Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
Παρ’ όλα αυτά υπήρχε πολιτιστική ζωή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας, το Ελληνικό Χορόδραμα.
Στην δεκαετία του '60 οι σκληρές οικονομικές συνθήκες αλλά και η συνεχιζόμενη αστυνομική βία δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την πολιτιστική μας αναγέννηση.
Στην δεκαετία του '70 είχαμε την χούντα. Αμέσως μετά, η πολιτιστική ζωή συνέχισε το δρόμο της.
Στην δεκαετία του '80 οι μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βοήθησαν την ανάπλαση της καλλιτεχνικής μας ζωής.
Στην δεκαετία του '90 και του 2000 οι πολιτιστικές εκδηλώσεις (με την βοήθεια πάντα του Κράτους και των Δήμων) συνεχίστηκαν.
Στην δεκαετία του 2010 άρχισε η παρακμή, για να φτάσουμε στην δεκαετία του 2020 στο ΜΗΔΕΝ.
Αναγνωρίζω ότι οι συνθήκες (πανδημία, οικονομία, τουρκική απειλή) θα πρέπει να είναι -και είναι- μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων.
Ο σκοπός όμως αλλά και η προϋπόθεση για όλα, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Όσο μεγάλος και αν είναι ο πλούτος μιας χώρας, η Ιστορία διδάσκει ότι εκείνο που μένει τελικά είναι ο Πολιτισμός της.
Ποιος γνωρίζει σήμερα τις καθημερινές αποφάσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που απασχόλησαν τον Περικλή και άλλους στην αρχαία Αθήνα; Κανείς! Όμως όλοι γνωρίζουν και μάλιστα επί πολλούς αιώνες τον Πολιτισμό που εκείνοι οι δημόσιοι άνδρες βοήθησαν να δημιουργηθεί.
Και φυσικά χάρη στην χρηματοδότηση του Πολιτισμού από το ταμείο του Κράτους! Με πολιτικούς χωρίς την παιδεία και το όραμα του Περικλή και των άλλων δημοσίων παραγόντων, δεν θα υπήρχε η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας. Δεν θα υπήρχαν τα θέατρα. Δεν θα υπήρχαν ίσως ο Σοφοκλής και ο Φειδίας.
Γιατί αν ο καλλιτέχνης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος να φτάσει το έργο του στην κοινωνία, τότε δεν θα το γράψει, δεν θα το συνθέσει, δεν θα το λαξεύσει.
Δεν θα υπήρχε ίσως ούτε το κοινό που διψά για τα έργα της εποχής του.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους ερμηνευτές που έχουν ανάγκη να ερμηνεύσουν καινούρια έργα θεατρικά, μουσικά, χορευτικά.
*
Λυπάμαι πολύ αλλά είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω στους δημόσιους άνδρες και κυρίως στην Κυβέρνηση ότι η υστεροφημία τους εξαρτάται περισσότερο από την συμβολή τους στον Πολιτισμό παρά από ο,τιδήποτε άλλο.
Το παράδειγμα του Περικλή που ανέφερα, δεν είναι μοναδικό. Εάν παρακολουθήσουμε σχολαστικά την ιστορία της Τέχνης, θα δούμε ότι πίσω από κάθε της κατάκτηση υπάρχει το δημόσιο πρόσωπο του αντίστοιχου τόπου και της αντίστοιχης εποχής, που παραμένει στην ανάμνηση των ανθρώπων επειδή βοήθησε την δημιουργία νέας σκέψης και νέων καλλιτεχνικών έργων.
*
Και για να μην πάμε πολύ μακριά, ας δούμε ποια είναι τα πρόσωπα που έμειναν στη μνήμη και στην ιστορία τον τελευταίο αιώνα στην χώρα μας. Είναι οι περισσότεροι πολιτικοί ή ποιητές, συγγραφείς, δημιουργοί, μουσικοί, ζωγράφοι, γενικά άνθρωποι του Πνεύματος και της Τέχνης;
*
Σήμερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πλοίο ΕΛΛΑΣ έχουν να κάνουν με το Μηχανοστάσιο και με τον τυφώνα Τουρκία.
Το λιμάνι όμως στο οποίο θα πρέπει να κατευθύνεται, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Και ποιος φροντίζει γι' αυτή την πορεία, αφού Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση απασχολούνται μονάχα με το Μηχανοστάσιο και τον θυελλώδη καιρό που μας θαλασσοδέρνει χωρίς να υπάρχει πολιτιστικό όραμα;
Κάποτε το Μηχανοστάσιο θα διορθωθεί και θα έρθει μπουνάτσα.
Τότε και μόνο τότε, η πολιτική ηγεσία θα ανακαλύψει ότι το λιμάνι στο οποίο θα έχουμε φτάσει, θα είναι μια αδιέξοδη λιμνοθάλασσα με μοναδικό πολιτιστικό ήχο τον κοασμό των βατράχων…
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Βουνά σας χαιρετώ
Βουνά, βουνά σας χαιρετώ
φεύγω για μακριά
για ταξίδι μεγάλο
δίχως πηγαιμό, δίχως γυρισμό..... -
3191 ΜΟΥΣΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΙΑ
1962
30 Σπάνιες Ερμηνείες-Καράβι καλοτάξιδο (Από την ταινία "Προδομένη Αγάπη")
Γρηγόρης Μπιθικώτσης
-
78 ΑΡΘΡΑ
09.05.2013
Χαιρετισμός του Μίκη Θεοδωράκη στην ημερίδα «Κρίση και δημοκρατική νομιμότητα»
Ο Ναζισμός υπήρξε το απόλυτο Κακό μέσα σε όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας. Και είναι ντροπή να τον θεωρεί κανείς ως ένα πολιτικό-ιδεολογικό κίνημα, ενώ στην ουσία υπήρξε η πιο αποτρόπαιη μορφή εγκληματικής δράσης, δεδομένου ότι εκπαίδευσε και καθοδήγησε εκατομμύρια σαδιστών βασανιστών, των οποίων οι πράξεις αποτελούν αιώνια ντροπή για το ανθρώπινο γένος.
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
26.02.2014
Συνέντευξη Μίκη Θεοδωράκη για την όπερα "Μήδεια"
Σκέψεις του Μίκη Θεοδωράκη που ξεδιπλώνονται κατά τη διάρκεια συνέντευξης με αφορμή την εκτέλεση του έργου στο Ηρώδειο
-
11 VIDEOS
13.12.2017
Ο Μίκης Θεοδωράκης στην εκπομπή "Έχει Γούστο"
Τον Μίκη Θεοδωράκη φιλοξενεί η Μπήλιω Τσουκαλά στην εκπομπή «Έχει Γούστο ....την Κυριακή» Μαχητής της ζωής, αγωνιστής, ο Μίκης Θεοδωράκης, σε μια εκ βαθέων συνέντευξή του, ξετυλίγει το νήμα της ζωής του, αφήνεται στις μνήμες του και εξομολογείται για πρώτη φορά , στη Μπήλιω Τσουκαλά, όλα όσα σημάδεψαν την προσωπική, πολιτική και μουσική του ζωή.
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
12.02.2014
Σύγχρονος ρυθμός και παιδί
Δακτυλόγραφο κείμενο από την ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στην εκδήλωση της Πανελλαδικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Παιδιου που πραγματοποιήθηκε τη δεκαετία του 1980
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
02.12.2013
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη κατά την τελετή υποδοχής του ως επιτίμου μέλους της Ακαδημίας Αθηνών - Η μόνη λύση
Κατ’ αρχήν θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμότατα τον κ. Πρόεδρο και τον κ. Γενικό Γραμματέα για όσα είπαν προηγουμένως αλλά και όλα τα μέλη της Ακαδημίας, για την μεγάλη τιμή που μου έκαναν να μου προσφέρουν τη δυνατότητα να ομιλώ αυτή τη στιγμή από το βήμα του Ανώτατου Πνευματικού Ιδρύματος της χώρας μας, της Ακαδημίας Αθηνών.
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
25/6/1965
Κώστας Μυλωνάς: Διπλή προσπάθεια για τη βελτίωσι της ελληνικής μουσικής
Άρθρο για τον μελετητή και συνθέτη Κώστα Μυλωνάς με αναφορές στον Μίκη Θεοδωράκη.
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
12.04.2020
75 χρόνια, ίδια μυαλά !
Δήλωση Μίκη Θεοδωράκη
Στα 1945-46 η τότε κυβέρνηση, για να βοηθήσει τους φοιτητές και τις φοιτήτριες, οργάνωσε γι’ αυτούς συσσίτια. Να θυμίσω ότι την εποχή εκείνη οι άνθρωποι πεινούσαν. Εμείς οι σπουδαστές των Ωδείων είχαμε εξαιρεθεί από αυτό το σωτήριο μέτρο. Και είχαμε αφεθεί στην πείνα μας. -
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
28.08.1970
Ένας ποιητής έφτιαξε την επανάσταση
Συνεχίζοντας την περιήγησή μας στην ελληνική ιστορία, φτάνουμε τώρα στην καρδιά της ουσίας του “φαινομένου Θεοδωράκη”, σε αυτό το ανεπανάληπτο του πώς κανείς μπορεί να εκφράσει έναν ολόκληρο λαό μέσα από τη μουσική του.
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
19.01.2011
Ο Μίκης Θεοδωράκης στον Νίκο Χατζηνικολάου - Real fm 97.8
Ο μεγάλος Έλληνας μουσικοσυνθέτης μέσω της παρέμβασής του από τον realfm 97.8 κάλεσε τους πολίτες να συνταχθούν με την Ανεξάρτητη Κίνηση Πολιτών που συγκρότησε πριν από περίπου δυο μήνες, χαρακτήρισε το Μνημόνιο ως «πραξικόπημα» και υποστήριξε ότι ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου θα έπρεπε να είχε δώσει εντολή σύλληψης των εκπροσώπων της τροϊκας.
-
18 ΠΟΛΙΤΙΚΑ VIDEOS
16.02.2020
Ο Μίκης Θεοδωράκης στη Νέα Υόρκη το 1970 (ντοκουμέντο)
Το 1970 ο Μίκης Θεοδωράκης βρέθηκε για 2-3 μέρες στη Νέα Υόρκη για να πάρει μέρος στη Σύνοδο Νέων του ΟΗΕ (ως πρόεδρος των Λαμπράκηδων και του Πατριωτικού Μετώπου). Εκεί συνάντησε το δημοσιογράφο του ραδιοφωνικού σταθμού της Βοστώνης WBAI Bob Kuttner, στον οποίο έδωσε μια μισάωρη συνέντευξη.
-
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
12.10.2015
Συνέντευξη Στέφανου Κορκολή στην Τζωρτζίνα Ντούτση
Διαβάστε την συνέντευξη του Στέφανου Κορκολή που παραχώρησε στην Τζωρτζίνα Ντούτση -
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
29.01.2015
Αφιέρωμα στα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη σε στίχους δικούς του
Παρασκευή 30 Ιανουαρίου, Σάββατο 31 Ιανουαρίου & Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2015 στον Ιανό.
Θα ακουστούν τραγούδια σε στίχους του συνθέτη από τους κύκλους τραγουδιών:
Παιδικά τραγούδια, Αρχιπέλαγος, Το τραγούδι του νεκρού αδελφού, Μαγική πόλη, Τραγούδια για το ΠΑΜ,
Ο Ήλιος και ο Χρόνος, Τα τραγούδια του Ανδρέα, Αρκαδία Ι, Τα τραγούδια του Αγώνα, Στην ανατολή,
Τραγούδια για τον Αλέκο Παναγούλη, Της εξορίας, Ταξίδι μέσα στη νύχτα, Χαιρετισμοί, Διόνυσος.
Ερμηνεύουν η Καλλιόπη Βέττα, η Μπέττυ Χαρλαύτη και ο Ζαχαρίας Καρούνης .
Συμμετέχει ο Δώρος Δημοσθένους.
-
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
20.07.2017
Το Καστελόριζο είναι ο κύριος στόχος του Ερντογάν: Πολύτιμη για την Ελλάδα η αξία του - του Θεόδωρου Καρυώτη
Προσπαθώ, μάταια, από την δεκαετία του 1980 να ενημερώσω τις ελληνικές κυβερνήσεις και τον ελληνικό λαό για την αξία του Καστελόριζου. Ακόμα και, σήμερα, τα δελτία καιρού στις ελληνικές τηλεοράσεις δεν περιλαμβάνουν το ακριτικό νησί, διότι κείται πολύ ανατολικότερα από τους χάρτες που χρησιμοποιούν. Επίσης, κάποιοι αγνοούν και βασικά στοιχεία της γεωγραφίας αναφέροντας ότι το Καστελόριζο είναι το νοτιότερο μέρος της Ευρώπης.
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
02.03.2015
Το νόημα των διαπραγματεύσεων και η κριτική
Όπως έχουμε υποστηρίξει επανειλημμένα και οι δύο (βλ. ήδη Γ. Κασιμάτη, Το απάνθρωπο καθεστώς δανεισμού της Ελλάδας, Α. Λιβάνης, Αθήνα, 2015), οι Δανειακές Συμβάσεις και τα Μνημόνια παραβιάζουν με βασικούς τους όρους σε βάρος της χώρας μας θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος, καθώς και της ευρωπαϊκής και της διεθνούς νομιμότητας.
-
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
23.11.2014
Μεγαλώνοντας με σκυλιά και γατιά - του Γιώργου Φραντζεσκάκη
Η αναγνώστρια της στήλης Χαρίκλεια Μανουσάκη, επαγγελματίας της ψυχικής υγείας, μου έστειλε ένα θαυμάσιο κείμενο για τη σημασία που έχουν τα κατοικίδια στην κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών.
-
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
23.06.2017
Πραξικόπημα: Καταλύουν την Κυπριακή Δημοκρατία στη Γενεύη - του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Η επικείμενη σύγκληση της Διάσκεψης της Γενεύης συνιστά βαρύτατο έγκλημα κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας. Υφαρπάσσει την ύψιστη συντακτική εξουσία που έχει μόνο ο κυπριακός λαός και κανείς άλλος, αποδίδοντάς την σε διάσκεψη όπου συμμετέχουν τρία ξένα κράτη.
Δεν είναι μόνο παράνομη, είναι και παράλογη. Καλούνται Βρετανία και Τουρκία, δύο κράτη με αιώνες βλέψεων στο νησί, που υποκίνησαν τη διαμάχη Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, διεξήγαγαν αιματηρούς πολέμους εναντίον της Κύπρου, να συμβάλλουν στη λύση του προβλήματος που δημιούργησαν. Μόνο να αποτελειώσουν την Κύπρο μπορούν αυτοί.