Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
Παρ’ όλα αυτά υπήρχε πολιτιστική ζωή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας, το Ελληνικό Χορόδραμα.
Στην δεκαετία του '60 οι σκληρές οικονομικές συνθήκες αλλά και η συνεχιζόμενη αστυνομική βία δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την πολιτιστική μας αναγέννηση.
Στην δεκαετία του '70 είχαμε την χούντα. Αμέσως μετά, η πολιτιστική ζωή συνέχισε το δρόμο της.
Στην δεκαετία του '80 οι μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βοήθησαν την ανάπλαση της καλλιτεχνικής μας ζωής.
Στην δεκαετία του '90 και του 2000 οι πολιτιστικές εκδηλώσεις (με την βοήθεια πάντα του Κράτους και των Δήμων) συνεχίστηκαν.
Στην δεκαετία του 2010 άρχισε η παρακμή, για να φτάσουμε στην δεκαετία του 2020 στο ΜΗΔΕΝ.
Αναγνωρίζω ότι οι συνθήκες (πανδημία, οικονομία, τουρκική απειλή) θα πρέπει να είναι -και είναι- μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων.
Ο σκοπός όμως αλλά και η προϋπόθεση για όλα, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Όσο μεγάλος και αν είναι ο πλούτος μιας χώρας, η Ιστορία διδάσκει ότι εκείνο που μένει τελικά είναι ο Πολιτισμός της.
Ποιος γνωρίζει σήμερα τις καθημερινές αποφάσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που απασχόλησαν τον Περικλή και άλλους στην αρχαία Αθήνα; Κανείς! Όμως όλοι γνωρίζουν και μάλιστα επί πολλούς αιώνες τον Πολιτισμό που εκείνοι οι δημόσιοι άνδρες βοήθησαν να δημιουργηθεί.
Και φυσικά χάρη στην χρηματοδότηση του Πολιτισμού από το ταμείο του Κράτους! Με πολιτικούς χωρίς την παιδεία και το όραμα του Περικλή και των άλλων δημοσίων παραγόντων, δεν θα υπήρχε η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας. Δεν θα υπήρχαν τα θέατρα. Δεν θα υπήρχαν ίσως ο Σοφοκλής και ο Φειδίας.
Γιατί αν ο καλλιτέχνης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος να φτάσει το έργο του στην κοινωνία, τότε δεν θα το γράψει, δεν θα το συνθέσει, δεν θα το λαξεύσει.
Δεν θα υπήρχε ίσως ούτε το κοινό που διψά για τα έργα της εποχής του.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους ερμηνευτές που έχουν ανάγκη να ερμηνεύσουν καινούρια έργα θεατρικά, μουσικά, χορευτικά.
*
Λυπάμαι πολύ αλλά είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω στους δημόσιους άνδρες και κυρίως στην Κυβέρνηση ότι η υστεροφημία τους εξαρτάται περισσότερο από την συμβολή τους στον Πολιτισμό παρά από ο,τιδήποτε άλλο.
Το παράδειγμα του Περικλή που ανέφερα, δεν είναι μοναδικό. Εάν παρακολουθήσουμε σχολαστικά την ιστορία της Τέχνης, θα δούμε ότι πίσω από κάθε της κατάκτηση υπάρχει το δημόσιο πρόσωπο του αντίστοιχου τόπου και της αντίστοιχης εποχής, που παραμένει στην ανάμνηση των ανθρώπων επειδή βοήθησε την δημιουργία νέας σκέψης και νέων καλλιτεχνικών έργων.
*
Και για να μην πάμε πολύ μακριά, ας δούμε ποια είναι τα πρόσωπα που έμειναν στη μνήμη και στην ιστορία τον τελευταίο αιώνα στην χώρα μας. Είναι οι περισσότεροι πολιτικοί ή ποιητές, συγγραφείς, δημιουργοί, μουσικοί, ζωγράφοι, γενικά άνθρωποι του Πνεύματος και της Τέχνης;
*
Σήμερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πλοίο ΕΛΛΑΣ έχουν να κάνουν με το Μηχανοστάσιο και με τον τυφώνα Τουρκία.
Το λιμάνι όμως στο οποίο θα πρέπει να κατευθύνεται, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Και ποιος φροντίζει γι' αυτή την πορεία, αφού Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση απασχολούνται μονάχα με το Μηχανοστάσιο και τον θυελλώδη καιρό που μας θαλασσοδέρνει χωρίς να υπάρχει πολιτιστικό όραμα;
Κάποτε το Μηχανοστάσιο θα διορθωθεί και θα έρθει μπουνάτσα.
Τότε και μόνο τότε, η πολιτική ηγεσία θα ανακαλύψει ότι το λιμάνι στο οποίο θα έχουμε φτάσει, θα είναι μια αδιέξοδη λιμνοθάλασσα με μοναδικό πολιτιστικό ήχο τον κοασμό των βατράχων…
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Παλικάρι
Κλαίνε τα δέντρα, κλαίνε
τα σήμαντρα κι οι φίλοι σου κλαίνε.
Παλικάρι στη δουλειά
στο σπίτι παλικάρι
μίλαγες κι η γειτονιά μας
γέμιζε πουλιά.
Άπλωνες το χέρι σου
κι έκοβες το φεγγάρι
ως σ’ έκοψε σα λούλουδο
ο Χάρος μια νυχτιά..... -
78 ΑΡΘΡΑ
18.01.2019
Ανοιχτή επιστολή προς τους Έλληνες βουλευτές - του Μίκη Θεοδωράκη
Έχει περάσει σχεδόν ένας χρόνος από τότε που εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, όλων των πολιτικών πεποιθήσεων, ενώθηκαν στο Σύνταγμα απαιτώντας να μην προχωρήσουν οι εθνικές παραχωρήσεις εις βάρος της Ελλάδας στο Μακεδονικό. Τότε, μίλησα σε εκείνους, όπως και σε όλους τους Έλληνες για τους μεγάλους κινδύνους που κρύβει για την πατρίδα μας αυτή η αναίτια υποχώρηση. Η κυβέρνηση αγνόησε και τους κινδύνους και τον ελληνικό λαό και, χωρίς καμία λογική, αποφάσισε να προχωρήσει, με κάθε κόστος.
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
2006
Suddeutsche Zeitung
Η ουράνια μουσική δεν είναι … ταξική. Μπορεί να επιλέξει τον οποιονδήποτε θνητό που διαθέτει την ικανότητα της «γονιμοποίησης». Ανεξάρτητα εάν ζει δίπλα στους πρίγκηπες της Γερμανίας και της Αυστρίας όπως κατά τον 18ο και 19ο αιώνα ή εάν στην ίδια εποχή υπήρξε βοσκός στα βουνά της Κρήτης.
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
31.01.2012
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στο ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Σήμερα βιώνουμε μια μεγάλη εθνική τραγωδία. Σύσσωμος ο ελληνικός λαός οδηγήθηκε στην άκρη του γκρεμού χωρίς να το ξέρει και δίχως να το θέλει. Χωρίς να υπάρχει ουσιαστικά πρόβλημα, η χώρα μας οδηγήθηκε μεθοδικά σε βαρειά οικονομική κρίση, μόνο και μόνο για να εισαχθεί στο ΔΝΤ και να αποτελέσει την πειραματική και πειρατική εισβολή της Αυτοκρατορίας του Χρήματος στην Ευρώπη.
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
13.02.2014
Σημείωμα του ποιητή και συνθέτη αυτού του έργου προς το μοναχικό αναγνώστη - ακροατή
Σημείωμα του Μίκη Θεοδωράκη για το έργο Διόνυσος με σκίτσα και νότες σε αυτοσχέδια πεντάγραμμα
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
22/10/1964
Η Μουσική Εβδομάς. Το λαϊκό Ορατόριο "Άξιον Εστί" του Μ. Θεοδωράκη
Μουσικοκριτική από τον Γιώργο Λεωτσάκο.
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
11.03.2015
Δήλωση Μίκη Θεοδωράκη
Οι τελευταίες εξελίξεις μάς φέρνουν πολύ κοντά στην Κυβέρνηση.
- Το αλαζονικό και υβριστικό ύφος του Σόιμπλε, που φαίνεται ότι βρίσκει σύμφωνη την μεγάλη πλειοψηφία των Γερμανών,
- Η απόφαση για τη δημιουργία Κοινοβουλευτικής Επιτροπής με στόχο την επιδίωξη της αποπληρωμής του κατοχικού δανείου και την διεκδίκηση των πολεμικών αποζημιώσεων από την Γερμανία...
διαβάστε περισσότερα -
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
15.04.2013
Αποσπάσματα απ' τους δρόμους του Αρχαγγέλου Α' & Β' τόμος
Συνεχίζουμε την ανάρτηση από κάποια σημαντικά αποσπάσματα απ’ το σπουδαίο δίτομο αυτοβιογραφικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη ‘‘ Οι Δρόμοι του Αρχάγγελου’’ στην νέα του έκδοση
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
09.09.2012
Ευρωπαϊκή Πατριωτική Αντίσταση
Σήμερα η βασική αντίθεση βρίσκεται ανάμεσα στο σύνολο των Λαών της Ευρώπης και των δυνάμεων που εκπροσωπούν και στοχεύουν στην παγκόσμια επικράτηση της Παγκόσμιας Διακυβέρνησης με κέντρο μια σειρά τεράστιες Τράπεζες, όπως οι Ροκφέλερ-Ρότσιλντ και Γκόλντμαν-Ζάξ με παραρτήματα όπως η Ντόϋτσε Μπανκ και η Τράπεζα της Ευρώπης, με «Κυβερνητικό Εκπρόσωπο» την Λέσχη Μπίλντεμπεργκ (με Πρόεδρο τον Χένρυ Κίσσινγκερ.) και τους δορυφόρους της ΔΝΤ, Οργανισμός Διεθνούς Εμπορίου και με όργανα όπως λ.χ. τη Σχολή Σικάγου (Φρήντμαν). [Βλ. τις αποκαλύψεις της Ναομι Κλάϊν στο βιβλίο της «Σοκ και Δέος»].
-
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
05.11.2014
Η αυτοβιογραφία του Μίκη Θεοδωράκη στο Έθνος της Κυριακής - Δελτίο τύπου
Από την Κυριακή 9 Νοεμβρίου θα κυκλοφορήσει μαζί με το ΕΘΝΟΣ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ η αυτοβιογραφία του Μίκη Θεοδωράκη, σε συνεργασία με τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Κάθε εβδομάδα θα δίνεται και ένας τόμος από το μοναδικό έργο της θυελλώδους ζωής και του πολυσήμαντου έργου του οικουμενικού συνθέτη της Ρωμιοσύνης.
-
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
27.05.2017
Θριαμβευτική υποδοχή του συμφωνικού έργου του Μίκη Θεοδωράκη από το Γερμανικό κοινό στην Tonhalle του Düsseldorf
Θριαμβευτική υποδοχή επιφύλαξε το γερμανικό κοινό στα συμφωνικά έργα του Μίκη Θεοδωράκη που παρουσιάστηκαν την Τετάρτη 24 Μαϊου στην αίθουσα Tonhalle του Düsseldorf παρουσία του συνθέτη, αποθεώνοντάς τον τόσο κατά την είσοδό του όσο κυρίως στο τέλος της συναυλίας, τα εισιτήρια της οποίας είχαν προπωληθεί μήνες πριν.
-
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
15.06.2017
Ο Πρωθυπουργός ανακήρυξε ΑΟΖ χθες στη Θεσσαλονίκη! Τι σημαίνει η δήλωση του Τσίπρα - του Θεόδωρου Καρυώτη
Πραγματοποιήθηκε χθες (15 Ιουνίου 2017) στη Θεσσαλονίκη η τριμερής διάσκεψη Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου. Στο τέλος έγιναν δηλώσεις και από τους τρεις ηγέτες αλλά προκάλεσε ιδιαίτερη εντύπωση η δήλωση του Αλέξη Τσίπρα που ανέφερε μεταξύ άλλων:
«Πιθανά νέα κοιτάσματα τόσο στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου, του Ισραήλ αλλά και της Ελλάδας δίνουν μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα προοπτική». -
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
07.07.2018
Ασχολείται κανείς με τα αδέσποτα; - του Κοσμά Βίδου
Εξαθλιωμένοι σκύλοι και γάτες τριγυρίζουν στις γειτονιές μας, διαχρονικά θύματα της αδιαφορίας μας και της κακής σχέσης μας με τα ζώα -
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
14.02.2014
Για τη Δανειοδοτική Σύμβαση, το Μνημόνιο και τη Συμφωνία Έγκρισης του ΔΝΤ
Η Δανειοδοτική Σύμβαση, το Μνημόνιο και η Συμφωνία έγκρισης του ΔΝΤ αποτελούν μια ενιαία διεθνή σύμβαση που υπογράφουν η Ελληνική Δημοκρατία, οι 16 χώρες της Ευρωζώνης... -
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
22 VIDEO ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟN
10.04.2018
Κι άλλες συνέπειες από την υπερβολική κατανάλωση κρέατος
Η εξάρτησή μας από το κρέας σκοτώνει τον ωκεανό
-
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
29.04.2017
Μια επιστολή-ντοκουμέντο - του Γιώργου Βότση
Από τον παιδιόθεν φίλο και σύντροφο μιας ζωής, Γιώργο Βότση, λάβαμε την ακόλουθη επιστολή που τη δημοσιεύουμε αυτούσια για τις πολύτιμες πληροφορίες που μας δίνει.