Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
Παρ’ όλα αυτά υπήρχε πολιτιστική ζωή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας, το Ελληνικό Χορόδραμα.
Στην δεκαετία του '60 οι σκληρές οικονομικές συνθήκες αλλά και η συνεχιζόμενη αστυνομική βία δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την πολιτιστική μας αναγέννηση.
Στην δεκαετία του '70 είχαμε την χούντα. Αμέσως μετά, η πολιτιστική ζωή συνέχισε το δρόμο της.
Στην δεκαετία του '80 οι μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βοήθησαν την ανάπλαση της καλλιτεχνικής μας ζωής.
Στην δεκαετία του '90 και του 2000 οι πολιτιστικές εκδηλώσεις (με την βοήθεια πάντα του Κράτους και των Δήμων) συνεχίστηκαν.
Στην δεκαετία του 2010 άρχισε η παρακμή, για να φτάσουμε στην δεκαετία του 2020 στο ΜΗΔΕΝ.
Αναγνωρίζω ότι οι συνθήκες (πανδημία, οικονομία, τουρκική απειλή) θα πρέπει να είναι -και είναι- μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων.
Ο σκοπός όμως αλλά και η προϋπόθεση για όλα, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Όσο μεγάλος και αν είναι ο πλούτος μιας χώρας, η Ιστορία διδάσκει ότι εκείνο που μένει τελικά είναι ο Πολιτισμός της.
Ποιος γνωρίζει σήμερα τις καθημερινές αποφάσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που απασχόλησαν τον Περικλή και άλλους στην αρχαία Αθήνα; Κανείς! Όμως όλοι γνωρίζουν και μάλιστα επί πολλούς αιώνες τον Πολιτισμό που εκείνοι οι δημόσιοι άνδρες βοήθησαν να δημιουργηθεί.
Και φυσικά χάρη στην χρηματοδότηση του Πολιτισμού από το ταμείο του Κράτους! Με πολιτικούς χωρίς την παιδεία και το όραμα του Περικλή και των άλλων δημοσίων παραγόντων, δεν θα υπήρχε η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας. Δεν θα υπήρχαν τα θέατρα. Δεν θα υπήρχαν ίσως ο Σοφοκλής και ο Φειδίας.
Γιατί αν ο καλλιτέχνης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος να φτάσει το έργο του στην κοινωνία, τότε δεν θα το γράψει, δεν θα το συνθέσει, δεν θα το λαξεύσει.
Δεν θα υπήρχε ίσως ούτε το κοινό που διψά για τα έργα της εποχής του.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους ερμηνευτές που έχουν ανάγκη να ερμηνεύσουν καινούρια έργα θεατρικά, μουσικά, χορευτικά.
*
Λυπάμαι πολύ αλλά είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω στους δημόσιους άνδρες και κυρίως στην Κυβέρνηση ότι η υστεροφημία τους εξαρτάται περισσότερο από την συμβολή τους στον Πολιτισμό παρά από ο,τιδήποτε άλλο.
Το παράδειγμα του Περικλή που ανέφερα, δεν είναι μοναδικό. Εάν παρακολουθήσουμε σχολαστικά την ιστορία της Τέχνης, θα δούμε ότι πίσω από κάθε της κατάκτηση υπάρχει το δημόσιο πρόσωπο του αντίστοιχου τόπου και της αντίστοιχης εποχής, που παραμένει στην ανάμνηση των ανθρώπων επειδή βοήθησε την δημιουργία νέας σκέψης και νέων καλλιτεχνικών έργων.
*
Και για να μην πάμε πολύ μακριά, ας δούμε ποια είναι τα πρόσωπα που έμειναν στη μνήμη και στην ιστορία τον τελευταίο αιώνα στην χώρα μας. Είναι οι περισσότεροι πολιτικοί ή ποιητές, συγγραφείς, δημιουργοί, μουσικοί, ζωγράφοι, γενικά άνθρωποι του Πνεύματος και της Τέχνης;
*
Σήμερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πλοίο ΕΛΛΑΣ έχουν να κάνουν με το Μηχανοστάσιο και με τον τυφώνα Τουρκία.
Το λιμάνι όμως στο οποίο θα πρέπει να κατευθύνεται, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Και ποιος φροντίζει γι' αυτή την πορεία, αφού Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση απασχολούνται μονάχα με το Μηχανοστάσιο και τον θυελλώδη καιρό που μας θαλασσοδέρνει χωρίς να υπάρχει πολιτιστικό όραμα;
Κάποτε το Μηχανοστάσιο θα διορθωθεί και θα έρθει μπουνάτσα.
Τότε και μόνο τότε, η πολιτική ηγεσία θα ανακαλύψει ότι το λιμάνι στο οποίο θα έχουμε φτάσει, θα είναι μια αδιέξοδη λιμνοθάλασσα με μοναδικό πολιτιστικό ήχο τον κοασμό των βατράχων…
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Η μεταμόρφωση του Διονύσου
- Δε θα μπορέσεις ποτέ να δεις κατάματα τον εαυτό σου.
Εφ’ όσον ο αδελφός σου διαλύεται μες στο αίμα
αυτή η θαμπή βροχή του μίσους
δε θα σ’ αφήσει ούτε μια φωτεινή κολώνα
όρθια μες στην ψυχή σου... -
3191 ΜΟΥΣΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΙΑ
1995
The Birthday Concert 1995 (Live in Munich)-Ένα το χελιδόνι
Mikis Theodorakis,Μαρία Φαραντούρη
-
78 ΑΡΘΡΑ
11.06.2015
Επίκαιρο κείμενο του Μίκη Θεοδωράκη σχετικά με απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης το 2005
Το Συμβούλιο της Ευρώπης αποφάσισε να αλλάξει την Ιστορία. Να τη διαστρεβλώσει εξισώνοντας τα θύματα με τους θύτες. Τους εγκληματίες με τους ήρωες. Τους κατακτητές με τους απελευθερωτές και τους ναζιστές με τους κομμουνιστές.
Θεωρεί ότι αυτοί οι μεγαλύτεροι εχθροί του ναζισμού, οι κομμουνιστές, είναι εγκληματίες και μάλιστα εξ ίσου με κείνους! Και τώρα ανησυχεί και διαμαρτύρεται, γιατί ενώ οι χιτλερικοί καταδικάστηκαν από τη διεθνή κοινότητα, δε συνέβη ακόμα το ίδιο και με τους κομμουνιστές. -
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
18.02.2012
Συνέντευξη του Μίκη Θεοδωράκη στον George Gilson για την εφημερίδα Athens News
Στα 2009 η Ελλάδα βρισκόταν σε ένα επίπεδο, ας πούμε 100. Σε δύο χρόνια η Τρόικα, το ΔΝΤ και η Κυβέρνηση μας οδήγησαν στο ΜΗΔΕΝ (όπως το ομολόγησε και ο κ. Παπαδήμος πρόσφατα. Μου κάνει μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι πολλοί δεν διερωτώνται πώς γίνεται η κάθοδος προς το Χάος, όταν κάθε τόσο μας λένε ότι η Ευρώπη μας στέλνει τόσες και τόσες δεκάδες δισεκατομμύρια; Πού πήγαν αυτά; Πού πάνε; Θα σας το πω εγώ:
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
15.09.2011
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στον πρώην δυτικό αεροδρόμιο - για το Ελληνικό
Όσο πολύτιμα είναι το οξυγόνο και το νερό για τη ζωή άλλο τόσο πολύτιμες για την ανθρώπινη κοινωνία είναι η Ελευθερία και η Δημοκρατία. Και ποιος είναι αυτός που θα τολμήσει να μας κατηγορήσει ότι δεν αγαπάμε ή ότι δεν παλέψαμε γι' αυτά τα δύο μέγιστα αγαθά...
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
06/7/1961
Γύρω από τη βράβευση του Μίκη Θεοδωράκη
Δημοσίευμα της "Αυγής" στις 6/7/1961 με σχόλια και σκέψεις περί ελαφρού τραγουδιού.
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
14.12.2016
Δήλωση Μίκη Θεοδωράκη
Υπέγραψα κι εγώ το ΟΧΙ στην απέλαση των 8 Τούρκων αξιωματικών, που είναι βέβαιο ότι αν απελαθούν, θα τους σκοτώσουν.
Για άλλη μια φορά θα ήθελα να καταδικάσω την όποια απόφαση παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα πολιτικώς διωκομένων και να απευθύνω έκκληση στην Ελληνική Δικαιοσύνη, με την τελική της απόφαση να προστατεύσει τα δικαιώματά τους αυτά και να αποτρέψει την απέλαση. -
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
15.12.2011
Τί εἶναι καί σέ τί ἀποβλέπει ἡ πανσπερμία στό χῶρο τῆς ἑλληνικῆς Ἀριστερᾶς
Ἡ πανσπερμία στό χῶρο τῆς ἑλληνικῆς Ἀριστερᾶς εἶναι μήπως μονάχα φαινόμενο κοινωνικοπολιτικό; Ἤ μήπως εἶναι πολύ περισσότερο σύμπτωμα ψυχολογικό; Ἡ ἑλληνική Ἀριστερά δέν φόβισε μόνο τούς ἐχθρούς της, καταπίεσε ψυχολογικά ὁρισμένα στρώματα –κυρίως διανοουμένων– ἀπό τίς νεότερες γενιές, πού ἀνήκουν φυσιολογικά στίς γραμμές της.
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
08.09.2011
Γράμμα του Μίκη Θεοδωράκη προς την Φινλανδέζα τραγουδίστρια και συνεργάτιδα του Arja Saijonmaa
Σε παρακαλώ να διαβιβάσεις στην συμπαθέστατη συμπατριώτισσά σου Υπουργό Οικονομικών, ότι κάνει μεγάλο λάθος να πιστεύει ότι εμείς οι Έλληνες θα δεχθούμε ποτέ να δοθούν οι εγγυήσεις που ζητάει από τη σημερινή Κυβέρνηση της Ελλάδας, προκειμένου να μας δώσει η χώρα σας κάποιο δάνειο.
-
18 ΠΟΛΙΤΙΚΑ VIDEOS
22.06.2018
Ο Γ.Μπαμπινιώτης για "μακεδονική γλώσσα"
Ο καθηγητής Γιώργος Μπαμπινιώτης απαντά στις κατηγορίες ότι και με δική του συμμετοχή το 1977 η ελληνική πλευρά αναγνώρισε την ύπαρξη “μακεδονικής γλώσσας” προσθέτοντας ένα βασικό επιχείρημα στην πλευρά των Σκοπίων. -
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
07.06.2018
Απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστήμιου του Salzburg
Το έργο ζωής του Μίκη Θεοδωράκη, γεννημένου στις 29 Ιουλίου 1925 στη Χίο, μπορεί να ιδωθεί ως ένας υπερεθνικός αγώνας για την ελευθερία και την ειρήνη, ο οποίος δεν αντικατοπτρίζεται μόνο στην κοινωνική και πολιτική του δράση, αλλά και στο μουσικό του έργο. -
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Τρίτη 18 και Τετάρτη 19 Μαρτίου 2014
Γιώργος Νταλάρας: Η ποίηση στη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη
Μια σύγχρονη προσέγγιση των τραγουδιών του κορυφαίου έλληνα συνθέτη σε στίχους Γιάννη Ρίτσου, Οδυσσέα Ελύτη, Γιώργου Σεφέρη, Ανδρέα Κάλβου, Μανώλη Αναγνωστάκη, Τάσου Λειβαδίτη, Μιχάλη Κατσαρού, Γιάννη Θεοδωράκη, Μάνου Ελευθερίου, Δημήτρη Χριστοδούλου, Πάμπλο Νερούδα, Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, αλλά και του ίδιου.
-
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
19.02.2016
Το Καστελόριζο και τα μάτια μας: Η ΑΟΖ, το ΝΑΤΟ και το Αιγαίο Αρχιπέλαγος - του Θεόδωρου Καρυώτη
Ακόμα θυμάμαι την μοναδική αλλά σημαντική ήττα μας στην Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (1973-1982). Σε μια συνεδρίαση της 2ης Επιτροπής που η συζήτηση αφορούσε στην έννοια του «Αρχιπελαγικού Κράτους», ο αρχηγός της Ελληνικής αντιπροσωπείας, ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Σταυρόπουλος έλαβε το λόγο για να εξηγήσει την ελληνική λέξη Αρχιπέλαγος.
-
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
10.01.2016
Στα πιο σοβαρά κακουργήματα κατατάσσει το FBI την κακοποίηση ζώων
Στα πιο σοβαρά κακουργήματα όπως η ανθρωποκτονία, ο εμπρησμός και οι επιθέσεις κατατάσσει το FBI την κακοποίηση των ζωών συμπεριλαμβάνοντας για πρώτη φορά στα χρονικά δεδομένα σχετικά με εγκλήματα κατά ζώων στο εθνικό σύστημα αναφοράς.
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
14.02.2014
Για τη Δανειοδοτική Σύμβαση, το Μνημόνιο και τη Συμφωνία Έγκρισης του ΔΝΤ
Η Δανειοδοτική Σύμβαση, το Μνημόνιο και η Συμφωνία έγκρισης του ΔΝΤ αποτελούν μια ενιαία διεθνή σύμβαση που υπογράφουν η Ελληνική Δημοκρατία, οι 16 χώρες της Ευρωζώνης... -
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
04.09.2014
Η ιδεολογία της Σπίθας και ο Σύριζα - των συντελεστών του ''Θεοδωρακισμού''
Μέσα στη σημερινή ιστορική συγκυρία η μοναδικότητα της ιδεολογίας της Σπίθας είναι ότι τοποθετείται έξω και ενάντια στο Σύστημα. Με την προοπτική μιας νέας προεκλογικής περιόδου, είναι ανάγκη να προβληθούν ξανά όλα τα άρθρα και οι αποφάσεις που απηχούν καθαρά και σε βάθος αυτή τη βασική αντίθεση που μας χωρίζει κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος διεκδικεί να αναλάβει κυρίαρχο ρόλο στη διαχείριση της εθνικής ζωής, που όπως είναι γνωστό κυριαρχείται από το Σύστημα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ
