Οδοιπορικό του Μίκη Θεοδωράκη στα Χανιά - Επίσκεψη Μίκη Θεοδωράκη στο Θέρισο
ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ Γ. ΚΑΨΩΜΕΝΟΣ
X A I Ρ E T I Σ M O Σ Σ T O M I K H
(Θέρισο, 20. 09. 2011 )
Ως Κρητικός και ως πολίτης αυτού του τόπου, όπου η ανεξαρτησία είναι τρόπος ύπαρξης ανεξάρτητα από τις όποιες δυσμενείς συνθήκες, καλωσορίζω θερμά την Κίνηση Ανεξάρτητων Πολιτών κι Εσένα προσωπικά, αγαπημένε μας Μίκη, στο ιστορικό χωριό του Θερίσου ένα χώρο όπου "η Μνήμη καίει ακόμη, άκαυτη βάτος" και σφραγίζει την επιλογή σας να ξεκινήσετε από δώ, με μια πλούσια κι ευανάγνωστη σημειολογία. Το κίνημα του Θερίσου (τό Μάρτιο του 1905) είχε ως κύριο αίτημα την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, σημαδεύοντας την οριστική ρήξη με το καθεστώς της αυτονομίας που επέβαλαν στην Κρήτη οι Ξένες δυνάμεις. Και μέσα σε οχτώ μήνες επικράτησε σ' όλη την ύπαιθρο και επέβαλε τους όρους του: την απομάκρυνση του Πρίγκιπα αρμοστή, φορέα της ξένης εντολής, και την αλλαγή διακυβέρνησης, που άνοιξε το δρόμο για την πολυπόθητη Ένωση.
Υπάρχει ένας ιδιαίτερος τρόπος να βιώνομε την Ιστορία, χαρακτηριστικά ελληνικός. Η ιστορία στην κοινή συνείδηση δεν είναι κατ' ανάγκη - και δεν είναι μόνο - η συνειδητή γνώση ή ανάμνηση μιας αιτιακής διαδοχής γεγονότων που συνέβησαν σε κάποιο παρελθόν και που τα ανακαλούμε εάν και όταν υπάρχει χρεία. Είναι ένα σταθερό και διαρκές βίωμα, ζωντανό κι ενεργητικό μέσα μας. Μέσα στην κάθε στιγμή ενυπάρχει ολόκληρη η ιστορική διαχρονία ζούμε μέσα στο κάθε παρόν την αιωνιότητα, μέσα στο νυν το αιέν, όπως μοναδικά το διατύπωσε ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης στο Άξιον Εστί.
Και δε χρειάζεται καθόλου να τά 'χομε μάθει στο σχολείο. Αντίθετα, θα τολμούσα να πω, οι πιο στέρεοι φορείς του ιστορικού μας βιώματος είναι οι απλοί αγράμματοι άνθρωποι της ελληνικής υπαίθρου, οι ορεινοί και οι θαλασσινοί μας. Γι' αυτό - μην έχετε έγνοια - καμιά πονηρή εκπαιδευτική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να μας τα πάρει. Γιατί είναι συστατικό στοιχείο του τόπου μας και της πολιτισμικής μας ιδιοσυστασίας.
Αυτό είναι που διακρίνει τους πολιτισμούς της εντοπιότητας, όπως ο δικός μας. Ο γενέθλιος χώρος, ο τόπος, η φύση και η κουλτούρα του είναι που διαμορφώνουν κατά προτεραιότητα την ταυτότητά μας. Ο χρόνος ενσωματώνεται στο χώρο, σε μια ενιαία αντίληψη του χωροχρόνου. Η ιστορία γίνεται στοιχείο συστατικό του τόπου, παίρνει σχεδόν υλική υπόσταση, συλλαμβάνεται με τις αισθήσεις. Έτσι η φύση γίνεται ο πιο αυθεντικός φορέας της συλλογικής μνήμης. Λέει ο Ελύτης, που τα εκατό χρόνια από τη γέννησή του γιορτάζομε φέτος: "Η θάλασσα είναι η κληρονόμος της ελληνικής παράδοσης". Αυτό πάει να πεί ότι κι αν ακόμα εμείς οι ευάλωτοι άνθρωποι της πόλης, απολέσομε πλήρως τον πολιτισμό μας, φτάνει να γυρίσομε στον τόπο μας, στην ελληνική φύση, για να τον ξαναμάθομε από την αρχή. Και δεν εννοούμε μόνο τα αρχαία μνημεία και τα βυζαντινά ξωκλήσια που βρίσκομε σπαρμένα σε κάθε μας βήμα, μέσα στην ελληνική ύπαιθρο. Δε μιλούμε μόνο για τις ιστορίες και τις παραδόσεις που μας διηγούνται ο παππούς και η γιαγιά μας. Μιλούμε γι' αυτές τις κορφές, γι' αυτά τα λαγκάδια, τους βράχους, τ' ακρογιάλια, τα πέλαγα μιλούμε για τη γιαγιά ελιά, τα μυριστικά βότανα, τ' απροσκύνητα κυπαρίσσια. Μιλούμε προπάντων γι' αυτούς τους ανθρώπους, για το ήθος τους, το περήφανο βλέμμα, το ιλαρό πρόσωπο, τη γενναιόδωρη φιλοξενία. Η Ιστορία, η Μνήμη δεν είναι γι' αυτούς υπόθεση εγκεφαλική είναι η ίδια η βιολογική τους υπόσταση, η δυναμική της ψυχής τους, ο αυθόρμητος τρόπος που αντιδρούν απέναντι στις εξωτερικές προκλήσεις. Το πρότυπο των παππούδων και των πατεράδων τους, που θυσιάστηκαν για τη λευτεριά, καθορίζει τη ζωή τους και τη μοίρα τους, κι ας μην το ξέρουν. Στο μυθικό σύμπαν του λαού μας ζώντες και νεκροί είναι μία κοινότητα, δεμένη με άρρηκτους δεσμούς αλληλεγγύης και συνυπευθυνότητας.
Έκανες καλά, έκανες λαμπρά, Μίκη μου, που γύρισες, σαν το μυθικόν Ανταίο, στον τόπο των πατέρων σου, και μάλιστα, σ' αυτό τον τόπο, το Θέρισο, τον κατάφορτο από ιερούς ίσκιους και μνήμες ηρωισμού, να ρουφήξεις το δυναμογόνο αέρα του, για να φυσήξεις και να κάμεις τη σπίθα πυρκαϊά. Καλή στραθιά στους νέους αγώνες σου, παλίκαρε!
Κράτα, για το δρόμο, το ελπιδοφόρο μήνυμα ενός άλλου μεγάλου ποιητή, που τον γιορτάζομε κι εκείνον εφέτος, του Άγγελου Σικελιανού:
Το γένος, βουλιαγμένο μες στον αιώνα,
να λυτρωθεί μονάχο του μπορεί.
Μα να ξυπνήσει πρέπει η πλέρια Μνήμη
βαθιά του αδάμαστη και τρομερή.
Κανείς δε θα ξεφύγει τη γενιά του!
Το βάρος της θα σκώσει ως τη στιγμή
που βγαίνοντας από τη λησμονιά του
στο φως που πια δε στέκουν δισταγμοί,
της ζωής θα να ντυθεί την πανοπλία
και μ' ακέριο τον άγιο σκελετό
των περασμένων, θα στηθεί στη γή του
με το κεφάλι αλύγιστο κι ορτό.
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
09.01.2021
Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
-
29.12.2020
Η «Όμορφή πόλη» του Μίκη Θεοδωράκη σε online streaming
Η παράσταση θα προβληθεί σε online streaming από το Ωδείο Ηρώδου Αττικού στις 9 και 10 Ιανουαρίου 2021
Η «Όμορφη πόλη» του Μίκη Θεοδωράκη σε απόδοση-σκηνοθεσία Γιώργου Βάλαρη, η θεατρική – μουσική υπερπαραγωγή της χρονιάς, που υμνήθηκε από κοινό και κριτικούς, μετά από τις sold out παραστάσεις στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών – Θεσσαλονίκης και στο Ηρώδειο, θα προβληθεί διαδικτυακά σε online streaming – worldwide με μιας υψηλής τεχνολογικής κάλυψης ήχου και εικόνας της παράστασης από το Ηρώδειο, μόνο για δύο ημέρες στις 9 και 10 Ιανουαρίου 2021, μέσω της πλατφόρμας του VIVA.GR, ώστε να την απολαύσει όλος ο κόσμος τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. -
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Νυχτερινό τραγούδι
Κι ενώ ακόμα ήσουνα στο Φως,
η Νύχτα ξαγρυπνούσε στο πλευρό σου...
Και μάνιαζαν απάνωθέ σου οι άγρι’ ανέμοι
όταν η ραγισμένη ακόμα μελωδία της Γαλήνης
σε σιγοκοίμιζε γλυκά-γλυκά...
-
78 ΑΡΘΡΑ
13.07.2015
Η ανατομία του «ΟΧΙ», η υποταγή και η αντίσταση
Διερωτώμαι, πώς είναι δυνατόν αυτά τα εκατομμύρια Έλληνες πολίτες που βροντοφώναξαν «ΟΧΙ» στην συμφωνία των «θεσμών» να μη βγουν στους δρόμους και στις πλατείες όταν διαπίστωσαν ότι την επομένη του δημοψηφίσματος ο Αρχάγγελος του «ΟΧΙ» Αλέξης Τσίπρας εξεστόμισε ένα εξ ίσου βροντώδες «ΝΑΙ» από το Προεδρικό Μέγαρο, σε αρμονική σύμπνοια με τους εκπροσώπους των «Μνημονιακών Κυβερνήσεων» του άμεσου παρελθόντος. -
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
2005
Συνέντευξη στο περιοδικό «Στιγμές»
Εάν ήταν δυνατόν να βλέπατε την Ελλάδα του ΄40, του ΄50 και του ΄60, τότε είμαι βέβαιος ότι θα συμφωνούσατε μαζί μου ότι τα άλματα που έκανε η χώρα μας προς τα εμπρός είναι κολοσσιαία. Από κάθε άποψη και κυρίως την οικονομική, κοινωνική, της δημοκρατίας, της μόρφωσης και της καθημερινότητας...
-
11 VIDEOS
13.12.2017
Φώτα Πορείας - Μίκης Θεοδωράκης
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
26.02.2011
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στο Βελλίδειο συνεδριακό κέντρο στη Θεσσαλονίκη
Από την 1η Δεκεμβρίου έχουν περάσει μόλις 3 μήνες και μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η Κίνησή μας ακτινοβόλησε αμέσως με τέτοια λάμψη και δύναμη, ώστε αυτή τη στιγμή να μετράμε τις Σπίθες που γεννήθηκαν σε όλη την Ελλάδα κατά εκατοντάδες.
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
26.02.2014
Δήλωση του Αντώνη Κοντογεωργίου για τη "Μήδεια"
Κείμενο του Αντώνη Κοντογεωργίου διευθυντή της χορωδία της Ε.Ρ.Τ. με το οποίο απαντά στα αιχμηρά δημοσιεύματα του τύπου εκείνη την εποχή που ισχυρίζονταν ότι ο προγραμματισμός της εκτέλεσης της όπερας "Μήδεια" στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών έγινε εξαιτίας της υπουργικής θέσης την οποία εκείνη την εποχή κατείχε ο Μίκης Θεοδωράκης
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
12.05.2013
Δήλωση προς τους σπιθιστές
Ας τελειώνουμε επί τέλους με όλες αυτές τις παιδικές ασθένειες και ας ασχοληθούμε με τα καθήκοντα που βάζουν μπροστά μας η ζωή και οι ηθικές μας δεσμεύσεις.
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
30/7/1995
Η δική μου απάντηση στην πρόκληση της ζωής
Κείμενο του Μίκη Θεοδωράκη που δημοσιεύτηκε στο Ριζοσπάστη με αφορμή την συμπλήρωση των 70 χρόνων από τη γέννησή του
-
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
28.08.1970
Ένας ποιητής έφτιαξε την επανάσταση
Συνεχίζοντας την περιήγησή μας στην ελληνική ιστορία, φτάνουμε τώρα στην καρδιά της ουσίας του “φαινομένου Θεοδωράκη”, σε αυτό το ανεπανάληπτο του πώς κανείς μπορεί να εκφράσει έναν ολόκληρο λαό μέσα από τη μουσική του.
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
18.04.2006
Για την Ευρωπαϊκή Αριστερά... Απαντήσεις στις ερωτήσεις του Κ.Κ.Ισπανίας
Η τεράστια καμπάνια δυσφήμισης του κομμουνισμού και των κομμουνιστών φαίνεται ότι δεν έχει αποδώσει τελικά τους καρπούς που περίμεναν και τώρα μπροστά στο αδιέξοδο στο οποίο οδηγεί τις κοινωνίες, τους λαούς και τα έθνη ο άκρατος καπιταλισμός, οι άνθρωποι αρχίζουν να ψάχνουν για λύσεις έξω από το σύστημα.
-
20 ΜΟΥΣΙΚΑ VIDEOS
16.02.2014
Μίκης Θεοδωράκης - ΑΛΕΞΗΣ ΖΟΡΜΠΑΣ - Μπαλέτο
Με αφορμή την επέτειο των 70 χρόνων του Μίκη Θεοδωράκη, παρουσιάστηκε στη Βασιλική Πλατεία του Μονάχου, το καλοκαίρι του 1995, το μπαλέτο «Αλέξης Ζορμπάς».
-
32 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
09.07.2015
Για τη συνέντευξη τύπου σχετικά με την παρουσίαση της «Πρώτης Συμφωνίας» και του «Άξιον εστί» από την ΚΟΑ στο Ηρώδειο στο πλαίσιο του φεστιβάλ Αθηνών (14.7.2015)
Θέλω να ευχαριστήσω το Φεστιβάλ Αθηνών και την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών για την απόφασή τους να παρουσιάσουν στο Ηρώδειο τα έργα μου «Πρώτη Συμφωνία» και «Άξιον Εστί». Όπως επίσης να χαιρετήσω όλους τους άξιους συντελεστές, που είμαι βέβαιος ότι με το ταλέντο και την προσωπικότητά τους θα βοηθήσουν, ώστε τα έργα μου να έχουν την όσο γίνεται καλλίτερη ερμηνεία και παρουσία.
-
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
13.02.2017
"ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ & ΤΟ ΘΑΥΜΑ" της Κάκιας Ιγερινού ένα έργο βασισμένο στα "ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΑΚΙΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ" του Μίκη Θεοδωράκη
Το Θέατρο της Ημέρας παρουσιάζει την παράσταση
«Το όνειρο και το θαύμα»
ένα έργο εμπνευσμένο από την μουσική και τα τραγούδια του μοναδικού Μίκη Θεοδωράκη για όλη την οικογένεια, μικρούς και μεγάλους θεατές.
Έναρξη παραστάσεων: 3 Απριλίου 2017 -
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
15.06.2017
Ο Πρωθυπουργός ανακήρυξε ΑΟΖ χθες στη Θεσσαλονίκη! Τι σημαίνει η δήλωση του Τσίπρα - του Θεόδωρου Καρυώτη
Πραγματοποιήθηκε χθες (15 Ιουνίου 2017) στη Θεσσαλονίκη η τριμερής διάσκεψη Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου. Στο τέλος έγιναν δηλώσεις και από τους τρεις ηγέτες αλλά προκάλεσε ιδιαίτερη εντύπωση η δήλωση του Αλέξη Τσίπρα που ανέφερε μεταξύ άλλων:
«Πιθανά νέα κοιτάσματα τόσο στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου, του Ισραήλ αλλά και της Ελλάδας δίνουν μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα προοπτική». -
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
09.07.2017
Συμπεράσματα και ερμηνεία της ημερίδας της Πάφου - του Γεωργίου Κασιμάτη
Η ημερίδα της Πάφου της 1.7.2017 οργανώθηκε με πρωτοβουλία της «Ομάδας των 10 για το Κυπριακό» την 1η Ιουλίου 2017 σε συνεργασία με τον Μητροπολίτη Πάφου Γεώργιο, εν όψει της πολιτικής περιπέτειας του μεγάλου εθνικού θέματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία επαναδρομολόγησαν οι δύο τελευταίες διασκέψεις της Γενεύης, μετά τη συντριβή του διαβόητου «Σχεδίου Ανάν» στο τείχος του πατριωτισμού των ελεύθερων Ελληνοκυπρίων και του αείμνηστου Προέδρου της Τάσσου Παπαδόπουλου. Η «Ομάδα των 10 για το Κυπριακό» συστήθηκε με πρωτοβουλία του Πρέσβη ε.τ. Περικλή Νεάρχου το 2016, για τον αγώνα κατά της νέα προσπάθειας κατάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας ως κυρίαρχου κράτους, που εκδηλώθηκε επίσημα με τις τελευταίες δύο διασκέψεις της Γενεύης.
-
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
05.10.2015
Ο Μίσκο με τη χρυσή καρδιά - του Γιώργου Φραντζεσκάκη
Τη σημερινή στήλη την είχα φυλαγμένη για να σχολιάσω τα προεκλογικά προγράμματα των κομμάτων σχετικά με τα ζώα συντροφιάς και την αστική πανίδα. Μετεκλογικώς δε, ώστε να μην επηρεάσω την ψήφο σας… Επειδή όμως ο αρχισυντάκτης μου δεν μου επιτρέπει να παραδώσω λευκή κόλλα, θα μιλήσω για τα ισοδύναμα. Τα ισοδύναμα του απόντος κράτους, που αποδεικνύονται τελικά υπερδύναμα.
-
22 VIDEO ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟN
11.04.2019
Χωρίς σχόλια.
"Είναι προτιμότερο να τα θανατώνουμε λέει, παρά να τα πουλάμε σε τιμές εξευτελιστικές " Και όταν μιλάνε για θανάτωση, εννοούν ότι τα σκοτώνουν νεογέννητα με χτυπήματα, ή τα πετάνε στα "κανάλια των ομβρίων".
Τα πνίγουν, ή τα παρατάνε νηστικά μακρυά από τη μάνα τους για να πουλήσουν το γάλα της που προορίζονταν για τα μικρά της.
"Οι έλληνες κτηνοτρόφοι δεν είναι σαν τους ξένους. Αγαπάνε τα ζώα τους σαν τα παιδιά τους" -
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
01.06.2017
Μίκης, Ελλάδα, Ελευθερία - του Γεώργιου Μαλούχου
Ποτέ άλλοτε στην ιστορία οι νότες δεν σκόρπισαν τόσο τρόμο στα τανκς, όπως αυτός που αποτυπώθηκε την 1η Ιουνίου 1967, πριν από ακριβώς μισό αιώνα: «Απαγορεύεται η καθ' οιονδήποτε τρόπον μετάδοσις ή εκτέλεσις μουσικής ή ασμάτων του κομμουνιστού Μίκη Θεοδωράκη [...] τα οποία, συν τοις άλλοις, αποτελούν και μέσον συνδέσμου μεταξύ των κομμουνιστών».