Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
Παρ’ όλα αυτά υπήρχε πολιτιστική ζωή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας, το Ελληνικό Χορόδραμα.
Στην δεκαετία του '60 οι σκληρές οικονομικές συνθήκες αλλά και η συνεχιζόμενη αστυνομική βία δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την πολιτιστική μας αναγέννηση.
Στην δεκαετία του '70 είχαμε την χούντα. Αμέσως μετά, η πολιτιστική ζωή συνέχισε το δρόμο της.
Στην δεκαετία του '80 οι μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βοήθησαν την ανάπλαση της καλλιτεχνικής μας ζωής.
Στην δεκαετία του '90 και του 2000 οι πολιτιστικές εκδηλώσεις (με την βοήθεια πάντα του Κράτους και των Δήμων) συνεχίστηκαν.
Στην δεκαετία του 2010 άρχισε η παρακμή, για να φτάσουμε στην δεκαετία του 2020 στο ΜΗΔΕΝ.
Αναγνωρίζω ότι οι συνθήκες (πανδημία, οικονομία, τουρκική απειλή) θα πρέπει να είναι -και είναι- μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων.
Ο σκοπός όμως αλλά και η προϋπόθεση για όλα, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Όσο μεγάλος και αν είναι ο πλούτος μιας χώρας, η Ιστορία διδάσκει ότι εκείνο που μένει τελικά είναι ο Πολιτισμός της.
Ποιος γνωρίζει σήμερα τις καθημερινές αποφάσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που απασχόλησαν τον Περικλή και άλλους στην αρχαία Αθήνα; Κανείς! Όμως όλοι γνωρίζουν και μάλιστα επί πολλούς αιώνες τον Πολιτισμό που εκείνοι οι δημόσιοι άνδρες βοήθησαν να δημιουργηθεί.
Και φυσικά χάρη στην χρηματοδότηση του Πολιτισμού από το ταμείο του Κράτους! Με πολιτικούς χωρίς την παιδεία και το όραμα του Περικλή και των άλλων δημοσίων παραγόντων, δεν θα υπήρχε η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας. Δεν θα υπήρχαν τα θέατρα. Δεν θα υπήρχαν ίσως ο Σοφοκλής και ο Φειδίας.
Γιατί αν ο καλλιτέχνης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος να φτάσει το έργο του στην κοινωνία, τότε δεν θα το γράψει, δεν θα το συνθέσει, δεν θα το λαξεύσει.
Δεν θα υπήρχε ίσως ούτε το κοινό που διψά για τα έργα της εποχής του.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους ερμηνευτές που έχουν ανάγκη να ερμηνεύσουν καινούρια έργα θεατρικά, μουσικά, χορευτικά.
*
Λυπάμαι πολύ αλλά είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω στους δημόσιους άνδρες και κυρίως στην Κυβέρνηση ότι η υστεροφημία τους εξαρτάται περισσότερο από την συμβολή τους στον Πολιτισμό παρά από ο,τιδήποτε άλλο.
Το παράδειγμα του Περικλή που ανέφερα, δεν είναι μοναδικό. Εάν παρακολουθήσουμε σχολαστικά την ιστορία της Τέχνης, θα δούμε ότι πίσω από κάθε της κατάκτηση υπάρχει το δημόσιο πρόσωπο του αντίστοιχου τόπου και της αντίστοιχης εποχής, που παραμένει στην ανάμνηση των ανθρώπων επειδή βοήθησε την δημιουργία νέας σκέψης και νέων καλλιτεχνικών έργων.
*
Και για να μην πάμε πολύ μακριά, ας δούμε ποια είναι τα πρόσωπα που έμειναν στη μνήμη και στην ιστορία τον τελευταίο αιώνα στην χώρα μας. Είναι οι περισσότεροι πολιτικοί ή ποιητές, συγγραφείς, δημιουργοί, μουσικοί, ζωγράφοι, γενικά άνθρωποι του Πνεύματος και της Τέχνης;
*
Σήμερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πλοίο ΕΛΛΑΣ έχουν να κάνουν με το Μηχανοστάσιο και με τον τυφώνα Τουρκία.
Το λιμάνι όμως στο οποίο θα πρέπει να κατευθύνεται, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Και ποιος φροντίζει γι' αυτή την πορεία, αφού Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση απασχολούνται μονάχα με το Μηχανοστάσιο και τον θυελλώδη καιρό που μας θαλασσοδέρνει χωρίς να υπάρχει πολιτιστικό όραμα;
Κάποτε το Μηχανοστάσιο θα διορθωθεί και θα έρθει μπουνάτσα.
Τότε και μόνο τότε, η πολιτική ηγεσία θα ανακαλύψει ότι το λιμάνι στο οποίο θα έχουμε φτάσει, θα είναι μια αδιέξοδη λιμνοθάλασσα με μοναδικό πολιτιστικό ήχο τον κοασμό των βατράχων…
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Πρωινό
Μι’ αχνότη ονείρου είχε σκεπάσει
τον κάμπον όλον
Κι ήταν μια σιωπή παντού χυμένη
κορούλα που κερνούσε δακρυσμένη
βάλσαμο λήθης στις θλιμμένες μας καρδιές
Και μάντευες μια θλίψη ν’ αναδεύει
και μάντευες μια θλίψη να σαλεύει.... -
78 ΑΡΘΡΑ
19.10.2019
Ο Γόρδιος δεσμός - του Μίκη Θεοδωράκη
Απ’ όσο γνωρίζω, ένας από τους βασικούς όρους των Μνημονίων είναι και η παράδοση του εθνικού μας πλούτου στους δανειστές μας. Και ερωτώ την Κυβέρνηση εάν ισχύει ακόμα ο όρος αυτός. Γιατί εάν ισχύει, τότε δεν έχουμε το δικαίωμα να παράξουμε πλούτο. Δηλαδή οικονομική ανάπτυξη. Γιατί αυτομάτως η αξία του πλούτου που θα παραχθεί, οφείλει να κατατεθεί στο Ταμείο των δανειστών μας. Με λίγα λόγια, σύμφωνα με το Μνημόνιο, δεν έχουμε το δικαίωμα της οικονομικής ανόρθωσης της χώρας δίχως την έγκριση των δανειστών μας.
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
2004
Συνέντευξη στο περιοδικό «ήχος» (Λιάνα Mαλανδρενιώτη)
Απόσπασμα από συνέντευξη στο περιοδικό «ήχος»
-
11 VIDEOS
13.12.2017
Ελλάδα η κραυγή της σιωπής
257/5000
Πρωτότυπος τίτλος: "La Grece - Le cri du silence" (Ελλάδα - Η κραυγή της σιωπής). Λίγους μήνες πριν από την κατάρρευση της στρατιωτικής χούντας στην Ελλάδα, ο Μίκης Θεοδωράκης αφηγείται ένα γαλλικό ντοκιμαντέρ (από τον Έλληνα Ρόμπερτ Μανθούλη) για τη μουσική της χώρας του. -
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
02.10.2014
Μάρτιος 1962
Κείμενο στο οποίο περιγράφεται η θέση του Μίκη Θεοδωράκη πάνω στο θέμα της λογοκρισίας της μουσικής.
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
30.05.2011
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στα Προπύλαια
Σήμερα βιώνουμε μια μεγάλη εθνική τραγωδία. Σύσσωμος ο ελληνικός λαός οδηγήθηκε στην άκρη του γκρεμού χωρίς να το ξέρει και δίχως να το θέλει. Ακόμα κι αυτοί που ψήφισαν τα δύο κόμματα Εξουσίας, τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, είμαι βέβαιος ότι δεν γνώριζαν τις αντιλαϊκές και αντεθνικές δεσμεύσεις με τις οποίες φόρτωναν τη χώρα πίσω από την πλάτη μας οι δύο κυβερνήσεις της Δεξιάς και του Κέντρου για εξήντα ολόκληρα χρόνια, από το 1950, το τέλος του εμφυλίου πολέμου, έως σήμερα.
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
20.04.2015
Δήλωση - Απάντηση Μίκη Θεοδωράκη για το «Άξιον Εστί» στη Νέα Σμύρνη
Διαβάστε την Δήλωση - Απάντηση του Μίκη Θεοδωράκη για το «Άξιον Εστί» που διοργανώνει ο Δήμος Νέας Σμύρνης
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
10/5/1961
Ακούσαμε για εσάς
Κριτική των έργων "Αρχιπέλαγος" και "Πολιτεία", όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Γυναίκα" στις 10/5/1961
-
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
24.08.2010
Το «χάος για το χάος»*
Δεν είχε προφτάσει να στεγνώσει το μελάνι από την παραπάνω ομιλία που έκανα ως άλλη Πυθία στους Δελφούς και σε δύο εβδομάδες από τότε ξαναχτύπησε το Κράτος-Τίγρης του Ισραήλ έχοντας πίσω του το 92% των υπηκόων του και το 82% των κατοίκων του Κράτους-Μαύρος Πάνθηρ που ακούει στο όνομα ΗΠΑ.
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
27.07.2012
Το κείμενο Κασιμάτη πρέπει να φτάσει σε κάθε Έλληνα - του Μίκη Θεοδωράκη
Πιστεύουμε ότι το ολοκληρωτικό ξεπούλημα της χώρας μας αποτελεί τον βασικό στόχο της κρίσης των Μνημονίων. Όταν ο Γιώργος Παπανδρέου μας παρέδωσε στο ΔΝΤ και στην Τρόικα, το δημόσιο χρέος μας ήταν 360 δισ. Ευρώ δηλαδή το 130% του ΑΕΠ.
Τα χρήματα αυτά σε σχέση με τα οικονομικά μεγέθη της Ευρώπης αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό. Ολόκληρη η ελληνική οικονομία ανέρχεται στο 2% της ευρωπαϊκής. Τα δημόσια χρέη των μεγάλων χωρών (ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία κλπ.) υπολογίζονται σε τρισεκατομμύρια Ευρώ. Με την Τρόικα το δημόσιο χρέος φτάνει σήμερα γύρω στα 500 δισ. Ευρώ, ενώ υποτίθεται ότι η παρέμβασή της έγινε για να ξελασπώσουμε. -
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
06.03.2019
ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ
Αθήνα 7 Μαρτίου 2019
Ο Μίκης Θεοδωράκης εισήχθη στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών την 26η Φεβρουαρίου 2019, λόγω επεισοδίου δύσπνοιας και ταχυαρρυθμίας, επί εδάφους υποτροπιάζουσας κολπικής μαρμαρυγής. Ετέθη σε ενδοφλέβιο φαρμακευτική αγωγή και συνεχίζει νοσηλευόμενος.
Εκ του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών
-
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
13.02.2017
"ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ & ΤΟ ΘΑΥΜΑ" της Κάκιας Ιγερινού ένα έργο βασισμένο στα "ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΑΚΙΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ" του Μίκη Θεοδωράκη
Το Θέατρο της Ημέρας παρουσιάζει την παράσταση
«Το όνειρο και το θαύμα»
ένα έργο εμπνευσμένο από την μουσική και τα τραγούδια του μοναδικού Μίκη Θεοδωράκη για όλη την οικογένεια, μικρούς και μεγάλους θεατές.
Έναρξη παραστάσεων: 3 Απριλίου 2017 -
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
20.10.2012
Πατριωτικό κίνημα αντίστασης – απαλλαγής – ανεξαρτησίας και ανάπτυξης - του Μίκη Θεοδωράκη
Συνεννοηθήκαμε και συνεργαστήκαμε - απλοί πολίτες και επιστήμονες ειδικευμένοι στην αναζήτηση και την αξιοποίηση του εθνικού μας πλούτου- με σκοπό να αποκαλύψουμε με αδιάσειστα στοιχεία στον ελληνικό λαό τον κρυμμένο πλούτο της χώρας και ταυτόχρονα να διακηρύξουμε τη θέλησή μας να αγωνιστούμε με όλα τα μέσα, ώστε ο μοναδικός ιδιοκτήτης και διαχειριστής αυτής της περιουσίας να είναι ο ίδιος ο λαός.
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
14.02.2014
Για τη Δανειοδοτική Σύμβαση, το Μνημόνιο και τη Συμφωνία Έγκρισης του ΔΝΤ
Η Δανειοδοτική Σύμβαση, το Μνημόνιο και η Συμφωνία έγκρισης του ΔΝΤ αποτελούν μια ενιαία διεθνή σύμβαση που υπογράφουν η Ελληνική Δημοκρατία, οι 16 χώρες της Ευρωζώνης... -
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
23.08.2014
Ταξιδεύοντας με το ΚΤΕΛ - του Γιώργου Φραντζεσκάκη
Δεν ξέρω αν είναι εύκολο να περάσεις την κάμηλο μέσα από το μάτι της βελόνας. Έχω σχεδόν πειστεί όμως, τέσσερα χρόνια αργότερα, ότι είναι εξίσου δύσκολο να πείσεις έναν «επαγγελματία» που έχει μάθει να κρατάει το μαχαίρι και το καρπούζι να σεβαστεί την κοινή λογική και τους νόμους…
-
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
18.06.2018
ΝΔ και λοιπή αντιπολίτευση μπορούν να εξουδετερώσουν τη συμφωνία. Θα το πράξουν ή μας κοροϊδεύουν; (και η μόνη διέξοδος Τσίπρα - Κοτζιά) - του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Αν κάτι έχει σιχαθεί κι ο τελευταίος Έλληνας είναι τα διαρκή ψέματα που του αραδιάζουν σχεδόν όλοι οι πολιτικοί του.
Η κυριαρχία της πολιτικής Απάτης στον ελληνικό δημόσιο, κοινοβουλευτικό και πολιτικό βίο έχει παίξει πολύ σπουδαίο ρόλο και για να βρίσκεται τώρα η χώρα στα πρόθυρα μιας, ελπίζουμε όχι αναπόφευκτης, τελικής καταστροφής της.