Συνέντευξη στα «Νέα» (Πάνος Γεραμάνης)
1.- Πώς νοιώθει σήμερα στα 80 χρόνια του ο Μίκης Θεοδωράκης ως μουσικός και ως άνθρωπος; Αυτό το πολύπλευρο και μεγαλόπνοο έργο του έχει βρει την πρέπουσα ανταπόκριση και την ουσιαστική αφομοίωσή του από τις μάζες;
Μ.Θ. Σε σχέση με ό,τι έγινε ως τώρα, δεν μπορεί παρά να είμαι ικανοποιημένος. Και για τους στόχους μου ως πολίτη και για την απήχηση του έργου μου ως συνθέτη. Σε σχέση όμως με ό,τι θα μπορούσε και θα έπρεπε (κατά τη γνώμη μου) να γίνει, νοιώθω μέσα μου έναν βαθύ πόνο, πίκρα και απογοήτευση. Γιατί βιώνοντας από κοντά τις προσπάθειες και τις θυσίες του ελληνικού λαού στα τελευταία 60 χρόνια, πιστεύω ότι δώσαμε πολλαπλάσια απ’ όσα τελικά αξιωθήκαμε να έχουμε. Ενώ κι εγώ ως συνθέτης παρήγαγα έργο επίσης πολλαπλάσιο απ’ αυτό που μπόρεσε (ή που άφησαν...) να φτάσει ως το πλατύ ελληνικό κοινό. Πάντως τελικά πρέπει να πω ότι νοιώθω όμορφα, γιατί το κύριο, δηλαδή η σχέση μου με τους έλληνες είναι βαθειά και ουσιαστική. Τουλάχιστον μου αναγνωρίζουν τις ... καλές μου προθέσεις, ακόμα και όταν με τις επιλογές μου στεναχωρούσα κατά καιρούς μερικούς...
2.- Από τα παιδικά σου χρόνια μέχρι σήμερα έχεις ζήσει πολυτάραχες περιόδους με συγκλονιστικά γεγονότα. Πώς κατόρθωνες πάντα με τρόπο μοναδικό και αληθινό να συνδυάζεις τις ιδιότητες του μουσικού, του αγωνιστή, του πολιτικού και γενικώς του κοινωνού προς τις μάζες;
Μ.Θ. Γιατί απλούστατα υπήρξα πάντοτε γνήσιος και αληθινός. Δεν καταδέχτηκα ποτέ να πω ψέματα, να βάλω ξένα προσωπεία, να κολακέψω ή να παρακαλέσω. Δεν ζήτησα ποτέ από κανέναν τίποτα. Κι όλα αυτά τα έκανα όχι τόσο από καθήκον και μόνο, αλλά γιατί βασικά με ευχαριστούσαν. Ιδιαίτερα χαιρόμουν τις μεγάλες δυσκολίες, τα αδιέξοδα, τους κινδύνους, τα διλήμματα. Τότε που θα έπρεπε να πάρω κρίσιμες και επικίνδυνες αποφάσεις. Και κυρίως να τις πάρω μόνος, με πλήρη και απόλυτη προσωπική ευθύνη. Ένοιωθα τότε σαν να είχα φτερά και να πετούσα ελεύθερος ενάντια σε ανέμους, σε θύελλες και σε ... τσουνάμια. Με λίγα λόγια έζησα όπως ακριβώς το σχεδίασα από τα εφηβικά μου χρόνια να ζήσω: Ελεύθερος!
3.- Ποια γεγονότα και ποιοι λόγοι σε οδήγησαν προς τα τέλη της δεκαετίας του ΄50 να ασχοληθείς και να προσφέρεις τόσα πολλά στο λαϊκό τραγούδι;
Μ.Θ. Οι γονείς μου με δίδαξαν να αγαπώ την Ελλάδα και να κάνω πάντοτε το χρέος μου απέναντί της. Απ’ την άλλη μεριά η φύση με προίκισε με την ανάγκη να τραγουδώ και να κάνω μουσική. Κι αυτά τα τρία βασικά στοιχεία με συνόδεψαν και με συνοδεύουν από την πρώτη στιγμή που συνειδητοποίησα ποιος είμαι, πού είμαι και γιατί είμαι. Έτσι μπορώ να πω ότι άρχισα να κάνω πολιτική και μουσική από τα 12 χρόνια μου, τότε που έγραψα το πρώτο μου τραγούδι και οργάνωσα την πρώτη ομάδα των συμμαθητών μου για ευγενείς στόχους.
Στην δεκαετία του ΄50 και μετά, συνέβη να γίνω γνωστός. Όμως θεωρώ κορύφωση της πολιτικής και μουσικής μου δραστηριότητας όσα έκανα και όσα έγραψα-συνέθεσα στην προηγούμενη δεκαετία ως ανώνυμος πολίτης-συνθέτης.
Όταν λ.χ. στην περίοδο της κατοχής και των Δεκεμβριανών υπήρξα στην Αθήνα παρτιζάνος. Όταν με πήγαν δυο φορές εξορία στην Ικαρία και στη συνέχεια στην Μακρόνησο. Και όταν στα 1948, ανάμεσα σε δυο εξορίες αγωνιζόμουν παράνομα στην φοβερή Αθήνα του εμφυλίου, κυνηγημένος σαν αγρίμι, χωρίς στέγη και τροφή. Και εν τούτοις μέσα σ’ αυτή τη θύελλα δεν υπήρξε στιγμή που να μη γράψω μουσική. Και μάλιστα από ορισμένες πλευρές, την καλλίτερη από ό,τι έγραψα έως τώρα. Έργα συμφωνικά για μεγάλη ορχήστρα είτε έργα μουσικής δωματίου. Κι όλα αυτά μόνο με την σκέψη μου, χωρίς καμμία βοήθεια, χωρίς πιάνο φυσικά, αφού εκεί που βρισκόμουν παράνομος και κυνηγημένος είτε εξόριστος στα χωριά της Ικαρίας είτε τέλος στην σκηνή της Μακρονήσου, δεν μπορούσα να έχω τέτοιες πολυτέλειες. Κι αυτά όλα τα έκανα και τα έγραψα με την σκέψη μου στον ελληνικό λαό. Που επί τέλους μερικά από αυτά θα τα γνωρίσει για πρώτη φορά χάρη στις επετειακές συναυλίες που θα γίνουν στο Μέγαρο και αλλού.
4.- Σε παλιότερες συνομιλίες μας είχες τονίσει ότι για να γίνει ένα πολιτικό σύστημα, πρέπει απαραιτήτως να στηριχθεί σε ανθρώπους με συνείδηση. Τα τελευταία 15 χρόνια, μετά τις συνταρακτικές μεταβολές, πιστεύεις πως υπάρχουν κοινωνίες με τέτοιους ανθρώπους;
Μ.Θ. Νομίζω ότι στην εποχή της Χούντας –που βάσταξε επτά ολόκληρα χρόνια- άρχισε η μεγάλη απαξίωση των πνευματικών και ηθικών μας αξιών. Με όπλο τον άκρατο λαϊκισμό ξεκίνησε το ροκάνισμα κάθε ωραίου και αληθινού που είχαν κατορθώσει να χαρίσουν στον λαό μας οι προηγούμενες γενιές.
Γυρίζοντας στην Αθήνα μετά το 1974 πιθανώς να ήμουν ο μόνος που έθεσα σαν πρώτο στόχο για την νέα εθνική πολιτική τον Πολιτισμό. Έκανα συναυλίες, εκδηλώσεις, δηλώσεις, πρωτοβουλίες με αποκορύφωμα το ΚΙΝΗΜΑ Πολιτισμού και Ειρήνης που ιδρύσαμε μαζί με τον Ανδρέα Λεντάκη. Όμως κανένα κόμμα, καμμιά εφημερίδα, κανένας Δήμος είτε άλλη μαζική οργάνωση δεν είχε συνειδητοποιήσει τον κίνδυνο.
Έτσι το αποτέλεσμα ήταν να περάσει και να δεσπόσει ακέραιος στην νέα εποχή ο σάπιος κόσμος και οι σάπιες νέες «αξίες» και «αισθητικές» της εποχής της Χούντας. Σαν ένα παλιρροιακό κύμα, σαν ένα τσουνάμι ήρθε και τα σκέπασε όλα έως σήμερα. Όσοι επιζήσαμε είναι γιατί άλλοι σκαρφαλώσαμε στις κορυφές των δέντρων και άλλοι γιατί είμαστε πιασμένοι από κορμούς δέντρων περιμένοντας στο μέσον του πελάγου όπως ο μικρός της Σριλάνκα να μας γλιτώσει κανένα ... ιαπωνικό πλοίο.
5.- Με ποιους τρόπους θα μπορούσε σήμερα στην Ελλάδα να αντιμετωπισθεί η εισβολή της υποκουλτούρας, η χυδαιότητα και ο λαϊκισμός που πλήττουν τον πολιτισμό;
Μ.Θ. Η κατάσταση είναι δύσκολη για μας, γιατί όπως είπα η υποκουλτούρα δεν ήρθε μόνο απ’ έξω αλλά κυρίως από μέσα και φοβάμαι ότι έχει διαβρώσει τον «οργανισμό» της πλειοψηφίας του λαού μας και μάλιστα βλέπω τα πράγματα να γίνονται ολοένα και πιο άγρια... Άλλωστε και αν ακόμα κλείσουμε τα μάτια, η τηλεόραση είναι πανταχού παρούσα, για να μας θυμίζει και να μας δείχνει ποιοι είμαστε. Όχι, δεν βλέπω στον ορίζοντα καμμιά διέξοδο.
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
09.01.2021
Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
-
29.12.2020
Η «Όμορφή πόλη» του Μίκη Θεοδωράκη σε online streaming
Η παράσταση θα προβληθεί σε online streaming από το Ωδείο Ηρώδου Αττικού στις 9 και 10 Ιανουαρίου 2021
Η «Όμορφη πόλη» του Μίκη Θεοδωράκη σε απόδοση-σκηνοθεσία Γιώργου Βάλαρη, η θεατρική – μουσική υπερπαραγωγή της χρονιάς, που υμνήθηκε από κοινό και κριτικούς, μετά από τις sold out παραστάσεις στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών – Θεσσαλονίκης και στο Ηρώδειο, θα προβληθεί διαδικτυακά σε online streaming – worldwide με μιας υψηλής τεχνολογικής κάλυψης ήχου και εικόνας της παράστασης από το Ηρώδειο, μόνο για δύο ημέρες στις 9 και 10 Ιανουαρίου 2021, μέσω της πλατφόρμας του VIVA.GR, ώστε να την απολαύσει όλος ο κόσμος τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. -
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Προδομένη αγάπη
Τα μεσάνυχτα που σμίγουνε οι ώρες,
προδομένη μου αγάπη,
τα μεσάνυχτα που σμίγουν οι καρδιές μας,
προδομένη μου αγάπη...... -
3191 ΜΟΥΣΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΙΑ
2002
Olympia-Canto Olympico: Ωδή στον πρώτο Ολυμπιονίκη
Παιδική Χορωδία Δ. Τυπάλδου
-
78 ΑΡΘΡΑ
19.01.2019
Δήλωση - Έκκληση Γιώργου Κασιμάτη
Με την ευθύνη του Έλληνα Πολίτη και του επιστήμονα, καθώς και με βάση τις επιστημονικές μου γνώσεις για το συμφέρον του Ελληνικού Λαού, διατυπώνω τις ακόλουθες θέσεις για τη Συμφωνία των Πρεσπών -
11 VIDEOS
13.12.2017
Ο Μίκης Θεοδωράκης στην εκπομπή "Έχει Γούστο"
Τον Μίκη Θεοδωράκη φιλοξενεί η Μπήλιω Τσουκαλά στην εκπομπή «Έχει Γούστο ....την Κυριακή» Μαχητής της ζωής, αγωνιστής, ο Μίκης Θεοδωράκης, σε μια εκ βαθέων συνέντευξή του, ξετυλίγει το νήμα της ζωής του, αφήνεται στις μνήμες του και εξομολογείται για πρώτη φορά , στη Μπήλιω Τσουκαλά, όλα όσα σημάδεψαν την προσωπική, πολιτική και μουσική του ζωή.
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
2006
Συνέντευξη Μίκη Θεοδωράκη στον Γιώργο Λιάνη
Μέσα στα 2005 υπήρξε μια θεαματική παρουσία του συμφωνιστή Θεοδωράκη στην χώρα μας. Στο Ηρώδειο είχαμε δύο συναυλίες στις οποίες η λαϊκή του μουσική συνέπλεε με την συμφωνική....
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
03.02.2018
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στο Σύνταγμα (4.2.2018)
Διαβάστε την ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη από την συγκέντρωση στην πλατεία Συντάγματος -
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
27.04.2014
Νήσος των Αζορών
Περιγραφή του ιστορικού της σύνθεσης των τραγουδιών από τον ίδιο τον συνθέτη
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
01/12/1961
Το Ε.Ι.Ρ. απέκλεισε απ' τις εκπομπές του τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη
Δημοσίευμα της "Αυγής" την 1/12/1961 όπου περιγράφεται ο σιωπηρός αποκλεισμός των ραδιοφωνικών εκτελέσεων των τραγουδιών του συνθέτη
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
28.09.2011
Δήλωση-απάντηση Μίκη Θεοδωράκη
Στο φύλλο της 28.9.2011 της Εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ» δημοσιεύονται αποσπάσματα από συνέντευξη που παραχώρησε η Kαγκελάριος της Γερμανίας Αγγέλα Μέρκελ στη ΝΕΤ
-
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
15.02.1970
Σαν πρόλογος
Ἡ μορφωτική ἐπανάσταση στήν Εὐρώπη ἔχει ἕνα πρόσωπο, τοῦ Μίκη Θεοδωράκη.
Ἡ μορφωτική ἐπανάσταση δέν εἶναι μόνο μιά ἐπανάσταση μέσα στόν πολιτισμό –σάν νά ἦταν ἡ μόρφωση ἕνας τομέας χωρισμένος ἀπό τήν καθημερινή ζωή–, οὔτε μιά ἐπανάσταση μέ μέσο τή μόρφωση –πού ἔτσι θά παρουσιαζόταν ἔξω καί πίσω ἀπό τούς λαϊκούς ἀγῶνες–, εἶναι ἡ ἑνότητα τοῦ πολιτισμοῦ καί τῆς ἐπανάστασης: ἡ ὑψηλότερη μόρφωση, αὐτή πού καλεῖ καθένα μας ν’ ἀλλάξει τή ζωή του, γίνεται ἀγαθό κοινό γιά ὅλον τό λαό καί ἡ ψυχή τοῦ ἀγώνα του γιά ν’ ἀλλάξει τόν κόσμο. -
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
22.08.2013
Οι θέσεις μας για την στρατηγική της Κ.Α.Π.
Για την επίτευξη της Ενότητας του Λαού πρέπει: Α. να πολλαπλασιαστούν οι Σπίθες και Β. κάθε Σπίθα να δημιουργεί με τη διάδοση της ιδεολογίας και με τη δράση της μορφές λαϊκής ενότητας στον χώρο στον οποίο ζει και εργάζεται.
-
18 ΠΟΛΙΤΙΚΑ VIDEOS
16.01.2011
Ιδρυτική Διακύρηξη Κ.Α.Π.
-
32 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
20.06.2013
Παγκόσμια πρώτη προβολή της ταινίας «Recycling Medea»
Badminton,20 Ιουνίου 2013. Παγκόσμια πρώτη προβολή της ταινίας «Recycling Medea» («Ανακυκλώνοντας την Μήδεια») του Αστέρη Κούτουλα βασισμένης στην Όπερα του Μίκη Θεοδωράκη «ΜΗΔΕΙΑ». Πριν την έναρξη της προβολής ο Μίκης Θεοδωράκης διάβασε το παρακάτω κείμενο προλογίζοντας την ταινία
-
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
08.06.2015
Eικαστική έκθεση στον ΙΑΝΟ αφιερωμένη στον Μίκη Θεοδωράκη
Γιορτάζοντας τα 90 χρόνια από την γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη, η ΙANOS Αίθουσα Τέχνης διοργανώνει μια ομαδική εικαστική έκθεση αφιερωμένη στον κορυφαίο έλληνα συνθέτη. Η έκθεση θα εγκαινιαστεί την Τρίτη 9 Ιουνίου στην Αθήνα, ενώ στη διάρκεια του 2015 θα ταξιδέψει στην Γκαλερί του ΙΑΝΟΥ στη Θεσσαλονίκη, αλλά και σε άλλες πόλεις σε όλη την Ελλάδα.
-
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
29.12.2012
Ομιλία Ν.Λυγερού στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Το Κίνημα Ανεξάρτητων Πολιτών (ΣΠΙΘΑ) θεωρεί ιστορικό ΧΡΕΟΣ να ενημερώσει τους Έλληνες, σε ότι αφορά την Αποκλειστική Οικονομική ζώνη καθώς και τον Εθνικό ορυκτό μας πλούτο, τον οποίο προσπαθούν να υφαρπάξουν οι ξένες δυνάμεις που καταδυναστεύουν τον τόπο, οδηγώντας τη χώρα και τους πολίτες στην οικονομική εξαθλίωση.
-
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
18.04.2014
Πάσχα και βεγγαλικά - Προστατέψτε τα ζώα σας!
Τα περιστατικά φυγής, πνιγμού και αυτοτραυματισμού των τετράποδων φίλων μας τις ημέρες του Πάσχα πληθαίνουν κι αυτό φυσικά οφείλεται στα γνωστά σε όλους μας βεγγαλικά/κροτίδες.
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
17.09.2015
Δήλωση Γιώργου Κασιμάτη: Οι εκλογές παραβιάζουν τη δημοκρατία και υποσκάπτουν την Ελλάδα
Οι εκλογές δε γίνονται γιατί υπήρχε κάποιος από τους λόγους λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος, που ορίζει το Σύνταγμα της Ελλάδας. Οι εκλογές μεθοδεύτηκαν και αποφασίστηκαν από τους δανειστές μας και από τη συνεργαζόμενη κυβέρνηση: για να ανατρέψουν στα μάτια των λαών της Ευρώπης το μεγαλειώδες ΟΧΙ του Ελληνικού Λαού στο απάνθρωπο και παράνομο καθεστώς δανεισμού που επέβαλαν στη χώρα μας και για να “νομιμοποιήσουν” την απάνθρωπη και άνομη “συμφωνία” που υπέγραψε η κυβέρνηση Τσίπρα.
-
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
29.04.2017
Μια επιστολή-ντοκουμέντο - του Γιώργου Βότση
Από τον παιδιόθεν φίλο και σύντροφο μιας ζωής, Γιώργο Βότση, λάβαμε την ακόλουθη επιστολή που τη δημοσιεύουμε αυτούσια για τις πολύτιμες πληροφορίες που μας δίνει.