Νεκρή Εποχή
1
Η μεγάλη λεωφόρος η μεγάλη λεωφόρος
γεμάτη χορτάτους απαστράπτουσα
δεξιά τα λεωφορεία αριστερά οι πεζοί
οι υπόνομοι στη σειρά περιμένουν πτύελα
και κατουρήματα μελλοθάνατων σκυλιών
οι μελλοθάνατοι πεζοί αγοράζουν θάνατο
παγωτά πασατέμπο προφυλακτικά
εκεί ακριβώς κάτω από την επιγραφή
“Κατάστημα Υποδημάτων”
σταμάτησα αιφνιδίως κοιτάζοντας
ή μάλλον χωρίς να κοιτάζω τίποτε το συγκεκριμένο
κοιτάζοντας ίσως μέσα μου
και μη βρίσκοντας τίποτα
απολύτως τίποτα
ούτε φώτα ούτε βιτρίνες ούτε ρεκλάμες
ούτε ακόμα και υπονόμους
σκέφτηκα το μεγάλο λάθος
το μεγάλο λάθος είναι ότι σκέφτηκα
τη μεγάλη λεωφόρο τη μεγάλη λεωφόρο
το λεωφορείο τους καλούς τους σκύλους
και τους μελλοθάνατους.
2
Είναι η εποχή μας κολοβή * ξεκίνησε περήφανη σαν παγώνι
με σημαίες και με ταμπούρλα *
ανέπνευσε έως θανάτου * σκόρπισε γιασεμί και μέλι
εθώπευσε γοήτευσε εμέθυσε *
πλήθη πρώην σκλάβων * και νυν αιχμαλώτων
εξηπάτησε *
3
Ο άλλος που ήμουν εγώ έγινα ξανά ο ίδιος
τη στιγμή που σε γνώρισα
δηλαδή όταν πίστεψα ότι σε γνώρισα
ενώ στην πραγματικότητα ζούσα το όνειρο
ενός Κύκλωπα
ερωτευμένου.
4
Δεν με πίστεψες * κι αυτό το βρίσκω φυσικό
γιατί ξέρω πως η φωνή μου * χάνεται
* στους μεγάλους ορίζοντες
στα σκοτεινά δωμάτια * και στους καθρέφτες
* κ’ εκείνο το σαξόφωνο
που έπνιξες *
κοιτώντας πίσω από τον ώμο μου * την ξεχασμένη ζωή μου
σαν ένα ρούχο * πλάι στην κόκκινη βάρκα
* του Ιουλίου.
5
Τις σημαίες τις σημαίες ποιοι τις βαστούν
ποιοι βαστούν τις σημαίες
τα λάβαρα τα εξαπτέρυγα
τα πολύχρωμα πλακάτ
με τα συνθήματα και τις λέξεις κλειδιά
τις λέξεις μπουρλότα.
Προχωρούν βαθειά μέσα στα πλήθη
μέσα στα πλήθη κι αυτά υποφέρουν
υποχωρούν χαίρονται κραυγάζουν
εκρήγνυνται.
Και μέσα από τις χιλιάδες φωτιές πυρκαγιές
πυρκαγιές
πυρήνες
καταιγίδες
η ιστορία αναπλάθεται
και βγαίνει αυτός ο γνωστός μας τύπος
ο γνωστός τύπος
ο κυρ - Παπαδόπουλος
αυτός που όλοι τον ξέρουμε
και που κανείς δεν περίμενε.
Τόση σοφία τόση σοφία είχαμε
ώστε να μη δούμε
να μη δούμε -ίσως δεν το βλέπουμε ακόμη-
το πιο ακριβό μας δημιούργημα
αυτό που μας κόστισε
μας κόστισε τόσο ακριβά
ακριβά και τελεσίδικα.
6
Να μάθεις να περιμένεις
και να περιμένεις
πάντα μαθαίνοντας
και πάντα περιμένοντας
να ελπίζεις
και πάντα ελπίζοντας
να περιμένεις
μαθαίνοντας
την πίκρα.
7
Όταν όπως μέσα στη νύχτα το σκοτάδι αναδιπλώνεται
χτυπημένο από λάμψη μακρινής αστραπής
μέσα στη χαμένη ζωή μου χαμένη μέσα σε πλήθη και λάμψεις
ήρθε ένα φως μακρινό με τη δύναμη του τέλους
να σημάνει την αρχή της ζωής μου που πέθανε και πάλι ξανάζησε
έτοιμη πάντα για τους μεγάλους θανάτους που μας οδηγούν σταθερά
στην κοίτη εκεί που όλα τελειώνουν και όλα αρχίζουν.
Κ’ έτσι είδα ξανά το εξαίσιο θέαμα
την ωραία πομπή που δεν ήταν παρά γλώσσες φωτιάς
μιας φωτιάς που καιγόταν και ξανάναβε από τον εαυτό της
και προχωρούσε περήφανη και σημαντική
πάντα ενάντια στον άνεμο των άστρων
που στροβιλίζοντας μέσα στο πρώτο χάος
βυθιζόταν μέσα στη χοάνη της μεγάλης νύχτας
που ήταν η ίδια η ψυχή μου.
Πώς να μείνω αδιάφορος σ’ αυτή την πύρινη σύγκρουση
καμωμένη από τα στοιχεία μου στοιχεία ονείρου και προσμονής;
Ήμουν εγώ η χοάνη και ο αστρικός άνεμος
ήμουν εγώ η σύγκρουση λίγο πριν από την σύγκρουση
και η φωτιά και η πορεία και η απουσία και το κενό
έτσι που στο τέλος δεν ήμουν τίποτα
όμως ένα τίποτα μεγαλειώδες
πολύ περισσότερο μεγαλειώδες από χίλιους θανάτους ενωμένους
παντοδύναμους και υπέροχους
καθώς σφραγίζουν με την αιμάτινη βούλα τους
το γαλάζιο αιδοίο της ζωής έτοιμο πάντα
να δεχτεί το κοντάρι του ήλιου που είναι ο άλλος εαυτός μου.
Δεν είδα τίποτα δεν έμαθα τίποτα δεν ξέχασα τίποτα
απ’ όλα τα τίποτα ξαναφτιάχνω τώρα το καινούριο μου πρόσωπο
θα ‘ναι κι αυτό ένα καινούριο τίποτα όμως τίμιο
σαν το ψωμί που πετούν στα σκυλιά των μεγάλων δρόμων
μια στιγμή πριν συντριβούν στους τροχούς
και θα μείνουν ανάσκελα και τυμπανιαία αφού σπαράξουν
για λίγο ή για πολύ όμως αυτό δεν έχει σημασία
αφού το ψωμί έγινε αίμα εγώ έγινα αίμα
και με στεγνώνουν οι τροχοί και το χώμα και ο άνεμος
των μεγάλων φορτηγών που προχωρούν σταθερά και αδιάφορα
εφοδιάζουν με αυταπάτες και πτώματα τους αδιάφορους διαβάτες
της νεκρής εποχής μας.
Τέλος σε είδα.
Ήσουν πάντα εσύ πάντα πρώτη και τελευταία.
Ήσουν ο θάνατος ακριβώς για να σβήσουν όλα
και να γραφτεί ξανά το άλφα και το βήτα
όμως μ’ ένα καινούριο νόημα πρωτόφαντο άγνωστο και απειλητικό
που να αμφισβητεί οριστικά όλα όσα είδαμε και δεν είδαμε
όσα μάθαμε και θα μάθουμε και προπαντός όσα ξεχάσαμε για πάντα
τόσο πολύ τόσο βαθειά και τόσο πικρά που έγιναν η μνήμη μας η μοναδική
η μνήμη των βουνών μας σκεπασμένη με θυμάρια και σκίνα
φωλιές φιδιών φιδιών με σταχτιές βούλες πάνω στα πράσινα λέπια
που τόσο μοιάζουν με τις άγραφτες λέξεις γεμάτες σκοτεινά νοήματα
έτοιμα να συλλάβουν την έννοια αγάπη εντούτοις ασύλληπτη
άχρωμη άοσμη άφαντη και συγκλονιστική.
Ήρθες εσύ και εντούτοις ήσουν η ίδια
όπως θα ήσουν αν δεν ήσουν εσύ
όπως ακριβώς ήσουν τότε που σε γνώρισα
και τότε που δεν σε γνώρισα
και δεν θα σε γνωρίσω ποτέ
γιατί σε ξέρω γιατί σε ήξερα και σε ξέχασα για πάντα
για να μείνεις για πάντα στη μνήμη μου
φωτεινή απουσία και πόνος.
Και όλα αυτά έγιναν η μεγάλη πληγή
μεγάλη σαν κόκκινη πεδιάδα
με χώμα σκληρό αργιλώδες αιμάτινο
με ελάχιστη βλάστηση βασανισμένη από τον μεγάλο δυτικό άνεμο
δηλαδή τον άνεμο της μεγάλης δύσης
που σταθερά δολοφονεί τους ήλιους και τους αθώους
αυτούς που όπως εγώ έμειναν με τα μάτια ορθάνοιχτα
μαγεμένα στο γαλάζιο στο κόκκινο και στο πορτοκαλί
περιμένοντας μάταια τα χρώματα να μιλήσουν
ή να τραγουδήσουν ή να σιωπήσουν για πάντα
δημιουργώντας τη Συμφωνία της Σιωπής
με μελωδίες από σιωπή
ρυθμούς και αρμονίες από σιωπή και δακρυσμένα πεντάχορδα.
Και τότε πάνω στην πεδιάδα του αιμάτινου ήχου μου
ζεμένο σε χίλια βόδια
ήρθε το αλέτρι που έχει το σχήμα της απουσίας σου
και περνά και ξαναπερνά με σχίζει και με ανασκαλεύει
ως τα ύστατα της αίσθησης και της μη αίσθησης
έτσι που όλα αλλάζουν η βλάστηση γίνεται ένα με το χώμα
για να δεχτεί το σπόρο του πρώτου δέντρου
αυτού που θα γεννήσει τον πρώτο καρπό
και θα θρέψει τον πρώτον άνθρωπο
και την πρώτη γνώση.
Σε λένε αγλάισμα.
Και ίσως ποτέ να μη μάθεις αυτό που ήξερες πάντα
γιατί ακριβώς το ήξερες πριν την αρχή του
και θα το ξέρεις πάντα μετά το τέλος του
και ούτω καθ’ εξής εις τους αιώνας των αιώνων.
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Το μέτωπο
Κρυφά μιλάνε τα βουνά, κρυφά κι οι πολιτείες
ο Υμηττός στην Πάρνηθα, η Κοκκινιά στον Ταύρο.
Κρυφά μιλάν κι οι άνθρωποι, κρυφά τα παλικάρια
τη μέρα αγριεύουνε, τη νύχτα τραγουδάνε..... -
3191 ΜΟΥΣΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΙΑ
1965
Ο Γιάννης Πουλόπουλος τραγουδά Μίκη Θεοδωράκη-Το ψωμί είναι στο τραπέζι
Γιάννης Πουλόπουλος
-
78 ΑΡΘΡΑ
22.10.2017
Μια εικόνα, χίλιες λέξεις - του Μίκη Θεοδωράκη
Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη («Χανιώτικα Νέα», 23.10.2017)
Η φωτογραφία δείχνει τις πλάτες του Τραμπ και του Τσίπρα, καθώς προχωρούν. Ο δικός μας, αριστερά του Τραμπ, με το δεξί του χέρι έχει αγκαλιάσει τον Πρόεδρο της Αμερικής. Τον παγκόσμιο ηγέτη των μεγαλοθηρευτών. Τον δεινόσαυρο! Τι να του λέει άραγε μετά το δημόσιο λιβάνισμα μπροστά στις κάμερες, με κείνα τα περί «διαβολικής» επιδεξιότητας που τελικά καταλήγει στο …. καλό; -
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
27.04.2013
Συνέντευξη στο μαθητικό περιοδικό σχολείου των Πρεσπών
Η οικογένειά μου ανάμεσα στα άλλα με δίδαξε να αγαπώ την ελευθερία και την πατρίδα μου. Όταν πιστεύεις σ’ αυτά τα δύο -πρωταρχικά- δεν έχεις φόβο
-
11 VIDEOS
13.12.2017
Μίκης Θεοδωράκης - Συνέντευξη στον August Everding
Με αφορμή την επέτειο των 70 χρόνων του Μίκη Θεοδωράκη, παρουσιάστηκε στη Βασιλική Πλατεία του Μονάχου, το καλοκαίρι του 1995,το μπαλέτο «Αλέξης Ζορμπάς».
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
30.05.2011
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στα Προπύλαια
Σήμερα βιώνουμε μια μεγάλη εθνική τραγωδία. Σύσσωμος ο ελληνικός λαός οδηγήθηκε στην άκρη του γκρεμού χωρίς να το ξέρει και δίχως να το θέλει. Ακόμα κι αυτοί που ψήφισαν τα δύο κόμματα Εξουσίας, τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, είμαι βέβαιος ότι δεν γνώριζαν τις αντιλαϊκές και αντεθνικές δεσμεύσεις με τις οποίες φόρτωναν τη χώρα πίσω από την πλάτη μας οι δύο κυβερνήσεις της Δεξιάς και του Κέντρου για εξήντα ολόκληρα χρόνια, από το 1950, το τέλος του εμφυλίου πολέμου, έως σήμερα.
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
02.10.2014
Επιτάφιος
Δακτυλόγραφη ανάλυση του έργου με χειρόγραφες σημειώσεις και διορθώσεις.
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
09.02.2016
Μήνυμα Μίκη Θεοδωράκη : Ώρα Μηδέν
Εδώ και καιρό ζούμε τις συνέπειες της ανυπαρξίας πολιτικής από την Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. -
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
12/8/1959
Ελληνική μουσική έτος (περίπου) μηδέν
Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη όπως δημοσιεύτηκε σε τρία φύλλα της εφημερίδας "Κήρυξ" 12, 13 και 14 Αυγούστου 1959.
-
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
13.02.2009
Και πάλι μόνος στο μεταπολιτευτικό σκηνικό - Στην πρωτοπορία για την ενότητα της αριστεράς και την εθνική συμφιλίωση - Γ' Μέρος
Κάτω από την κλιμάκωση των αντιθέσεων και των εσωκομματικών αντιπαραθέσεων η Ενωμένη Αριστερά διαλύθηκε μέσα σε λίγους μήνες. Μετέωρος, για μια ακόμη φορά, κομματικά ο Θεοδωράκης πρωτοστάτησε στην ανασύνταξη των δυνάμεων της ΕΔΑ στην ηγεσία της οποίας εκλέχτηκε μαζί με τον Ηλιού, Γλέζο, Ηλιόπουλο, Λεντάκη, Κατριβάνο και άλλα στελέχη.
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
27.03.2013
Ρωσία
Ο Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος υπήρξε για μεγάλο διάστημα ο εκλεγμένος από το Α΄ Συνέδριο του Κ.Α.Π. Γεν. Γραμματέας της Σπίθας. Πριν απ’ αυτό ήταν μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής και είμαι εγώ που τον επέλεξα λόγω των εξαιρετικών δυνατοτήτων που διαθέτει ως δημοσιογράφος και όχι μόνο.
-
20 ΜΟΥΣΙΚΑ VIDEOS
03.12.2020
Συνέντευξη του Μ.Θεοδωράκη στην εκπομπή Νυχτερινός Επισκέπτης
Δείτε την συνέντευξη του Μίκη Θεοδωράκη από την εκπομπή "Νυχτερινός επισκέπτης" στον Άρη Σκιαδόπουλο. Το video ειναι απο το αρχείο της ΕΡΤ.
-
18 ΠΟΛΙΤΙΚΑ VIDEOS
16.01.2011
Ιδρυτική Διακύρηξη Κ.Α.Π.
-
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
05.11.2014
Η αυτοβιογραφία του Μίκη Θεοδωράκη στο Έθνος της Κυριακής - Δελτίο τύπου
Από την Κυριακή 9 Νοεμβρίου θα κυκλοφορήσει μαζί με το ΕΘΝΟΣ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ η αυτοβιογραφία του Μίκη Θεοδωράκη, σε συνεργασία με τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Κάθε εβδομάδα θα δίνεται και ένας τόμος από το μοναδικό έργο της θυελλώδους ζωής και του πολυσήμαντου έργου του οικουμενικού συνθέτη της Ρωμιοσύνης.
-
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
01.07.2013
Μίκης Θεοδωράκης «Ποιος τη ζωή μου…» - Παράσταση στη Μακρόνησο
To θέατρο BADMINTON σε συνεργασία με την περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, το Δήμο Κέας και το Δήμο Λαυρεωτικής διοργανώνουν ένα καλλιτεχνικό γεγονός με τεράστια συμβολική σημασία που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 14 Σεπτεμβρίου στη Μακρόνησο.
-
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
09.03.2017
Ξαφνικά η Ελλάδα έγινε τριτοκοσμική χώρα: Σημάδι απελπισίας η προσφυγή στην Παγκόσμια Τράπεζα - του Θεόδωρου Καρυώτη
Η πρόσφατη ανακοίνωση της Παγκόσμιας Τράπεζας μας προσγείωσε στην τραγική πραγματικότητα:
«Η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε τεχνική και οικονομική βοήθεια για να αντιμετωπίσει προκλήσεις όπως η μακροχρόνια ανεργία, η οικονομική ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη, καθώς και η κοινωνική προστασία».
Με αυτή την λιτή ανακοίνωση η Ελλάδα, που έπαψε να είναι τριτοκοσμική χώρα τον προηγούμενο αιώνα, επανήλθε, στον 21Ο αιώνα, στις τριτοκοσμικές χώρες!
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
29.01.2015
Συνοπτική αποτίμηση των εκλογών
Τα βασικά δεδομένα της εκλογικής αναμέτρησης με ιδιαίτερης πολιτικής σημασίας μηνύματα για τη νέα κυβέρνηση, την Ευρώπη και τα απερχόμενα ή «απερχόμενης» πολιτικής κόμματα είναι τα εξής...
-
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
19.02.2019
Η Ελληνική Βουλή και το έλλειμμα φιλοζωικής κουλτούρας - του Κοσμά Βίδου
Μπήκα και εγώ στη διαδικασία να καταλάβω γιατί καταψηφίστηκε στη Βουλή το άρθρο 24Α το οποίο αφορούσε στην προστασία των ζώων. Διάβασα όσα δημοσιεύτηκαν σε Τύπο και Διαδίκτυο. Άκουσα ραδιοφωνικές εκπομπές με καλεσμένους τους βουλευτές που δεν το ψήφισαν να (μην) εξηγούν (καθαρά) για ποιο λόγο έκαναν αυτή την επιλογή. Είδα τα σχετικά (ελάχιστα ήταν) τηλεοπτικά ρεπορτάζ. Ομολογώ πως παραμένω μπερδεμένος.
-
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
19.07.2018
Καταστρέφουν τις σχέσεις με τη Μόσχα, για να μπορούν να μας πάνε σε πόλεμο με Τουρκία και Ιράν! - του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Η διπλωματική κρίση με τη Ρωσία (περίπου τη μόνη φιλική προς την Ελλάδα, από τις μεγάλες δυνάμεις), δεν θα μπορούσε να συμβεί σε χειρότερο χρονικό σημείο. Επιβαρύνει πολύ σημαντικά το περιβάλλον εθνικής ασφάλειας της χώρας, ιδιαίτερα στο Αιγαίο και την Κύπρο, ακόμα και την υπόθεση των δύο ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται και θέτει σε κίνδυνο τον ελληνικό λαό. (Χώρια ότι κινδυνεύει, αν αφεθεί να εξελιχθεί, να πλήξει τον τουρισμό μας και τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων. Αλλά και η Κύπρος, από τους Ρώσους ζει ακόμα).