Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
Παρ’ όλα αυτά υπήρχε πολιτιστική ζωή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας, το Ελληνικό Χορόδραμα.
Στην δεκαετία του '60 οι σκληρές οικονομικές συνθήκες αλλά και η συνεχιζόμενη αστυνομική βία δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την πολιτιστική μας αναγέννηση.
Στην δεκαετία του '70 είχαμε την χούντα. Αμέσως μετά, η πολιτιστική ζωή συνέχισε το δρόμο της.
Στην δεκαετία του '80 οι μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βοήθησαν την ανάπλαση της καλλιτεχνικής μας ζωής.
Στην δεκαετία του '90 και του 2000 οι πολιτιστικές εκδηλώσεις (με την βοήθεια πάντα του Κράτους και των Δήμων) συνεχίστηκαν.
Στην δεκαετία του 2010 άρχισε η παρακμή, για να φτάσουμε στην δεκαετία του 2020 στο ΜΗΔΕΝ.
Αναγνωρίζω ότι οι συνθήκες (πανδημία, οικονομία, τουρκική απειλή) θα πρέπει να είναι -και είναι- μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων.
Ο σκοπός όμως αλλά και η προϋπόθεση για όλα, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Όσο μεγάλος και αν είναι ο πλούτος μιας χώρας, η Ιστορία διδάσκει ότι εκείνο που μένει τελικά είναι ο Πολιτισμός της.
Ποιος γνωρίζει σήμερα τις καθημερινές αποφάσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που απασχόλησαν τον Περικλή και άλλους στην αρχαία Αθήνα; Κανείς! Όμως όλοι γνωρίζουν και μάλιστα επί πολλούς αιώνες τον Πολιτισμό που εκείνοι οι δημόσιοι άνδρες βοήθησαν να δημιουργηθεί.
Και φυσικά χάρη στην χρηματοδότηση του Πολιτισμού από το ταμείο του Κράτους! Με πολιτικούς χωρίς την παιδεία και το όραμα του Περικλή και των άλλων δημοσίων παραγόντων, δεν θα υπήρχε η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας. Δεν θα υπήρχαν τα θέατρα. Δεν θα υπήρχαν ίσως ο Σοφοκλής και ο Φειδίας.
Γιατί αν ο καλλιτέχνης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος να φτάσει το έργο του στην κοινωνία, τότε δεν θα το γράψει, δεν θα το συνθέσει, δεν θα το λαξεύσει.
Δεν θα υπήρχε ίσως ούτε το κοινό που διψά για τα έργα της εποχής του.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους ερμηνευτές που έχουν ανάγκη να ερμηνεύσουν καινούρια έργα θεατρικά, μουσικά, χορευτικά.
*
Λυπάμαι πολύ αλλά είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω στους δημόσιους άνδρες και κυρίως στην Κυβέρνηση ότι η υστεροφημία τους εξαρτάται περισσότερο από την συμβολή τους στον Πολιτισμό παρά από ο,τιδήποτε άλλο.
Το παράδειγμα του Περικλή που ανέφερα, δεν είναι μοναδικό. Εάν παρακολουθήσουμε σχολαστικά την ιστορία της Τέχνης, θα δούμε ότι πίσω από κάθε της κατάκτηση υπάρχει το δημόσιο πρόσωπο του αντίστοιχου τόπου και της αντίστοιχης εποχής, που παραμένει στην ανάμνηση των ανθρώπων επειδή βοήθησε την δημιουργία νέας σκέψης και νέων καλλιτεχνικών έργων.
*
Και για να μην πάμε πολύ μακριά, ας δούμε ποια είναι τα πρόσωπα που έμειναν στη μνήμη και στην ιστορία τον τελευταίο αιώνα στην χώρα μας. Είναι οι περισσότεροι πολιτικοί ή ποιητές, συγγραφείς, δημιουργοί, μουσικοί, ζωγράφοι, γενικά άνθρωποι του Πνεύματος και της Τέχνης;
*
Σήμερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πλοίο ΕΛΛΑΣ έχουν να κάνουν με το Μηχανοστάσιο και με τον τυφώνα Τουρκία.
Το λιμάνι όμως στο οποίο θα πρέπει να κατευθύνεται, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Και ποιος φροντίζει γι' αυτή την πορεία, αφού Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση απασχολούνται μονάχα με το Μηχανοστάσιο και τον θυελλώδη καιρό που μας θαλασσοδέρνει χωρίς να υπάρχει πολιτιστικό όραμα;
Κάποτε το Μηχανοστάσιο θα διορθωθεί και θα έρθει μπουνάτσα.
Τότε και μόνο τότε, η πολιτική ηγεσία θα ανακαλύψει ότι το λιμάνι στο οποίο θα έχουμε φτάσει, θα είναι μια αδιέξοδη λιμνοθάλασσα με μοναδικό πολιτιστικό ήχο τον κοασμό των βατράχων…
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Στον Όλυμπο
Αν έμεινες ξαφνικά τόσο έρημος κι εγκαταλελειμμένος
απ’ τις φωνές που χρωματίζουν τον ορίζοντα
σου ‘χαν απομείνει σύντροφοι πιστοί τα γέρικα έλατα
κι η πολύχρωμη μεταμόρφωση της Άνοιξης....... -
78 ΑΡΘΡΑ
19.07.2018
Σχόλιο του Μ.Θεοδωράκη στο άρθρο του Δ. Κωνσταντακόπουλου "Η κρίση στις ελληνορωσικές σχέσεις και η τύχη των Ελλήνων στρατιωτικών στην Τουρκία"
Και βέβαια είναι μόνο η αρχή. Γιατί αυτό που βλέπουμε σήμερα (Πρέσπες κλπ.) είναι η «μικρή εικόνα», γιατί φυσικά την «μεγάλη» την αποκρύπτουν επιμελώς από τον λαό μας. Κι αυτή είναι το Σχέδιο ΗΠΑ-ΝΑΤΟ για την διάλυση της Ρωσίας! Εκεί εντάσσεται και ο νέος ρόλος της χώρας μας ως κεντρικού κρίκου στην αλυσσίδα των δύο άλλων χωρών των δυτικών Βαλκανίων: της Αλβανίας και των Σκοπίων.
-
11 VIDEOS
13.12.2017
Έλληνες του Πνεύματος και της Τέχνης: Μίκης Θεοδωράκης
Ο μεγάλος Έλληνας συνθέτης Μίκης Θεοδωράκης ξετυλίγει την ιστορία της ζωής του και ταυτόχρονα σκιαγραφείται η ιστορία της Ελλάδας των τελευταίων δεκαετιών.
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
17.08.2015
Συνέντευξη του Μίκη Θεοδωράκη τον Ιούλιο του 2015 σε περιοδικό του Ισραήλ
Όλα τα αξιόλογα μουσικά έργα εκφράζουν τις δυνατότητες και τη δύναμη του συνθέτη στη διαχείριση του έργου του. Δηλαδή στην πηγαία και δυνατή έμπνευση, στη δύναμη της φαντασίας και στην αρτιότητα της τεχνικής. Όπως σε όλα τα έργα Τέχνης, υπάρχει ένα ιδεατό «Ωραίο» και ένας επίσης ιδεατός βαθμός συγκίνησης που καθορίζουν την αξία του μουσικού έργου. Όλα αυτά τα στοιχεία καθορίζουν την ποιότητα του μουσικού έργου και τελικά την αξιολόγησή του.
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
29.04.2014
Η σημερινή πρώτη στο "Πάρκ" θεατρικό γεγονός. Ομιλούν: Πρωταγωνισταί και δημιουργοί της "Όμορφης Πόλης"
Ρεπορτάζ της εφημερίδας "Μεσημβρινή" στις 9/6/1962 με αφορμή την πρεμιέρα της παράστασης "Όμορφη Πόλη"
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
09.01.2012
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στον εμπορικό σύλλογο Πειραιώς
Μου ζητήθηκε να σας πω τις σκέψεις μου για την παρούσα κατάσταση. Δίστασα. Και ο λόγος είναι ότι φοβάμαι ότι θα σας στεναχωρήσω. Όμως τελικά σκέφτηκα ότι οφείλουμε να λέμε την αλήθεια όσο σκληρή κι αν είναι. Και η αλήθεια είναι ότι πιστεύω ακράδαντα ότι ανεξάρτητα από τις όποιες δικές μας ευθύνες κάποιες ξένες δυνάμεις σχεδιάζουν μεθοδικά την καταστροφή της πατρίδας μας.
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
31.05.2018
Επιστολή Συμπαράστασης του Μίκη Θεοδωράκη στο Μητροπολιτικό Ιατρείο Ελληνικού
Με αγανάκτηση και οργή πληροφορήθηκα το τελεσίγραφο που στοχεύει στην ουσιαστική διάλυση του Μητροπολιτικού Κοινωνικού Ιατρείου Ελληνικού, δηλαδή μιας από τις ελάχιστες εστίες ανθρωπισμού που μας έχουν απομείνει.
Είναι απαράδεκτο να μην μπορεί το κράτος αυτό να διαθέσει κάποιο από τα αμέτρητα ακίνητα που έχει στην ιδιοκτησία του και που μένουν αναξιοποίητα, για να στηρίξει μια πραγματικά συγκινητική προσπάθεια ανθρώπων που εντελώς αφιλοκερδώς βοηθούν καθημερινά τόσους συνανθρώπους μας. -
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
22/5/1962
Προεβλήθη η "Ηλέκτρα" του Μιχ. Κακογιάννη. Διεκδικεί το βραβείον
Δημοσίευμα της εφημερίδας "Ακρόπολις" στις 22/5/1962 σχετικά με την προβολή της ταινίας "Ηλέκτρα" σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη στο Φεστιβάλ των Κανών
-
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
24.08.2010
Το μεγάλο όραμα*
Βασισμένος στην άποψη του Αναξίμανδρου ότι «ανάμεσα στα ζεύγη των αντιθέτων που βρίσκονται σε συνεχή πόλεμο μεταξύ τους, η υπεροχή του ενός ή του άλλου […] είναι περιορισμένη και εναλλασσόμενη» αντιμετωπίζω στο κείμενο που παραθέτω με ένα συγκρατημένο (ομολογώ) αίσθημα αισιοδοξίας την παρούσα κατάσταση [Αύγουστος 2010] απευθυνόμενος στο συνέδριο με θέμα «Η Ελλάδα και η Ευρώπη» που διοργάνωσαν ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κ. Φ. Πετσάλνικος και ο Δήμαρχος Αθηναίων κ. Ν. Κακλαμάνης και μου έκαναν την τιμή να με καλέσουν μαζί με συνέδρους από όλη την Ευρώπη.
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
08.05.2012
Ποιο είναι το νόημα των εκλογών ; - του Μίκη Θεοδωράκη
Ο ελληνικός λαός είπε ένα ηχηρό ΟΧΙ στο Μνημόνιο και τις μνημονιακές πολιτικές δυνάμεις. Απέρριψε την πολιτική της λιτότητας και κυρίως αποδοκίμασε την παράδοση της Εθνικής Ακεραιότητας και Ανεξαρτησίας στους ξένους...
-
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
14.02.2014
Βραβείο του φεστιβάλ κινηματογράφου στο Βερολίνο δόθηκε στο ντοκιμαντέρ «Ανακυκλώνοντας τη Μήδεια» του Αστέρη Κούτουλα βασισμένο στην ομώνυμη όπερα του Μίκη Θεοδωράκη
Με το βραβείο για «Το Πολυτιμότερο Ντοκιμαντέρ για το 2014» του Ιδρύματος «Κινηματογράφος για την ειρήνη» τιμήθηκε στο Βερολίνο η ταινία «Ανακυκλώνοντας την Μήδεια» («Recycling Medea») του Αστέρη Κούτουλα.
-
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
21.04.2015
Ανακοίνωση από τον Πολιτιστικό Οργανισμό του δήμου Νέας Σμύρνης
Ανακοίνωση από τον Πολιτιστικό Οργανισμό του δήμου Νέας Σμύρνης σχετικά με την επιλογή του Σάκη Ρουβά ως βασικού ερμηνευτή του “’Αξιον Εστί” στη συναυλία που θα πραγματοποιηθεί στις 2 Μαΐου 2015 στην κεντρική πλατεία Νέας Σμύρνης.
-
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
14.11.2012
Τα παράνομα δεσμά δανεισμού της Ελλάδας και η πολιτική λύση
Ο Μίκης Θεοδωράκης, συνεχίζοντας ακούραστος και ακατάβλητος τον αγώνα του για την Ελλάδα, που αποτελεί αγώνα ολόκληρης ζωής και παραμένει μέχρι σήμερα πάντα νεανικός και απτόητος τόσο από τις σκληρές και αντίξοες ταλαιπωρίες της ηλικίας και της υγείας όσο και από την έχθρα του συστήματος εξουσίας που καταπολεμά, διέγνωσε την τεράστια πολιτική σημασία που έχει ο ελληνικός πλούτος τόσο για τους δανειστές της και για τα μεγάλα κέντρα εξουσίας που επιβουλεύονται τον «πλούτο των εθνών», όσο και για την ίδια την Ελλάδα και για τη δύναμη αντίστασης κατά της επιβουλής.
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
05.07.2017
Γνώμη για την άγνωστης σύνθεσης και αγνώστων σκοπών πολυμερή διάσκεψη Γενεύης - του Γεωργίου Κασιμάτη
Αδιαμφισβήτητο και μη διαπραγματεύσιμο δεδομένο είναι η κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία αποτελεί πλήρους κυριαρχίας μέλος του ΟΗΕ, του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της οποίας τα κυριαρχικά δικαιώματα είναι εγγυημένα από το Σύνταγμά της, από το διεθνές δίκαιο, από τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ και από τις Συνθήκες της ΕΈ και του Συμβουλίου της Ευρώπης.
-
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
01.07.2014
Διδάξτε στα παιδιά σας ότι τα ζώα δεν είναι παιχνίδια!
Τρία σκίτσα, που περιγράφουν χωρίς λόγια, το που καταλήγουν συνήθως τα ζώα, τα οποία αντιμετωπίζονται ως δώρα και όχι ως έμψυχα πλάσματα...
-
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
18.06.2018
Αλέξης Τσίπρας και Νίκος Κοτζιάς - του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Τρόμαξα βλέποντας την ανυπόκριτη χαρά στο πρόσωπο του Πρωθυπουργού, καθώς συναντούσε τον Παυλόπουλο να του ανακοινώσει τη συμφωνία για το όνομα της πΓΔΜ.
Ο άνθρωπος δεν ξέρει ούτε τι κάνει, ούτε τι θα συμβεί στη χώρα, στην αριστερά και στον ίδιο, εξαιτίας όσων κάνει! Βάζει τώρα το κόμμα του, μόνο και μόνο για να εξυπηρετήσει τους Αμερικανούς, σε μετωπική σύγκρουση με τη δύναμη του ελληνικού εθνισμού, την ίδια ακριβώς που τον ανέβασε την εξουσία και δημιουργεί τις προϋποθέσεις, ρίχνει τα σπέρματα για να πάμε σε εμφύλιο, έστω και χαμηλής έντασης, ιδίως με τον τρόπο που επιχειρεί να παρακάμψει τη Βουλή και τον ελληνικό λαό σε ένα τέτοιο κρίσιμο θέμα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ
