Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
Παρ’ όλα αυτά υπήρχε πολιτιστική ζωή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας, το Ελληνικό Χορόδραμα.
Στην δεκαετία του '60 οι σκληρές οικονομικές συνθήκες αλλά και η συνεχιζόμενη αστυνομική βία δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την πολιτιστική μας αναγέννηση.
Στην δεκαετία του '70 είχαμε την χούντα. Αμέσως μετά, η πολιτιστική ζωή συνέχισε το δρόμο της.
Στην δεκαετία του '80 οι μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βοήθησαν την ανάπλαση της καλλιτεχνικής μας ζωής.
Στην δεκαετία του '90 και του 2000 οι πολιτιστικές εκδηλώσεις (με την βοήθεια πάντα του Κράτους και των Δήμων) συνεχίστηκαν.
Στην δεκαετία του 2010 άρχισε η παρακμή, για να φτάσουμε στην δεκαετία του 2020 στο ΜΗΔΕΝ.
Αναγνωρίζω ότι οι συνθήκες (πανδημία, οικονομία, τουρκική απειλή) θα πρέπει να είναι -και είναι- μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων.
Ο σκοπός όμως αλλά και η προϋπόθεση για όλα, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Όσο μεγάλος και αν είναι ο πλούτος μιας χώρας, η Ιστορία διδάσκει ότι εκείνο που μένει τελικά είναι ο Πολιτισμός της.
Ποιος γνωρίζει σήμερα τις καθημερινές αποφάσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που απασχόλησαν τον Περικλή και άλλους στην αρχαία Αθήνα; Κανείς! Όμως όλοι γνωρίζουν και μάλιστα επί πολλούς αιώνες τον Πολιτισμό που εκείνοι οι δημόσιοι άνδρες βοήθησαν να δημιουργηθεί.
Και φυσικά χάρη στην χρηματοδότηση του Πολιτισμού από το ταμείο του Κράτους! Με πολιτικούς χωρίς την παιδεία και το όραμα του Περικλή και των άλλων δημοσίων παραγόντων, δεν θα υπήρχε η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας. Δεν θα υπήρχαν τα θέατρα. Δεν θα υπήρχαν ίσως ο Σοφοκλής και ο Φειδίας.
Γιατί αν ο καλλιτέχνης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος να φτάσει το έργο του στην κοινωνία, τότε δεν θα το γράψει, δεν θα το συνθέσει, δεν θα το λαξεύσει.
Δεν θα υπήρχε ίσως ούτε το κοινό που διψά για τα έργα της εποχής του.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους ερμηνευτές που έχουν ανάγκη να ερμηνεύσουν καινούρια έργα θεατρικά, μουσικά, χορευτικά.
*
Λυπάμαι πολύ αλλά είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω στους δημόσιους άνδρες και κυρίως στην Κυβέρνηση ότι η υστεροφημία τους εξαρτάται περισσότερο από την συμβολή τους στον Πολιτισμό παρά από ο,τιδήποτε άλλο.
Το παράδειγμα του Περικλή που ανέφερα, δεν είναι μοναδικό. Εάν παρακολουθήσουμε σχολαστικά την ιστορία της Τέχνης, θα δούμε ότι πίσω από κάθε της κατάκτηση υπάρχει το δημόσιο πρόσωπο του αντίστοιχου τόπου και της αντίστοιχης εποχής, που παραμένει στην ανάμνηση των ανθρώπων επειδή βοήθησε την δημιουργία νέας σκέψης και νέων καλλιτεχνικών έργων.
*
Και για να μην πάμε πολύ μακριά, ας δούμε ποια είναι τα πρόσωπα που έμειναν στη μνήμη και στην ιστορία τον τελευταίο αιώνα στην χώρα μας. Είναι οι περισσότεροι πολιτικοί ή ποιητές, συγγραφείς, δημιουργοί, μουσικοί, ζωγράφοι, γενικά άνθρωποι του Πνεύματος και της Τέχνης;
*
Σήμερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πλοίο ΕΛΛΑΣ έχουν να κάνουν με το Μηχανοστάσιο και με τον τυφώνα Τουρκία.
Το λιμάνι όμως στο οποίο θα πρέπει να κατευθύνεται, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Και ποιος φροντίζει γι' αυτή την πορεία, αφού Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση απασχολούνται μονάχα με το Μηχανοστάσιο και τον θυελλώδη καιρό που μας θαλασσοδέρνει χωρίς να υπάρχει πολιτιστικό όραμα;
Κάποτε το Μηχανοστάσιο θα διορθωθεί και θα έρθει μπουνάτσα.
Τότε και μόνο τότε, η πολιτική ηγεσία θα ανακαλύψει ότι το λιμάνι στο οποίο θα έχουμε φτάσει, θα είναι μια αδιέξοδη λιμνοθάλασσα με μοναδικό πολιτιστικό ήχο τον κοασμό των βατράχων…
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Η αλυσίδα
Την αλυσίδα τη βαρειά
την κάνω χελιδόνι
τη φυλακή τη σκοτεινή
την κάνω ξαστεριά.
Την αλυσίδα τη βαρειά
εγώ κι εσύ κι εσύ κι εσύ
την κόβουμε μαζί......
-
78 ΑΡΘΡΑ
07.12.2018
Η Έλενα Ακρίτα, η Λυρική και η κυβέρνηση*
Η κυρία Ακρίτα, σε μια προσπάθεια να θολώσει την εικόνα για την καταγγελία Θεοδωράκη και συντασσόμενη πλήρως με την καθεστωτική ρητορική, πετάει λάσπη στο πρόσωπό του αντί να αναφερθεί στο περιεχόμενο της καταγγελίας του.
Το να διαφωνεί κάποιος με τον Μίκη Θεοδωράκη είναι θεμιτό και φυσιολογικό, προφανώς. Αλλά δεν είναι ούτε φυσιολογικό, ούτε θεμιτό κάποιος που διαφωνεί μαζί του ή κάποιος που ενοχλείται από κάποια γραπτή τοποθέτησή του να υπονοεί σαφώς ότι «δεν είναι δικό του κείμενο» ή «δεν το έγραψε ο ίδιος, αλλά το περιβάλλον του» και άλλες τέτοιες κακοήθειες. Αντί για διάλογος αφορισμοί. Το λες και μπούλινγκ αυτό. -
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
2004
Συνέντευξη στο «Δίφωνο» (Κοινή συν/ξη με τον Διονύση Σαββόπουλο)
Απόσπασμα από συνέντευξη στο «Δίφωνο»
-
11 VIDEOS
13.12.2017
Ο Μίκης Θεοδωράκης στην εκπομπή "Έχει Γούστο"
Τον Μίκη Θεοδωράκη φιλοξενεί η Μπήλιω Τσουκαλά στην εκπομπή «Έχει Γούστο ....την Κυριακή» Μαχητής της ζωής, αγωνιστής, ο Μίκης Θεοδωράκης, σε μια εκ βαθέων συνέντευξή του, ξετυλίγει το νήμα της ζωής του, αφήνεται στις μνήμες του και εξομολογείται για πρώτη φορά , στη Μπήλιω Τσουκαλά, όλα όσα σημάδεψαν την προσωπική, πολιτική και μουσική του ζωή.
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
08.06.2011
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στην Θεσσαλονίκη
Πάλης ξεκίνημα, νέοι αγώνες, οδηγοί της ελπίδας τα νιάτα της Ελλάδας, που ξεχύθηκαν στις πλατείες από το Σύνταγμα ως τον Λευκό Πύργο φωνάζοντας ΟΧΙ στο Μνημόνιο, Έξω η Τρόικα, Κάτω η Κυβέρνηση της μειοδοσίας και του ξεπουλήματος.
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
21.09.2018
Δήλωση Μίκη Θεοδωράκη
Η φίμωση του Τύπου υπήρξε πάντοτε η απαρχή ζοφερών εξελίξεων.
Χρειάζεται δημοκρατική επαγρύπνηση, γιατί προβλέπω ότι το προσεχές μέλλον μας επιφυλάσσει δυσάρεστες εκπλήξεις.
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
30/7/1995
Η δική μου απάντηση στην πρόκληση της ζωής
Κείμενο του Μίκη Θεοδωράκη που δημοσιεύτηκε στο Ριζοσπάστη με αφορμή την συμπλήρωση των 70 χρόνων από τη γέννησή του
-
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
13.02.2009
Και πάλι μόνος στο μεταπολιτευτικό σκηνικό - Στην πρωτοπορία για την ενότητα της αριστεράς και την εθνική συμφιλίωση - Γ' Μέρος
Κάτω από την κλιμάκωση των αντιθέσεων και των εσωκομματικών αντιπαραθέσεων η Ενωμένη Αριστερά διαλύθηκε μέσα σε λίγους μήνες. Μετέωρος, για μια ακόμη φορά, κομματικά ο Θεοδωράκης πρωτοστάτησε στην ανασύνταξη των δυνάμεων της ΕΔΑ στην ηγεσία της οποίας εκλέχτηκε μαζί με τον Ηλιού, Γλέζο, Ηλιόπουλο, Λεντάκη, Κατριβάνο και άλλα στελέχη.
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
26.08.2013
Δυο δρόμοι για το μέλλον της χώρας - Α. Η πρόταση της Κ.Α.Π.- Β. Η λύση της ανακύκλωσης - Γ. Σχόλιο
Έτυχε να διαβάσω σήμερα τον διάλογο που προκάλεσε η δημοσίευση από την Χριστίνα Γεωργίου των θέσεών μου, όπως αυτές αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα μας σχετικά με την στρατηγική μας. Έτσι είδα την πραγματικότητα που υπάρχει, δηλαδή το χάος που υπάρχει, σε σχέση με το ποιοι είμαστε και τι θέλουμε να κάνουμε, στη σκέψη ορισμένων που πιστεύουν ότι είναι Σπιθίτες.
-
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
07.06.2018
Απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστήμιου του Salzburg
Το έργο ζωής του Μίκη Θεοδωράκη, γεννημένου στις 29 Ιουλίου 1925 στη Χίο, μπορεί να ιδωθεί ως ένας υπερεθνικός αγώνας για την ελευθερία και την ειρήνη, ο οποίος δεν αντικατοπτρίζεται μόνο στην κοινωνική και πολιτική του δράση, αλλά και στο μουσικό του έργο. -
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
01.07.2017
Πρόγραμμα συναυλιών ορχήστρας "Μίκης Θεοδωράκης"
Δείτε το πρόγραμμα των συναυλιών της ορχήστρας του Μίκη Θεοδωράκη για το καλοκαίρι 2017 σε Ελλάδα και Κύπρο -
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
20.07.2017
Το Καστελόριζο είναι ο κύριος στόχος του Ερντογάν: Πολύτιμη για την Ελλάδα η αξία του - του Θεόδωρου Καρυώτη
Προσπαθώ, μάταια, από την δεκαετία του 1980 να ενημερώσω τις ελληνικές κυβερνήσεις και τον ελληνικό λαό για την αξία του Καστελόριζου. Ακόμα και, σήμερα, τα δελτία καιρού στις ελληνικές τηλεοράσεις δεν περιλαμβάνουν το ακριτικό νησί, διότι κείται πολύ ανατολικότερα από τους χάρτες που χρησιμοποιούν. Επίσης, κάποιοι αγνοούν και βασικά στοιχεία της γεωγραφίας αναφέροντας ότι το Καστελόριζο είναι το νοτιότερο μέρος της Ευρώπης.
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
13.12.1999
Τι σημαίνει η δυσφημισμένη «καταγγελία» των «μνημονίων» και οι βάσεις διαπραγμάτευσης της
Από τότε που υποστηρίχθηκε η δυνατότητα στάσης πληρωμών και επαναδιαπραγμάτευσης σε νέες βάσεις των δανειακών συμβάσεων, ξεκίνησε μια εκστρατεία αρχικά σιωπής (αγνόησης) και στη συνέχεια, κατασυκοφάντησης του θεσμού.
-
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
11.08.2020
Αφήνετε τον σκύλο δεμένο έξω από το σούπερ μάρκετ; Έξι κίνδυνοι που τον απειλούν
Τι μπορεί να συμβεί σε έναν σκύλο που παραμένει προσωρινά δεμένος έξω από ένα κατάστημα, περιμένοντας τον ιδιοκτήτη/κηδεμόνα του; Και πώς νιώθει, άραγε; Το έχετε σκεφτεί; -
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
13.02.2018
Όταν σηκώνονται οι πολίτες ανησυχούν οι προστάτες τους - του Στέλιου Ελληνιάδη
Ήταν ένα πλήθος ανάλογο των μεγαλύτερων συγκεντρώσεων στο Σύνταγμα. Σε αντίθεση, όμως, με όποιο άλλο, το πιο αξιοσημείωτο ήταν ότι ήταν ένα πλήθος ακέφαλο, όπως ήταν το πλήθος της πρώτης συγκέντρωσης των «αγανακτισμένων» στην ίδια πλατεία. Δεν κατέβηκε για να υμνήσει κανέναν. Αντιθέτως, κατέβηκε με ένα ισχυρό αίσθημα απαξίωσης όλων των πολιτικών φορέων και των στελεχών τους. Και σ’ αυτό πρωτοτύπησε.