόνοι τους στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το φάντασμα της ΑΟΖ θα στοιχειώσει, εάν δεν ξυπνήσουμε σύντομα. Ακούγεται μονότονο αλλά διαπεραστικό. Η παγκόσμια κοινότητα ασχολείται, με αυξανόμενο ενδιαφέρον, με το θέμα της ΑΟΖ, αλλά εμείς συνεχίζουμε να κοιμόμαστε τον ύπνο του δικαίου. Όχι μόνο δεν ξυπνήσαμε μετά την ηρωική ανακήρυξη της Κυπριακής ΑΟΖ, το 2004, από τον αείμνηστο Τάσσο Παπαδόπουλο, αλλά αντιθέτως η τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας (Καραμανλής-Μπακογιάννη) την πολέμησε. -
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
02.04.2017
Αφού δεν αντέχετε να βλέπετε αυτές τις σκηνές, πώς μπορείτε να βοηθάτε στη διαιώνιση αυτής της φρίκης ;;;
Η σφαγή ζώων χωρίς αναισθητοποίηση ήρθε και στην Ελλάδα
Σφαγεία στην Ευρώπη: Πώς μετριάζεται η σκληρότητα κατά των ζώων
Το γαλλικό Κοινοβούλιο ψηφίζει την τοποθέτηση καμερών στα σφαγεία
Το Ισραήλ προχωρά στην τοποθέτηση καμερών στα σφαγεία προς αποτροπή της βαρβαρότητας -
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
29.01.2015
Συνοπτική αποτίμηση των εκλογών
Τα βασικά δεδομένα της εκλογικής αναμέτρησης με ιδιαίτερης πολιτικής σημασίας μηνύματα για τη νέα κυβέρνηση, την Ευρώπη και τα απερχόμενα ή «απερχόμενης» πολιτικής κόμματα είναι τα εξής...
-
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
22 VIDEO ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟN
03.12.2018
Να είστε καλοί - βάλτε μας έξω!
Τα περισσότερα πλάσματα είναι αβλαβή και απλά θέλουν να ζήσουν τις μικρές ζωές τους με ειρήνη.
Οι αράχνες είναι ιδιαίτερα ξεχωριστές επειδή είναι πραγματικά υπέροχα πλάσματα.
Χωρίς αράχνες, οι πληθυσμοί των εντόμων θα εκραγούν, αποδεκατίζοντας τις καλλιέργειες τροφίμων μας, και η οικολογική ισορροπία θα διακυβευόταν σοβαρά. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
07.05.2017
Για το βιβλίο του Μίκη Θεοδωράκη «Μονόλογοι στο Λυκαυγές» (πρώτο μέρος) - της Αναστασίας Βούλγαρη
Μετά τους Διαλόγους στο Λυκόφως, τότε που ήλιος γέρνει, ακολουθεί το Λυκαυγές, το φαινόμενο κατά το οποίο η νύχτα γίνεται πιο σκοτεινή, λίγο πριν χαράξει η μέρα. Αυτή τη στιγμή διάλεξα κι εγώ για να κυκλοφορήσω τους Μονολόγους στο Λυκαυγές, γιατί αμφιβάλλω αν υπήρξε ποτέ ή αν υπάρξει ποτέ στο μέλλον βαθύτερο σκοτάδι από αυτό που ζούμε σήμερα.