Οδοιπορικό του Μίκη Θεοδωράκη στα Χανιά - Επίσκεψη Μίκη Θεοδωράκη στο Θέρισο
ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ Γ. ΚΑΨΩΜΕΝΟΣ
X A I Ρ E T I Σ M O Σ Σ T O M I K H
(Θέρισο, 20. 09. 2011 )
Ως Κρητικός και ως πολίτης αυτού του τόπου, όπου η ανεξαρτησία είναι τρόπος ύπαρξης ανεξάρτητα από τις όποιες δυσμενείς συνθήκες, καλωσορίζω θερμά την Κίνηση Ανεξάρτητων Πολιτών κι Εσένα προσωπικά, αγαπημένε μας Μίκη, στο ιστορικό χωριό του Θερίσου ένα χώρο όπου "η Μνήμη καίει ακόμη, άκαυτη βάτος" και σφραγίζει την επιλογή σας να ξεκινήσετε από δώ, με μια πλούσια κι ευανάγνωστη σημειολογία. Το κίνημα του Θερίσου (τό Μάρτιο του 1905) είχε ως κύριο αίτημα την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, σημαδεύοντας την οριστική ρήξη με το καθεστώς της αυτονομίας που επέβαλαν στην Κρήτη οι Ξένες δυνάμεις. Και μέσα σε οχτώ μήνες επικράτησε σ' όλη την ύπαιθρο και επέβαλε τους όρους του: την απομάκρυνση του Πρίγκιπα αρμοστή, φορέα της ξένης εντολής, και την αλλαγή διακυβέρνησης, που άνοιξε το δρόμο για την πολυπόθητη Ένωση.
Υπάρχει ένας ιδιαίτερος τρόπος να βιώνομε την Ιστορία, χαρακτηριστικά ελληνικός. Η ιστορία στην κοινή συνείδηση δεν είναι κατ' ανάγκη - και δεν είναι μόνο - η συνειδητή γνώση ή ανάμνηση μιας αιτιακής διαδοχής γεγονότων που συνέβησαν σε κάποιο παρελθόν και που τα ανακαλούμε εάν και όταν υπάρχει χρεία. Είναι ένα σταθερό και διαρκές βίωμα, ζωντανό κι ενεργητικό μέσα μας. Μέσα στην κάθε στιγμή ενυπάρχει ολόκληρη η ιστορική διαχρονία ζούμε μέσα στο κάθε παρόν την αιωνιότητα, μέσα στο νυν το αιέν, όπως μοναδικά το διατύπωσε ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης στο Άξιον Εστί.
Και δε χρειάζεται καθόλου να τά 'χομε μάθει στο σχολείο. Αντίθετα, θα τολμούσα να πω, οι πιο στέρεοι φορείς του ιστορικού μας βιώματος είναι οι απλοί αγράμματοι άνθρωποι της ελληνικής υπαίθρου, οι ορεινοί και οι θαλασσινοί μας. Γι' αυτό - μην έχετε έγνοια - καμιά πονηρή εκπαιδευτική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να μας τα πάρει. Γιατί είναι συστατικό στοιχείο του τόπου μας και της πολιτισμικής μας ιδιοσυστασίας.
Αυτό είναι που διακρίνει τους πολιτισμούς της εντοπιότητας, όπως ο δικός μας. Ο γενέθλιος χώρος, ο τόπος, η φύση και η κουλτούρα του είναι που διαμορφώνουν κατά προτεραιότητα την ταυτότητά μας. Ο χρόνος ενσωματώνεται στο χώρο, σε μια ενιαία αντίληψη του χωροχρόνου. Η ιστορία γίνεται στοιχείο συστατικό του τόπου, παίρνει σχεδόν υλική υπόσταση, συλλαμβάνεται με τις αισθήσεις. Έτσι η φύση γίνεται ο πιο αυθεντικός φορέας της συλλογικής μνήμης. Λέει ο Ελύτης, που τα εκατό χρόνια από τη γέννησή του γιορτάζομε φέτος: "Η θάλασσα είναι η κληρονόμος της ελληνικής παράδοσης". Αυτό πάει να πεί ότι κι αν ακόμα εμείς οι ευάλωτοι άνθρωποι της πόλης, απολέσομε πλήρως τον πολιτισμό μας, φτάνει να γυρίσομε στον τόπο μας, στην ελληνική φύση, για να τον ξαναμάθομε από την αρχή. Και δεν εννοούμε μόνο τα αρχαία μνημεία και τα βυζαντινά ξωκλήσια που βρίσκομε σπαρμένα σε κάθε μας βήμα, μέσα στην ελληνική ύπαιθρο. Δε μιλούμε μόνο για τις ιστορίες και τις παραδόσεις που μας διηγούνται ο παππούς και η γιαγιά μας. Μιλούμε γι' αυτές τις κορφές, γι' αυτά τα λαγκάδια, τους βράχους, τ' ακρογιάλια, τα πέλαγα μιλούμε για τη γιαγιά ελιά, τα μυριστικά βότανα, τ' απροσκύνητα κυπαρίσσια. Μιλούμε προπάντων γι' αυτούς τους ανθρώπους, για το ήθος τους, το περήφανο βλέμμα, το ιλαρό πρόσωπο, τη γενναιόδωρη φιλοξενία. Η Ιστορία, η Μνήμη δεν είναι γι' αυτούς υπόθεση εγκεφαλική είναι η ίδια η βιολογική τους υπόσταση, η δυναμική της ψυχής τους, ο αυθόρμητος τρόπος που αντιδρούν απέναντι στις εξωτερικές προκλήσεις. Το πρότυπο των παππούδων και των πατεράδων τους, που θυσιάστηκαν για τη λευτεριά, καθορίζει τη ζωή τους και τη μοίρα τους, κι ας μην το ξέρουν. Στο μυθικό σύμπαν του λαού μας ζώντες και νεκροί είναι μία κοινότητα, δεμένη με άρρηκτους δεσμούς αλληλεγγύης και συνυπευθυνότητας.
Έκανες καλά, έκανες λαμπρά, Μίκη μου, που γύρισες, σαν το μυθικόν Ανταίο, στον τόπο των πατέρων σου, και μάλιστα, σ' αυτό τον τόπο, το Θέρισο, τον κατάφορτο από ιερούς ίσκιους και μνήμες ηρωισμού, να ρουφήξεις το δυναμογόνο αέρα του, για να φυσήξεις και να κάμεις τη σπίθα πυρκαϊά. Καλή στραθιά στους νέους αγώνες σου, παλίκαρε!
Κράτα, για το δρόμο, το ελπιδοφόρο μήνυμα ενός άλλου μεγάλου ποιητή, που τον γιορτάζομε κι εκείνον εφέτος, του Άγγελου Σικελιανού:
Το γένος, βουλιαγμένο μες στον αιώνα,
να λυτρωθεί μονάχο του μπορεί.
Μα να ξυπνήσει πρέπει η πλέρια Μνήμη
βαθιά του αδάμαστη και τρομερή.
Κανείς δε θα ξεφύγει τη γενιά του!
Το βάρος της θα σκώσει ως τη στιγμή
που βγαίνοντας από τη λησμονιά του
στο φως που πια δε στέκουν δισταγμοί,
της ζωής θα να ντυθεί την πανοπλία
και μ' ακέριο τον άγιο σκελετό
των περασμένων, θα στηθεί στη γή του
με το κεφάλι αλύγιστο κι ορτό.
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Μια φυλακή
Μια φυλακή
-πώς μας φτάσαν ως εκεί-
μια φυλακή
η ζωή μου φυλακή.
Χωρίς ποινή
-πώς μας φτάσαν ως εκεί-
και δικαστή
η ζωή μου φυλακή.... -
3191 ΜΟΥΣΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΙΑ
1974
Ο Θεοδωράκης διευθύνει Θεοδωράκη Νο. 2-Romancero Gitano: Η καλόγρια
Μαρία Φαραντούρη
-
78 ΑΡΘΡΑ
16.07.2013
Για τους λαθρομετανάστες
Μου κάνει εντύπωση ότι για το πρόβλημα που γεννήθηκε στη χώρα μας με την εισβολή εκατοντάδων χιλιάδων κυνηγημένων από τις εστίες τους συνανθρώπων μας, κανείς έως σήμερα δεν είπε ότι ο κύριος και μοναδικός υπεύθυνος είναι ο Αμερικανικός Ιμπεριαλισμός.
-
11 VIDEOS
13.12.2017
Μίκης Θεοδωράκης - Συνέντευξη στον August Everding
Με αφορμή την επέτειο των 70 χρόνων του Μίκη Θεοδωράκη, παρουσιάστηκε στη Βασιλική Πλατεία του Μονάχου, το καλοκαίρι του 1995,το μπαλέτο «Αλέξης Ζορμπάς».
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
08.05.2011
Συνέντευξη Μ. Θεοδωράκη στον «Ελ. Τύπο» (Δ. Σαββοπούλου)
Διαβάζω την εφημερίδα σας, για την οποία όμως -λυπάμαι που το λέω- η Κίνηση Ανεξάρτητων Πολιτών είναι ανύπαρκτη, ενώ ο γερμανικός λ.χ. τύπος την θεωρεί ως την πιο αξιόλογη και αξιόπιστη πολιτική παρουσία στην χώρα μας. Ποια είναι η βασική μας διαφοροποίηση από τα υπόλοιπα κόμματα που πιθανόν μας κάνει αόρατους και ανύπαρκτους για όλο τα ΜΜΕ;
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
06.02.2011
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στο πολιτιστικό κέντρο Αργυρούπολης
Η σύγχρονη διεθνής κατάσταση χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια δημιουργίας συνθηκών που θα οδηγήσουν μέσω της παγκοσμιοποίησης της Αγοράς σε μια παγκοσμιοποιημένη Κοινωνία Υπερεθνικού χαρακτήρα υπό την αιγίδα της Υπερδύναμης.
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
13.02.2014
Προβλήματα πολιτισμού και υπέρ μελωδίας
Κείμενο του Μίκη Θεοδωράκη
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
21.08.2015
Μήνυμα Μίκη Θεοδωράκη
Σας γράφω με αληθινό πόνο για την πατρίδα μας και για τον Λαό μας, για τον χρόνο που χάθηκε, για την Σπίθα που ενώ ξεκίνησε σαν Ήλιος, κατάντησε λυχνάρι. Όμως εξακολουθεί να υπάρχει, κι αυτό χάρη στην ακλόνητη πίστη δέκα-είκοσι το πολύ συναγωνιστών στις ιδέες μας και σε μένα προσωπικά.....
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
15/10/1960
"Επιτάφιος" και Μίκης
Δημοσίευμα της εφημερίδας "Ελευθερία" στις 15/10/1960 με αφορμή την εκδήλωση του Συλλόγου Κρητών Σπουδαστών. Αναφορά στον Μάνο Χατζιδάκι και στο Μίκη Θεοδωράκη
-
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
24.08.2010
Το μεγάλο όραμα*
Βασισμένος στην άποψη του Αναξίμανδρου ότι «ανάμεσα στα ζεύγη των αντιθέτων που βρίσκονται σε συνεχή πόλεμο μεταξύ τους, η υπεροχή του ενός ή του άλλου […] είναι περιορισμένη και εναλλασσόμενη» αντιμετωπίζω στο κείμενο που παραθέτω με ένα συγκρατημένο (ομολογώ) αίσθημα αισιοδοξίας την παρούσα κατάσταση [Αύγουστος 2010] απευθυνόμενος στο συνέδριο με θέμα «Η Ελλάδα και η Ευρώπη» που διοργάνωσαν ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κ. Φ. Πετσάλνικος και ο Δήμαρχος Αθηναίων κ. Ν. Κακλαμάνης και μου έκαναν την τιμή να με καλέσουν μαζί με συνέδρους από όλη την Ευρώπη.
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
06.12.2009
Για την υπεράσπιση της εθνικής μας συνείδησης
Σ’ αυτή την ιστορική καμπή που βρισκόμαστε, τρία είναι τα κύρια μέτωπα στα οποία οφείλουμε να πάρουμε σαφή στάση:
Το πρώτο αφορά την Κύπρο και το σχέδιο Ανάν. Το δεύτερο αφορά τα Σκόπια και το όνομα «Μακεδονία». Και το τρίτο την υπεράσπιση της ελληνικότητας μπροστά στην επίθεση που δέχεται από ελληνικές και διεθνείς οργανωμένες δυνάμεις. -
18 ΠΟΛΙΤΙΚΑ VIDEOS
22.06.2018
Ο Γ.Μπαμπινιώτης για "μακεδονική γλώσσα"
Ο καθηγητής Γιώργος Μπαμπινιώτης απαντά στις κατηγορίες ότι και με δική του συμμετοχή το 1977 η ελληνική πλευρά αναγνώρισε την ύπαρξη “μακεδονικής γλώσσας” προσθέτοντας ένα βασικό επιχείρημα στην πλευρά των Σκοπίων. -
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
11.06.2018
Το Μεγάλο «ΝΑΙ»
Η χώρα μας σύρθηκε σε μια πράξη ιστορικής ήττας και εθνικής μειοδοσίας με απρόβλεπτες επιπτώσεις σε βάρος της χώρας και του Λαού μας.
Συνάμα ποδοπατήθηκε η θέληση της συντριπτικής πλειοψηφίας του Ελληνικού Λαού.
Από την εποχή του ΕΑΜ υπήρξαν περιπτώσεις κατά τις οποίες οι Έλληνες αριστεροί υποχώρησαν μπροστά σε δοκιμασίες, που τις περισσότερες φορές έφταναν στα όρια της ανθρώπινης αντοχής. -
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
11.12.2017
“ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΛΗ” Ένα αφιέρωμα στον λυρικό Μίκη Θεοδωράκη
Το “toradiofono.gr” παρουσιάζει:
“ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΛΗ”
Ένα αφιέρωμα στον λυρικό Μίκη Θεοδωράκη
ΠΕΜΠΤΗ 14 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ: “ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ” -
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
14.11.2012
Τα παράνομα δεσμά δανεισμού της Ελλάδας και η πολιτική λύση
Ο Μίκης Θεοδωράκης, συνεχίζοντας ακούραστος και ακατάβλητος τον αγώνα του για την Ελλάδα, που αποτελεί αγώνα ολόκληρης ζωής και παραμένει μέχρι σήμερα πάντα νεανικός και απτόητος τόσο από τις σκληρές και αντίξοες ταλαιπωρίες της ηλικίας και της υγείας όσο και από την έχθρα του συστήματος εξουσίας που καταπολεμά, διέγνωσε την τεράστια πολιτική σημασία που έχει ο ελληνικός πλούτος τόσο για τους δανειστές της και για τα μεγάλα κέντρα εξουσίας που επιβουλεύονται τον «πλούτο των εθνών», όσο και για την ίδια την Ελλάδα και για τη δύναμη αντίστασης κατά της επιβουλής.
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
14.02.2014
Για τη Δανειοδοτική Σύμβαση, το Μνημόνιο και τη Συμφωνία Έγκρισης του ΔΝΤ
Η Δανειοδοτική Σύμβαση, το Μνημόνιο και η Συμφωνία έγκρισης του ΔΝΤ αποτελούν μια ενιαία διεθνή σύμβαση που υπογράφουν η Ελληνική Δημοκρατία, οι 16 χώρες της Ευρωζώνης... -
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
06.05.2018
Ο σκύλος-φύλακας - του Γιώργου Φραντζεσκάκη
«Ναι, αλλά το δικό μου είναι εκπαιδευμένο», θα μου προλάβεις. «Σύμφωνοι», θα σου απαντήσω. «πριν από πόσο καιρό; Σε πόσα ρεαλιστικά σενάρια; Και πόσα επαναληπτικά μαθήματα έκανες από τότε; Με ποια συχνότητα;»
-
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
22 VIDEO ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟN
09.12.2014
Εργοστάσιο κουταβιών
Μια νέα έρευνα αποκαλύπτει την σκληρότητα, την απάτη, και τις μυστικές σχέσεις μεταξύ καταστήματα κατοικίδιων ζώων, καταστήματα στο διαδίκτυο, και το εμπόριο-εργοστάσιο κουταβιών.
-
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
07.05.2017
Για το βιβλίο του Μίκη Θεοδωράκη «Μονόλογοι στο Λυκαυγές» (πρώτο μέρος) - της Αναστασίας Βούλγαρη
Μετά τους Διαλόγους στο Λυκόφως, τότε που ήλιος γέρνει, ακολουθεί το Λυκαυγές, το φαινόμενο κατά το οποίο η νύχτα γίνεται πιο σκοτεινή, λίγο πριν χαράξει η μέρα. Αυτή τη στιγμή διάλεξα κι εγώ για να κυκλοφορήσω τους Μονολόγους στο Λυκαυγές, γιατί αμφιβάλλω αν υπήρξε ποτέ ή αν υπάρξει ποτέ στο μέλλον βαθύτερο σκοτάδι από αυτό που ζούμε σήμερα.