Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
Παρ’ όλα αυτά υπήρχε πολιτιστική ζωή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας, το Ελληνικό Χορόδραμα.
Στην δεκαετία του '60 οι σκληρές οικονομικές συνθήκες αλλά και η συνεχιζόμενη αστυνομική βία δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την πολιτιστική μας αναγέννηση.
Στην δεκαετία του '70 είχαμε την χούντα. Αμέσως μετά, η πολιτιστική ζωή συνέχισε το δρόμο της.
Στην δεκαετία του '80 οι μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βοήθησαν την ανάπλαση της καλλιτεχνικής μας ζωής.
Στην δεκαετία του '90 και του 2000 οι πολιτιστικές εκδηλώσεις (με την βοήθεια πάντα του Κράτους και των Δήμων) συνεχίστηκαν.
Στην δεκαετία του 2010 άρχισε η παρακμή, για να φτάσουμε στην δεκαετία του 2020 στο ΜΗΔΕΝ.
Αναγνωρίζω ότι οι συνθήκες (πανδημία, οικονομία, τουρκική απειλή) θα πρέπει να είναι -και είναι- μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων.
Ο σκοπός όμως αλλά και η προϋπόθεση για όλα, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Όσο μεγάλος και αν είναι ο πλούτος μιας χώρας, η Ιστορία διδάσκει ότι εκείνο που μένει τελικά είναι ο Πολιτισμός της.
Ποιος γνωρίζει σήμερα τις καθημερινές αποφάσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που απασχόλησαν τον Περικλή και άλλους στην αρχαία Αθήνα; Κανείς! Όμως όλοι γνωρίζουν και μάλιστα επί πολλούς αιώνες τον Πολιτισμό που εκείνοι οι δημόσιοι άνδρες βοήθησαν να δημιουργηθεί.
Και φυσικά χάρη στην χρηματοδότηση του Πολιτισμού από το ταμείο του Κράτους! Με πολιτικούς χωρίς την παιδεία και το όραμα του Περικλή και των άλλων δημοσίων παραγόντων, δεν θα υπήρχε η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας. Δεν θα υπήρχαν τα θέατρα. Δεν θα υπήρχαν ίσως ο Σοφοκλής και ο Φειδίας.
Γιατί αν ο καλλιτέχνης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος να φτάσει το έργο του στην κοινωνία, τότε δεν θα το γράψει, δεν θα το συνθέσει, δεν θα το λαξεύσει.
Δεν θα υπήρχε ίσως ούτε το κοινό που διψά για τα έργα της εποχής του.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους ερμηνευτές που έχουν ανάγκη να ερμηνεύσουν καινούρια έργα θεατρικά, μουσικά, χορευτικά.
*
Λυπάμαι πολύ αλλά είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω στους δημόσιους άνδρες και κυρίως στην Κυβέρνηση ότι η υστεροφημία τους εξαρτάται περισσότερο από την συμβολή τους στον Πολιτισμό παρά από ο,τιδήποτε άλλο.
Το παράδειγμα του Περικλή που ανέφερα, δεν είναι μοναδικό. Εάν παρακολουθήσουμε σχολαστικά την ιστορία της Τέχνης, θα δούμε ότι πίσω από κάθε της κατάκτηση υπάρχει το δημόσιο πρόσωπο του αντίστοιχου τόπου και της αντίστοιχης εποχής, που παραμένει στην ανάμνηση των ανθρώπων επειδή βοήθησε την δημιουργία νέας σκέψης και νέων καλλιτεχνικών έργων.
*
Και για να μην πάμε πολύ μακριά, ας δούμε ποια είναι τα πρόσωπα που έμειναν στη μνήμη και στην ιστορία τον τελευταίο αιώνα στην χώρα μας. Είναι οι περισσότεροι πολιτικοί ή ποιητές, συγγραφείς, δημιουργοί, μουσικοί, ζωγράφοι, γενικά άνθρωποι του Πνεύματος και της Τέχνης;
*
Σήμερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πλοίο ΕΛΛΑΣ έχουν να κάνουν με το Μηχανοστάσιο και με τον τυφώνα Τουρκία.
Το λιμάνι όμως στο οποίο θα πρέπει να κατευθύνεται, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Και ποιος φροντίζει γι' αυτή την πορεία, αφού Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση απασχολούνται μονάχα με το Μηχανοστάσιο και τον θυελλώδη καιρό που μας θαλασσοδέρνει χωρίς να υπάρχει πολιτιστικό όραμα;
Κάποτε το Μηχανοστάσιο θα διορθωθεί και θα έρθει μπουνάτσα.
Τότε και μόνο τότε, η πολιτική ηγεσία θα ανακαλύψει ότι το λιμάνι στο οποίο θα έχουμε φτάσει, θα είναι μια αδιέξοδη λιμνοθάλασσα με μοναδικό πολιτιστικό ήχο τον κοασμό των βατράχων…
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Γέμισ' η καρδιά μου από λαχτάρα
Γέμισ' η καρδιά μου από λαχτάρα
έλα πριχού βασιλέψει τ' άστρο κι έρθ' η Νύχτα.
Θέλω να ρουφήξω απ' τα μάτια σου την ψυχή σου,
θέλω να ρουφήξω απ' τα χείλια σου τα σωθικά σου!...... -
3191 ΜΟΥΣΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΙΑ
1984
Τα Εκκλησιαστικά: Θεία Λειτουργία (Missa Greca)-Και τω πνεύματί σου - Δόξα σοι Κύριε
Μανώλης Μητσιάς,Κώστας Καζάκος,Μικτή Χορωδία,Αντώνης Κοντογεωργίου
-
78 ΑΡΘΡΑ
29.1.2009
Σκέψεις - του Μίκη Θεοδωράκη
Η Τέχνη είναι διάλογος ανάμεσα στον δημιουργό και ένα συγκεκριμένο κοινό στο οποίο απευθύνεται. Αν αυτή η «αρχή» αφορά όλα τα είδη της Τέχνης, για το Τραγούδι είναι άμεση και καταλυτική, μιας και ο τραγουδοποιός έχει ως κύριο σκοπό να τραγουδηθεί κατ’ αρχήν από το συγκεκριμένο κοινό του τόπου και της εποχής του, από το οποίο εμπνέεται και στο οποίο απευθύνεται.
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
12.04.2011
Συνέντευξη Μίκη Θεοδωράκη στην Μαρία Λυσάνδρου
Αποτελεί κάτι το εντελώς διαφορετικό, γιατί ο ρόλος ο δικός μου και των συνεργατών μου περιορίζεται σε μια ΠΡΟΤΑΣΗ για ένα σύστημα διακυβέρνησης που το Πρόγραμμά της και οι μέθοδοι που θα επιλέξει για να φτάσει στην Κυβερνητική Εξουσία θα διαμορφωθούν από τη βάση του λαού.
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
30.05.2011
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στα Προπύλαια
Σήμερα βιώνουμε μια μεγάλη εθνική τραγωδία. Σύσσωμος ο ελληνικός λαός οδηγήθηκε στην άκρη του γκρεμού χωρίς να το ξέρει και δίχως να το θέλει. Ακόμα κι αυτοί που ψήφισαν τα δύο κόμματα Εξουσίας, τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, είμαι βέβαιος ότι δεν γνώριζαν τις αντιλαϊκές και αντεθνικές δεσμεύσεις με τις οποίες φόρτωναν τη χώρα πίσω από την πλάτη μας οι δύο κυβερνήσεις της Δεξιάς και του Κέντρου για εξήντα ολόκληρα χρόνια, από το 1950, το τέλος του εμφυλίου πολέμου, έως σήμερα.
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
02.10.2014
Ελευθερία
Κείμενο του Μίκη Θεοδωράκη σχετικά με τη δίωξη της μουσικής του.
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
25.07.2014
"Γειτονιά των Αγγέλων" ένα έργο της νέας γενιάς
Άρθρο σχετικά με το νέο θεατρικό έργο "Γειτονιά των Αγγέλων" στο οποίο έγραψε μουσική ο Μίκης Θεοδωράκης.
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
09.05.2015
Σχόλιο του Μίκη Θεοδωράκη
"Διάβασα προσεκτικά τα σχόλια που έκαναν οι επισκέπτες διαφόρων blogs σχετικά με τη συμμετοχή του Σάκη Ρουβά στην συναυλία του «Άξιον Εστί» στη Νέα Σμύρνη.".....
Διαβάστε ολόκληρο το σχόλιο... -
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
05.09.1970
Το κόμμα και η Ιδεολογία
Σύμφωνα με την τελευταία απόφαση του Γραφείου της ΚΕ, ένας ευρύτατος διάλογος πρόκειται ν' αρχίσει σ' όλη την έκταση του κόμματός μας γύρω από τα κορυφαία ιδεολογικά, πολιτικά και οργανωτικά μας προβλήματα. Εμπνευστής και συντονιστής αυτής της δημιουργικής ιδεολογικής ζύμωσης θα είναι η ΚΕ, το Γραφείο, η Ιδεολογική Επιτροπή, η Κομμουνιστική Επιθεώρηση (ΚΟΜΕΠ).
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
16.06.2012
Η Ελλάδα έχει οδηγηθεί σε αδιέξοδο* - Μίκης Θεοδωράκης
Ο Ελληνικός λαός έχει προ πολλού εισέλθει σε ένα στάδιο ασφυξίας, που γιγαντώθηκε μετά το πέρας των εκλογών και που κάθε μέρα θα αυξάνει σε σημείο όπου οι αντιδράσεις του θα γίνονται δραματικές και ανεξέλεγκτες. Οι τρεις χιλιάδες αυτοκτονίες-διαμαρτυρίες θα υπερδιπλασιαστούν και σύντομα θα έλθει η ώρα που θα σκοτώνει ο ένας τον άλλο...
-
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
30.09.2018
Για τον Αντώνη Κοντογεωργίου
Ο Αντώνης Κοντογεωργίου υπήρξε ένας ξεχωριστός φίλος και πολύτιμος συνεργάτης.
Ήταν βαθύς γνώστης της χορωδιακής μουσικής. Βοήθησε αποτελεσματικά στις πρώτες εκτελέσεις των κορυφαίων συμφωνικών μου έργων. Ήταν τόσο βαθειά η σχέση μας, ώστε έγραψα ειδικά γι’ αυτόν τα έργα μου “Requiem” και «Θεία Λειτουργία» και έκανα χορωδιακές επεξεργασίες σε κύκλους τραγουδιών μου. -
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
22.02.2018
Η Μαρία Φαραντούρη ερμηνεύει Μίκη Θεοδωράκη στο Μέγαρο Μουσικής!
Τρία έργα-ορόσημα του Μίκη Θεοδωράκη παρουσιάζονται την Παρασκευή 23 Φεβρουαρίου στις 8:30 το βράδυ στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης: η Ανδαλουσία για φωνή και συμφωνική ορχήστρα (αναθεώρηση του Romancero Gitano που ο συνθέτης ξαναδούλεψε πριν από μερικά χρόνια), η καντάτα για μετζοσοπράνο, χορωδία και ορχήστρα Μυθιστόρημα (σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη) και το Πνευματικό Εμβατήριο (σε ποίηση Άγγελου Σικελιανού).
-
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
29.12.2012
Ομιλία Ν.Λυγερού στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Το Κίνημα Ανεξάρτητων Πολιτών (ΣΠΙΘΑ) θεωρεί ιστορικό ΧΡΕΟΣ να ενημερώσει τους Έλληνες, σε ότι αφορά την Αποκλειστική Οικονομική ζώνη καθώς και τον Εθνικό ορυκτό μας πλούτο, τον οποίο προσπαθούν να υφαρπάξουν οι ξένες δυνάμεις που καταδυναστεύουν τον τόπο, οδηγώντας τη χώρα και τους πολίτες στην οικονομική εξαθλίωση.
-
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
14.05.2018
Τα παιδιά εδώ, οι σκύλοι στο βουνό - του Γιώργου Φραντζεσκάκη
Το σύνθημα του τίτλου έγινε πανό και αναρτήθηκε σε δημοτικό σχολείο της Τριανδρίας Θεσσαλονίκης. «Τα παιδιά εδώ». Εδώ, όπου θα τους διδάξουμε τη συμπόνια και την αλληλεγγύη, τη φιλανθρωπία και τον αλτρουισμό. «Τα σκυλιά στο βουνό». Όχι για βόλτα. Για εξορία. Εκεί, όπου θα τους διδάξουμε ότι τη συμπόνια και όλα τα υπόλοιπα τα αξίζουν μόνο οι άνθρωποι. Γιατί έχουμε χρέος να προετοιμάσουμε και την επόμενη γενιά, που θα βλέπουν τα ζώα σαν αναλώσιμα αντικείμενα που δικαιούμαστε να πετάξουμε όταν έχουν εξαντλήσει τη χρήση τους.
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
26.03.2015
Ο απαράδεκτος πόλεμος αντιπολίτευσης και ΜΜΕ κατά της κυβέρνησης και υπέρ των δανειστών την ώρα των διαπραγματεύσεων της χωράς
Η θέση που παίρνω δημόσια για τη συκοφαντική επίθεση κατά του καθηγητή και υπουργού Γιώργου Κατρούγκαλου δεν είναι μόνο για να υπερασπιστώ τον άξιο πανεπιστημιακό δάσκαλο και πολιτικό, του οποίου τις ικανότητες, το ήθος και την αγωνιστικότητα για τη δημοκρατία, το κοινωνικό κράτος και τα δικαιώματα του ανθρώπου γνωρίζω πολύ καλά από την εποχή που ήταν μαθητής μου στο Πανεπιστήμιο και από τη συνεχή συνεργασία μαζί του μέχρι σήμερα.
-
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
22 VIDEO ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟN
29.10.2014
«Το βλέμμα» Εκπομπή του Χρόνη Μίσσιου στην ΕΤ 1
Ο Χρόνης Μίσσιος (1930 − 20 Νοεμβρίου 2012) ήταν ένας άνθρωπος που αγωνίστηκε και βασανίστηκε για τις ιδέες του, ένας αυτοδίδακτος προοδευτικός συγγραφέας -- με την ουσιαστική σημασία της λέξης -- από τους λίγους που μάχονταν και μιλούσαν στη χώρα μας και για τα δικαιώματα των ζώων, τους βιολογικούς μας εταίρους.
-
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
19.07.2018
Καταστρέφουν τις σχέσεις με τη Μόσχα, για να μπορούν να μας πάνε σε πόλεμο με Τουρκία και Ιράν! - του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Η διπλωματική κρίση με τη Ρωσία (περίπου τη μόνη φιλική προς την Ελλάδα, από τις μεγάλες δυνάμεις), δεν θα μπορούσε να συμβεί σε χειρότερο χρονικό σημείο. Επιβαρύνει πολύ σημαντικά το περιβάλλον εθνικής ασφάλειας της χώρας, ιδιαίτερα στο Αιγαίο και την Κύπρο, ακόμα και την υπόθεση των δύο ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται και θέτει σε κίνδυνο τον ελληνικό λαό. (Χώρια ότι κινδυνεύει, αν αφεθεί να εξελιχθεί, να πλήξει τον τουρισμό μας και τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων. Αλλά και η Κύπρος, από τους Ρώσους ζει ακόμα).