Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
Παρ’ όλα αυτά υπήρχε πολιτιστική ζωή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας, το Ελληνικό Χορόδραμα.
Στην δεκαετία του '60 οι σκληρές οικονομικές συνθήκες αλλά και η συνεχιζόμενη αστυνομική βία δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την πολιτιστική μας αναγέννηση.
Στην δεκαετία του '70 είχαμε την χούντα. Αμέσως μετά, η πολιτιστική ζωή συνέχισε το δρόμο της.
Στην δεκαετία του '80 οι μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βοήθησαν την ανάπλαση της καλλιτεχνικής μας ζωής.
Στην δεκαετία του '90 και του 2000 οι πολιτιστικές εκδηλώσεις (με την βοήθεια πάντα του Κράτους και των Δήμων) συνεχίστηκαν.
Στην δεκαετία του 2010 άρχισε η παρακμή, για να φτάσουμε στην δεκαετία του 2020 στο ΜΗΔΕΝ.
Αναγνωρίζω ότι οι συνθήκες (πανδημία, οικονομία, τουρκική απειλή) θα πρέπει να είναι -και είναι- μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων.
Ο σκοπός όμως αλλά και η προϋπόθεση για όλα, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Όσο μεγάλος και αν είναι ο πλούτος μιας χώρας, η Ιστορία διδάσκει ότι εκείνο που μένει τελικά είναι ο Πολιτισμός της.
Ποιος γνωρίζει σήμερα τις καθημερινές αποφάσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που απασχόλησαν τον Περικλή και άλλους στην αρχαία Αθήνα; Κανείς! Όμως όλοι γνωρίζουν και μάλιστα επί πολλούς αιώνες τον Πολιτισμό που εκείνοι οι δημόσιοι άνδρες βοήθησαν να δημιουργηθεί.
Και φυσικά χάρη στην χρηματοδότηση του Πολιτισμού από το ταμείο του Κράτους! Με πολιτικούς χωρίς την παιδεία και το όραμα του Περικλή και των άλλων δημοσίων παραγόντων, δεν θα υπήρχε η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας. Δεν θα υπήρχαν τα θέατρα. Δεν θα υπήρχαν ίσως ο Σοφοκλής και ο Φειδίας.
Γιατί αν ο καλλιτέχνης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος να φτάσει το έργο του στην κοινωνία, τότε δεν θα το γράψει, δεν θα το συνθέσει, δεν θα το λαξεύσει.
Δεν θα υπήρχε ίσως ούτε το κοινό που διψά για τα έργα της εποχής του.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους ερμηνευτές που έχουν ανάγκη να ερμηνεύσουν καινούρια έργα θεατρικά, μουσικά, χορευτικά.
*
Λυπάμαι πολύ αλλά είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω στους δημόσιους άνδρες και κυρίως στην Κυβέρνηση ότι η υστεροφημία τους εξαρτάται περισσότερο από την συμβολή τους στον Πολιτισμό παρά από ο,τιδήποτε άλλο.
Το παράδειγμα του Περικλή που ανέφερα, δεν είναι μοναδικό. Εάν παρακολουθήσουμε σχολαστικά την ιστορία της Τέχνης, θα δούμε ότι πίσω από κάθε της κατάκτηση υπάρχει το δημόσιο πρόσωπο του αντίστοιχου τόπου και της αντίστοιχης εποχής, που παραμένει στην ανάμνηση των ανθρώπων επειδή βοήθησε την δημιουργία νέας σκέψης και νέων καλλιτεχνικών έργων.
*
Και για να μην πάμε πολύ μακριά, ας δούμε ποια είναι τα πρόσωπα που έμειναν στη μνήμη και στην ιστορία τον τελευταίο αιώνα στην χώρα μας. Είναι οι περισσότεροι πολιτικοί ή ποιητές, συγγραφείς, δημιουργοί, μουσικοί, ζωγράφοι, γενικά άνθρωποι του Πνεύματος και της Τέχνης;
*
Σήμερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πλοίο ΕΛΛΑΣ έχουν να κάνουν με το Μηχανοστάσιο και με τον τυφώνα Τουρκία.
Το λιμάνι όμως στο οποίο θα πρέπει να κατευθύνεται, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Και ποιος φροντίζει γι' αυτή την πορεία, αφού Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση απασχολούνται μονάχα με το Μηχανοστάσιο και τον θυελλώδη καιρό που μας θαλασσοδέρνει χωρίς να υπάρχει πολιτιστικό όραμα;
Κάποτε το Μηχανοστάσιο θα διορθωθεί και θα έρθει μπουνάτσα.
Τότε και μόνο τότε, η πολιτική ηγεσία θα ανακαλύψει ότι το λιμάνι στο οποίο θα έχουμε φτάσει, θα είναι μια αδιέξοδη λιμνοθάλασσα με μοναδικό πολιτιστικό ήχο τον κοασμό των βατράχων…
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Στον άγνωστο ποιητή
Ρήγα Φεραίε, σε σε κράζω.
Από την Αυστραλία στον Καναδά
κι από την Γερμανία στην Τασκένδη
σε φυλακές, σε βουνά και σε νησιά
διασκορπισμένοι οι Ελληνες..... -
78 ΑΡΘΡΑ
22.02.2015
Η Ελλάδα µετά τις εκλογές. ΔΕΝ συνιστά κίνδυνο αλλά ελπίδα για την Ευρώπη.
Δημοσιεύουμε το ακόλουθο κείμενο των Γερμανικών Συνδικάτων υπενθυμίζοντας ότι τα Γερμανικά Συνδικάτα είναι τα μεγαλύτερα και ισχυρότερα στην Ευρώπη.
O πολιτικός σεισµός που συνέβη στην Ελλάδα, δεν είναι µόνο µια ευκαιρία για την ίδια τη χώρα που βρίσκεται ακόµα σε κρίση, αλλά και µια ευκαιρία για να επανεξεταστούν και να διορθωθούν οι οικονοµικές και κοινωνικές πολιτικές της ΕΕ. -
11 VIDEOS
13.12.2017
Μίκης Θεοδωράκης στα Σκόπια
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
2006
Suddeutsche Zeitung
Η ουράνια μουσική δεν είναι … ταξική. Μπορεί να επιλέξει τον οποιονδήποτε θνητό που διαθέτει την ικανότητα της «γονιμοποίησης». Ανεξάρτητα εάν ζει δίπλα στους πρίγκηπες της Γερμανίας και της Αυστρίας όπως κατά τον 18ο και 19ο αιώνα ή εάν στην ίδια εποχή υπήρξε βοσκός στα βουνά της Κρήτης.
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
12.02.2014
"Μαχόμενη κουλτούρα"
Σημειώσεις και κείμενο από διάλεξη που έδωσε ο Μίκης Θεοδωράκης στο Λονδίνο το 1965
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
04.10.2012
Ομιλία Μίκη Θεοδωράκη στα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής του Μάκη Βαρλάμη στην Λαμία
Για να γίνει κατανοητό στους πολλούς τι είναι και τι σημαίνει «συμφωνική μουσική», πρέπει να φανταστούμε ένα μεγάλο και περίτεχνο οικοδόμημα του οποίου το μοναδικό υλικό είναι ο μουσικός ήχος.
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
10/5/1961
Ακούσαμε για εσάς
Κριτική των έργων "Αρχιπέλαγος" και "Πολιτεία", όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Γυναίκα" στις 10/5/1961
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
14.12.2016
Δήλωση Μίκη Θεοδωράκη
Υπέγραψα κι εγώ το ΟΧΙ στην απέλαση των 8 Τούρκων αξιωματικών, που είναι βέβαιο ότι αν απελαθούν, θα τους σκοτώσουν.
Για άλλη μια φορά θα ήθελα να καταδικάσω την όποια απόφαση παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα πολιτικώς διωκομένων και να απευθύνω έκκληση στην Ελληνική Δικαιοσύνη, με την τελική της απόφαση να προστατεύσει τα δικαιώματά τους αυτά και να αποτρέψει την απέλαση. -
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
24.08.2010
Απόσπασμα από το βιβλίο του Μ. Θεοδωράκη Άξιος Εστί (σελ 926-931) με θέμα
Σαν αποτέλεσμα του πανελλαδικού ξεσηκωμού για την υπεράσπιση της Ελληνικότητας και την καταδίκη αυτής της προληπτικής για την συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού ενέργειας, η Κυβέρνηση Καραμανλή υποχρεώθηκε να αποσύρει το βιβλίο της κ. Ρεπούση, το δε εκλογικό σώμα τιμώρησε βαριά την υπεύθυνη Υπουργό - αξιολογότατη κατά τα άλλα - με την άρνησή του να την ψηφίσει και να τη θέσει έτσι εκτός Βουλής...
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
30.04.2012
Για μια νεα ΕΛ.ΛΑ.Δ.Α. - Μίκης Θεοδωράκης
Στις εκλογές του 2009 τρία εκατομμύρια ψηφοφόροι εγκατέλειψαν τη Νέα Δημοκρατία. Στις επόμενες δημοτικές εκλογές, στα 2010, άλλο ένα εκατομμύριο έφυγε από το ΠΑΣΟΚ. Την 1η του Δεκέμβρη 2010 ιδρύθηκε η Κίνηση Ανεξάρτητων Πολιτών για να λειτουργήσει σαν γέφυρα ανάμεσα στην Αριστερά και στα τρία εκατομμύρια συμπατριώτες μας που εγκατέλειψαν τον δικομματισμό και περίμεναν από μας τους υπόλοιπους Αριστερούς και Ανεξάρτητους μια σοβαρή πολιτική πρόταση, με κοινό σημείο εκείνο που μας ένωνε και μας ενώνει, δηλαδή την κοινή μας μοίρα σαν κάτοικοι της ίδιας χώρας, της ίδιας πατρίδας που είμαστε.
-
20 ΜΟΥΣΙΚΑ VIDEOS
23.05.2013
Badminton, Τετάρτη 22.5.2013
-
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
25.01.2015
Σχόλιο για τις Εκλογές
Συγχαίρουμε τον ΣΥΡΙΖΑ για τη μεγάλη του νίκη.
Με τον ΣΥΡΙΖΑ βρεθήκαμε πολλές φορές να παλεύουμε χέρι-χέρι για τους κοινούς στόχους της Εθνικής Ανεξαρτησίας και Αυτοτέλειας, την απελευθέρωση του Λαού μας από τον ζυγό των ξένων, τα Δικαιώματα του Λαού μας. Γι’ αυτό και θεωρούμε θετικό το εκλογικό του ποσοστό. -
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
04.05.2020
Μένουμε σπίτι: Ο Γιώργος Νταλάρας με τραγούδια Θεοδωράκη και Τσιτσάνη στο MEGA
Ο Γιώργος Νταλάρας ερμηνεύει τραγούδια δύο μεγάλων Ελλήνων συνθετών, του Μίκη Θεοδωράκη και του Βασίλη Τσιτσάνη το βράδυ της Παρασκευής 8 Μαϊου στις 11 το βράδυ, στο MEGA.
-
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
19.02.2016
Το Καστελόριζο και τα μάτια μας: Η ΑΟΖ, το ΝΑΤΟ και το Αιγαίο Αρχιπέλαγος - του Θεόδωρου Καρυώτη
Ακόμα θυμάμαι την μοναδική αλλά σημαντική ήττα μας στην Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (1973-1982). Σε μια συνεδρίαση της 2ης Επιτροπής που η συζήτηση αφορούσε στην έννοια του «Αρχιπελαγικού Κράτους», ο αρχηγός της Ελληνικής αντιπροσωπείας, ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Σταυρόπουλος έλαβε το λόγο για να εξηγήσει την ελληνική λέξη Αρχιπέλαγος.
-
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
23.08.2019
Νέες «καμπάνες» για το παγκόσμιο κλίμα - του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Παρά τις καλοκαιρινές διακοπές, δεν λέει να κοπάσει η καταιγίδα τρομακτικών προειδοποιήσεων των εγκυρότερων επιστημονικών οργανισμών που διαθέτει η ανθρωπότητα, για το τι πρόκειται να συμβεί αν η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή συνεχίζει να δρα.
Μόλις την περασμένη εβδομάδα είχαμε την δημοσιοποίηση της τελευταίας έκθεσης του ΟΗΕ «Κλιματική Αλλαγή και Έδαφος», ενώ περίπου ταυτόχρονα δόθηκε στη δημοσιότητα και άλλη έκθεση του Aqueduct Project του Ινστιτούτου Παγκοσμίων Πόρων για την κλιματική αλλαγή και τα παγκόσμια αποθέματα νερού. Αμφότερες εξαιρετικά ζοφερές στις προβλέψεις τους. -
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
20.05.2015
Το όραμα του Μίκη Θεοδωράκη
Ομιλία Γιώργου Κασιμάτη στην Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών στις 18 Μαΐου 2015
-
22 VIDEO ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟN
20.04.2018
Earth Day 2018 Google Doodle
Το σημερινό ετήσιο Doodle της Ημέρας της Γης δημιουργήθηκε σε συνεργασία με έναν από τους σημαντικότερους υποστηρικτές του πλανήτη: ο Αιθολόγος (ειδικός της συμπεριφοράς των ζώων), ο ερασιτέχνης, ο ακτιβιστής και ο εραστής των ζώων Dr. Jane Goodall, που αφιέρωσε τη ζωή της στη μελέτη και προστασία του περιβάλλοντός μας. Σε αυτήν, η Jane μοιράζεται το προσωπικό της μήνυμα στον κόσμο την Ημέρα της Γης 2018, συμπεριλαμβανομένης της έμπνευσής της και ό, τι μπορούμε όλοι να κάνουμε για να έχουμε θετικό αντίκτυπο στον πλανήτη μας.
-
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
07.05.2017
Για το βιβλίο του Μίκη Θεοδωράκη «Μονόλογοι στο Λυκαυγές» (δεύτερο μέρος) - της Αναστασίας Βούλγαρη
Η Σπίθα και η γέννηση της νέας αντίστασης
Ο Μίκης Θεοδωράκης, στο βιβλίο του «Μονόλογοι στο Λυκαυγές», ορίζει ως σημείο εκκίνησης της σημερινής κατάστασης της χώρας το 1974, όταν οι δυνάμεις του Χάους συντονίζουν τη συστηματική επίθεση σε όλους τους τομείς της εθνικής μας ζωής: οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό.