Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
Παρ’ όλα αυτά υπήρχε πολιτιστική ζωή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας, το Ελληνικό Χορόδραμα.
Στην δεκαετία του '60 οι σκληρές οικονομικές συνθήκες αλλά και η συνεχιζόμενη αστυνομική βία δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την πολιτιστική μας αναγέννηση.
Στην δεκαετία του '70 είχαμε την χούντα. Αμέσως μετά, η πολιτιστική ζωή συνέχισε το δρόμο της.
Στην δεκαετία του '80 οι μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βοήθησαν την ανάπλαση της καλλιτεχνικής μας ζωής.
Στην δεκαετία του '90 και του 2000 οι πολιτιστικές εκδηλώσεις (με την βοήθεια πάντα του Κράτους και των Δήμων) συνεχίστηκαν.
Στην δεκαετία του 2010 άρχισε η παρακμή, για να φτάσουμε στην δεκαετία του 2020 στο ΜΗΔΕΝ.
Αναγνωρίζω ότι οι συνθήκες (πανδημία, οικονομία, τουρκική απειλή) θα πρέπει να είναι -και είναι- μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων.
Ο σκοπός όμως αλλά και η προϋπόθεση για όλα, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Όσο μεγάλος και αν είναι ο πλούτος μιας χώρας, η Ιστορία διδάσκει ότι εκείνο που μένει τελικά είναι ο Πολιτισμός της.
Ποιος γνωρίζει σήμερα τις καθημερινές αποφάσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που απασχόλησαν τον Περικλή και άλλους στην αρχαία Αθήνα; Κανείς! Όμως όλοι γνωρίζουν και μάλιστα επί πολλούς αιώνες τον Πολιτισμό που εκείνοι οι δημόσιοι άνδρες βοήθησαν να δημιουργηθεί.
Και φυσικά χάρη στην χρηματοδότηση του Πολιτισμού από το ταμείο του Κράτους! Με πολιτικούς χωρίς την παιδεία και το όραμα του Περικλή και των άλλων δημοσίων παραγόντων, δεν θα υπήρχε η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας. Δεν θα υπήρχαν τα θέατρα. Δεν θα υπήρχαν ίσως ο Σοφοκλής και ο Φειδίας.
Γιατί αν ο καλλιτέχνης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος να φτάσει το έργο του στην κοινωνία, τότε δεν θα το γράψει, δεν θα το συνθέσει, δεν θα το λαξεύσει.
Δεν θα υπήρχε ίσως ούτε το κοινό που διψά για τα έργα της εποχής του.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους ερμηνευτές που έχουν ανάγκη να ερμηνεύσουν καινούρια έργα θεατρικά, μουσικά, χορευτικά.
*
Λυπάμαι πολύ αλλά είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω στους δημόσιους άνδρες και κυρίως στην Κυβέρνηση ότι η υστεροφημία τους εξαρτάται περισσότερο από την συμβολή τους στον Πολιτισμό παρά από ο,τιδήποτε άλλο.
Το παράδειγμα του Περικλή που ανέφερα, δεν είναι μοναδικό. Εάν παρακολουθήσουμε σχολαστικά την ιστορία της Τέχνης, θα δούμε ότι πίσω από κάθε της κατάκτηση υπάρχει το δημόσιο πρόσωπο του αντίστοιχου τόπου και της αντίστοιχης εποχής, που παραμένει στην ανάμνηση των ανθρώπων επειδή βοήθησε την δημιουργία νέας σκέψης και νέων καλλιτεχνικών έργων.
*
Και για να μην πάμε πολύ μακριά, ας δούμε ποια είναι τα πρόσωπα που έμειναν στη μνήμη και στην ιστορία τον τελευταίο αιώνα στην χώρα μας. Είναι οι περισσότεροι πολιτικοί ή ποιητές, συγγραφείς, δημιουργοί, μουσικοί, ζωγράφοι, γενικά άνθρωποι του Πνεύματος και της Τέχνης;
*
Σήμερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πλοίο ΕΛΛΑΣ έχουν να κάνουν με το Μηχανοστάσιο και με τον τυφώνα Τουρκία.
Το λιμάνι όμως στο οποίο θα πρέπει να κατευθύνεται, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Και ποιος φροντίζει γι' αυτή την πορεία, αφού Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση απασχολούνται μονάχα με το Μηχανοστάσιο και τον θυελλώδη καιρό που μας θαλασσοδέρνει χωρίς να υπάρχει πολιτιστικό όραμα;
Κάποτε το Μηχανοστάσιο θα διορθωθεί και θα έρθει μπουνάτσα.
Τότε και μόνο τότε, η πολιτική ηγεσία θα ανακαλύψει ότι το λιμάνι στο οποίο θα έχουμε φτάσει, θα είναι μια αδιέξοδη λιμνοθάλασσα με μοναδικό πολιτιστικό ήχο τον κοασμό των βατράχων…
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Προσφορά
Το μίλημά σου
κελάϊδισμα πουλιών μέσα στο Μάη!
Το γέλιο σου, το γέλιο της Αυγής!
Της Νύχτας τ’ άστρα λάμπουν στη ματιά σου!
Σωριάζει η ζωή τα κάλη της μπροστά σου
και μένω σκλάβος σου εγώ και υμνητής!.... -
78 ΑΡΘΡΑ
16.06.2016
Αφιερωμένο στο 80% του ελληνικού λαού
Το ποίημα αυτό το έγραψα το 1969, όταν εγώ και η οικογένειά μου βρισκόμασταν εξορία στην Ζάτουνα. Όπως βλέπετε, είχα χάσει κάθε ελπίδα ότι μπορώ να περιμένω κάτι από τους ζωντανούς Έλληνες και γι’ αυτό ζήτησα βοήθεια από τους νεκρούς Ποιητές μας.
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
2006
Συνέντευξη στον G. Hermann
Ποιοι πολιτισμοί; Σε τι διαφέρουν; Για ποιους λόγους συγκρούονται; Υπάρχει τάχα ένας ενιαίος δυτικός πολιτισμός και με ποια χαρακτηριστικά; Και ποιος είναι ο αντίστοιχος ανατολικός πολιτισμός; Ποιοι λαοί και ποιες χώρες ανήκουν στον πρώτο και ποιοι στον δεύτερο;
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
23.03.2014
Ο χείμαρρος και οι άνθρωποι της όχθης
Κείμενο του Κώστα Γεωργουσόπουλου με αφορμή το αυτοβιογραφικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη "Οι δρόμοι του Αρχάγγελου"
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
07.10.2006
Ομιλία στη Ζάτουνα Αρκαδίας, Οκτώβρης 2006
Τύχη αγαθή μου δίνεται η ευκαιρία να εκφωνήσω εγκώμιο για δυο αγίους της νεοελληνικής μας ιστορίας, εδώ στον ίδιο χώρο, στον Ναό της Παναγίας, όπου πριν 38 χρόνια μαθήτευα την Βυζαντινή μουσική με Δάσκαλο τον Ιερομόναχο Πατέρα Θεοδόση περιστοιχιζόμενος από χορό ψαλτών χωροφυλάκων σε κείνους τους χλωμούς καιρούς της εθνικής μας ντροπής.
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
21.12.2005
Δήλωση Μίκη Θεοδωράκη ενάντια στο Συμβούλιο της Ευρώπης για την προσπάθεια εξίσωσης των ΝΑΖΙ με τους Κομμουνιστές
Το Συμβούλιο της Ευρώπης αποφάσισε να αλλάξει την Ιστορία. Να τη διαστρεβλώσει εξισώνοντας τα θύματα με τους θύτες. Τους εγκληματίες με τους ήρωες. Τους κατακτητές με τους απελευθερωτές και τους ναζιστές με τους κομμουνιστές.
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
14/7/1965
Φοίνισσαι του Ευρυπίδου
Κριτική της παράστασης και αναφορά στη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη.
-
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
15.02.1967
Δήλωση του Μίκη Θεοδωράκη, πρώην βουλευτού
Ἀθήνα, 23.4.1967. Ὁ βασιλιάς, συνωμότες ἀξιωματικοί καί ἐπίορκοι δικαστικοί, σέ συνεργασία μέ τούς Ἀμερικανούς ἰμπεριαλιστές, κατέλυσαν τή δημοκρατία στήν Ἑλλάδα.
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
08.12.2012
Ή τώρα ή ποτέ
Διάβασα πρόσφατα άρθρο του Καθηγητή Μ. Μελετόπουλου με τίτλο «Στο βάθος το φυσικό αέριο», που πιστεύω ότι μας βοηθάει να τοποθετήσουμε τη σημερινή κρίση μέσα στον διεθνή χώρο, δεδομένου ότι «η διεθνής οικονομία διαπλέκεται με την γεωπολιτική».
-
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
13.03.2019
ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ
Αθήνα, 14 Μαρτίου 2019 - Ο Μίκης Θεοδωράκης εισήχθη στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών την 26η Φεβρουαρίου 2019, λόγω επεισοδίου δύσπνοιας και ταχυαρρυθμίας, επί εδάφους υποτροπιάζουσας κολπικής μαρμαρυγής. Τις επόμενες ημέρες ακολούθησε ενδοφλέβια φαρμακευτική αγωγή. Στις 8 Μαρτίου υπεβλήθη σε τοποθέτηση διεστιακού βηματοδότη και σε ηλεκτρική ανάταξη της ταχυαρρυθμίας. Συνέχισε νοσηλευόμενος με ενδοφλέβιο φαρμακευτική αγωγή, επί επταημέρω, και σήμερα, 14 Μαρτίου 2019, έλαβε εξιτήριο από το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών. Παράλληλα, υπάρχει δυνατότητα παρακολούθησης της καρδιακής του λειτουργίας, εξ αποστάσεως.
Εκ του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών -
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
25.05.2019
Μήνυμα Μίκη Θεοδωράκη για την συναυλία στο Καλλιμάρμαρο την 24η Ιουνίου 2019
Ας μου επιτραπεί να πω ότι δεν θεωρώ τη συναυλία στο Καλλιμάρμαρο σαν ένα ακόμα αφιέρωμα προς εμένα αλλά σαν ένα προσκλητήριο σε ό,τι πίστεψα περισσότερο στη ζωή μου: Στην ενότητα των Ελλήνων.
Απορώ ειλικρινά, πως υπάρχουν ακόμα Έλληνες που δεν έχουν κατανοήσει, ότι στις κορυφαίες στιγμές της ιστορίας μας οι Έλληνες ήταν ενωμένοι. Όπως και ότι ο εθνικός διχασμός ήταν υπαίτιος για όλα τα δεινά που έζησε ο Λαός μας.
Κι αυτό δεν είναι άποψη ενός ρομαντικού καλλιτέχνη αλλά η καθαρή ιστορική αλήθεια. -
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
30.05.2017
Ανοκτή επιστολή στον κ. Νίκο Κοτζιά για το θέμα της ΑΟΖ: Είδατε τη δήλωση των G7; - του Θεόδωρου Καρυώτη
Αγαπητέ Κύριε Υπουργέ,
Διαβάζω στο τηλεγράφημα του Γαλλικού Πρακτορείου (AFP) στην εφημερίδα The Manilla Times, ότι στο Κοινό Ανακοινωθέν της ομάδας G7, που πραγματοποιήθηκε στην Ταορμίνα της Ιταλίας περιλαμβάνεται και η εξής δήλωση....
Διαβάστε ολόκληρη την επιστολή -
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
14.01.2019
Ο σκύλος μου ο Ρόκο
Κοντοσιμώσετε εδά οι 5.500 φίλοι που δηλώσατε τη συμπάθεια σας στον σκύλο μου τον Ρόκο, κοντοσιμώσετε και οι 1.200 που κοινοποιήσατε την ανάρτηση μου, μα κοντοσιμώστε και όλοι οι ποδέλοιποι φίλοι, γιατί έχω να σας δηγηθώ μια ιστορία και να σας φανερώσω ένα μέγα μυστικό, που οι αθρώποι δεν το κατέχουνε, μα κατέχουνε το ο Θεός και οι σκύλοι.
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
14.02.2014
Για τη Δανειοδοτική Σύμβαση, το Μνημόνιο και τη Συμφωνία Έγκρισης του ΔΝΤ
Η Δανειοδοτική Σύμβαση, το Μνημόνιο και η Συμφωνία έγκρισης του ΔΝΤ αποτελούν μια ενιαία διεθνή σύμβαση που υπογράφουν η Ελληνική Δημοκρατία, οι 16 χώρες της Ευρωζώνης... -
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
29.06.2018
Ψήφισμα της Αυτοδιοίκησης της Μακεδονίας για το ζήτημα των Σκοπίων
Ο Περιφερειάρχης και το Περιφερειακό Συμβούλιο Κεντρικής Μακεδονίας, ο Πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων, οι Δήμαρχοι και τα Δημοτικά Συμβούλια των Δήμων της Κεντρικής Μακεδονίας, παρουσία των Προέδρων της ΕΝΠΕ και της ΚΕΔΕ, εκπροσώπων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης όλης της Μακεδονίας (Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, ΠΕΔ Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης και ΠΕΔ Δυτικής Μακεδονίας)αλλά και των τοπικών φορέων (Ιερές Μητροπόλεις, Πανεπιστήμια, Επιμελητήρια κ.ά.), πραγματοποίησαν σήμερα κοινή συνεδρίαση στη Θεσσαλονίκη, με μοναδικό θέμα τις εξελίξεις στο ζήτημα των Σκοπίων
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ
