Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
Παρ’ όλα αυτά υπήρχε πολιτιστική ζωή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας, το Ελληνικό Χορόδραμα.
Στην δεκαετία του '60 οι σκληρές οικονομικές συνθήκες αλλά και η συνεχιζόμενη αστυνομική βία δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την πολιτιστική μας αναγέννηση.
Στην δεκαετία του '70 είχαμε την χούντα. Αμέσως μετά, η πολιτιστική ζωή συνέχισε το δρόμο της.
Στην δεκαετία του '80 οι μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βοήθησαν την ανάπλαση της καλλιτεχνικής μας ζωής.
Στην δεκαετία του '90 και του 2000 οι πολιτιστικές εκδηλώσεις (με την βοήθεια πάντα του Κράτους και των Δήμων) συνεχίστηκαν.
Στην δεκαετία του 2010 άρχισε η παρακμή, για να φτάσουμε στην δεκαετία του 2020 στο ΜΗΔΕΝ.
Αναγνωρίζω ότι οι συνθήκες (πανδημία, οικονομία, τουρκική απειλή) θα πρέπει να είναι -και είναι- μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων.
Ο σκοπός όμως αλλά και η προϋπόθεση για όλα, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Όσο μεγάλος και αν είναι ο πλούτος μιας χώρας, η Ιστορία διδάσκει ότι εκείνο που μένει τελικά είναι ο Πολιτισμός της.
Ποιος γνωρίζει σήμερα τις καθημερινές αποφάσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που απασχόλησαν τον Περικλή και άλλους στην αρχαία Αθήνα; Κανείς! Όμως όλοι γνωρίζουν και μάλιστα επί πολλούς αιώνες τον Πολιτισμό που εκείνοι οι δημόσιοι άνδρες βοήθησαν να δημιουργηθεί.
Και φυσικά χάρη στην χρηματοδότηση του Πολιτισμού από το ταμείο του Κράτους! Με πολιτικούς χωρίς την παιδεία και το όραμα του Περικλή και των άλλων δημοσίων παραγόντων, δεν θα υπήρχε η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας. Δεν θα υπήρχαν τα θέατρα. Δεν θα υπήρχαν ίσως ο Σοφοκλής και ο Φειδίας.
Γιατί αν ο καλλιτέχνης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος να φτάσει το έργο του στην κοινωνία, τότε δεν θα το γράψει, δεν θα το συνθέσει, δεν θα το λαξεύσει.
Δεν θα υπήρχε ίσως ούτε το κοινό που διψά για τα έργα της εποχής του.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους ερμηνευτές που έχουν ανάγκη να ερμηνεύσουν καινούρια έργα θεατρικά, μουσικά, χορευτικά.
*
Λυπάμαι πολύ αλλά είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω στους δημόσιους άνδρες και κυρίως στην Κυβέρνηση ότι η υστεροφημία τους εξαρτάται περισσότερο από την συμβολή τους στον Πολιτισμό παρά από ο,τιδήποτε άλλο.
Το παράδειγμα του Περικλή που ανέφερα, δεν είναι μοναδικό. Εάν παρακολουθήσουμε σχολαστικά την ιστορία της Τέχνης, θα δούμε ότι πίσω από κάθε της κατάκτηση υπάρχει το δημόσιο πρόσωπο του αντίστοιχου τόπου και της αντίστοιχης εποχής, που παραμένει στην ανάμνηση των ανθρώπων επειδή βοήθησε την δημιουργία νέας σκέψης και νέων καλλιτεχνικών έργων.
*
Και για να μην πάμε πολύ μακριά, ας δούμε ποια είναι τα πρόσωπα που έμειναν στη μνήμη και στην ιστορία τον τελευταίο αιώνα στην χώρα μας. Είναι οι περισσότεροι πολιτικοί ή ποιητές, συγγραφείς, δημιουργοί, μουσικοί, ζωγράφοι, γενικά άνθρωποι του Πνεύματος και της Τέχνης;
*
Σήμερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πλοίο ΕΛΛΑΣ έχουν να κάνουν με το Μηχανοστάσιο και με τον τυφώνα Τουρκία.
Το λιμάνι όμως στο οποίο θα πρέπει να κατευθύνεται, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Και ποιος φροντίζει γι' αυτή την πορεία, αφού Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση απασχολούνται μονάχα με το Μηχανοστάσιο και τον θυελλώδη καιρό που μας θαλασσοδέρνει χωρίς να υπάρχει πολιτιστικό όραμα;
Κάποτε το Μηχανοστάσιο θα διορθωθεί και θα έρθει μπουνάτσα.
Τότε και μόνο τότε, η πολιτική ηγεσία θα ανακαλύψει ότι το λιμάνι στο οποίο θα έχουμε φτάσει, θα είναι μια αδιέξοδη λιμνοθάλασσα με μοναδικό πολιτιστικό ήχο τον κοασμό των βατράχων…
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Χαιρετισμοί
Οι "Χαιρετισμοί" γεννήθηκαν ύστερα από έναν ζωηρό διάλογο που είχα με την κόρη του τελωνειακού πριν από πολλά χρόνια στην Κατοχή.
Την έλεγαν Καλλισθένη. Είχε δυό αδέλφια: τον Βλάση και τον Πολύδωρο. Καθόταν στο απέναντι τετράγωνο, επί της Δυρραχίου.
Συναντηθήκαμε μπροστά στο συρματόπλεγμα της Γκεστάπο, στη στροφή Νέας Σμύρνης. -
78 ΑΡΘΡΑ
12.06.2013
Να αντιδράσουμε τώρα, όσο είναι ακόμα καιρός
Ο συνεκτικός ιστός που συνδέει και διατηρεί ζωντανό έναν Λαό είναι η συλλογική Μνήμη. Αυτή που διαπλάθεται μέσα από τις μεγάλες δοκιμασίες που απειλούν την ίδια την ύπαρξή μας.
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
28.01.2018
Συνέντευξη στο "Πρώτο Θέμα" της Κυριακής 28.1.2018
Διαβάστε την συνέντευξη που παραχώρησε ο Μίκης Θεοδωράκης στον δημοσιογράφο Παναγιώτη Σαββίδη και δημοσιεύτηκε στο Πρώτο Θέμα της Κυριακής στις 28.1.2018 -
11 VIDEOS
13.12.2017
Έλληνες του Πνεύματος και της Τέχνης: Μίκης Θεοδωράκης
Ο μεγάλος Έλληνας συνθέτης Μίκης Θεοδωράκης ξετυλίγει την ιστορία της ζωής του και ταυτόχρονα σκιαγραφείται η ιστορία της Ελλάδας των τελευταίων δεκαετιών.
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
06.02.2011
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στο πολιτιστικό κέντρο Αργυρούπολης
Η σύγχρονη διεθνής κατάσταση χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια δημιουργίας συνθηκών που θα οδηγήσουν μέσω της παγκοσμιοποίησης της Αγοράς σε μια παγκοσμιοποιημένη Κοινωνία Υπερεθνικού χαρακτήρα υπό την αιγίδα της Υπερδύναμης.
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
12.02.2014
Ελληνική πραγματικότητα και πολιτιστικό κίνημα
Περιγραφή της ελληνικής πολιτιστικής πραγματικότητας της χώρας και προτάσεις για την βελτίωση της κατάστασης. Δακτυλόγραφο κείμενο της δεκαετίας του 1980
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
24.11.2017
Δήλωση Μίκη Θεοδωράκη
Η εμπορία πολεμικού υλικού σημαίνει εξαγωγή του Μαύρου Θανάτου. Είναι μια πράξη που μας στιγματίζει ηθικά ως χώρα και ως λαό. Οι οικονομικές συναλλαγές με τη διάθεση όπλων μαζικής καταστροφής καταλήγουν σε εγκλήματα κατά της Ανθρωπότητας και επί πλέον είναι αντίθετες με τον ελληνικό χαρακτήρα που θα πρέπει να έχει η εξωτερική μας πολιτική.
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
04/6/1962
Η μονομαχία Χατζιδάκι - Θεοδωράκη
Δημοσίευμα της "Μεσημβρινής" στις 4/6/1962 όπου αναφέρεται η ταυτόχρονη παραγωγή δύο θεατρικών έργων, της "Όμορφης Πόλης" του Μίκη Θεοδωράκη και της "Οδου Ονείρων" του Μάνου Χατζιδάκι
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
14.04.2011
Ανοιχτή επιστολή Μίκη Θεοδωράκη προς τις Σπίθες
Η Σπίθα υπήρξε μια ιδέα που επηρέασε τον Λαό μας γρηγορότερα και πλατύτερα απ' ό,τι περιμέναμε, σε σημείο που να εκπλαγούμε κι εμείς οι ίδιοι και να βρεθούμε ουσιαστικά απροετοίμαστοι μπροστά στα τεράστια προβλήματα που έθετε η οργανωτική ανάγκη για μια αρχική και στοιχειώδη έστω ενιαιοποίηση-μορφοποίηση της Κίνησης αυτής.
-
33 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
12.10.2015
Συνέντευξη Στέφανου Κορκολή στην Τζωρτζίνα Ντούτση
Διαβάστε την συνέντευξη του Στέφανου Κορκολή που παραχώρησε στην Τζωρτζίνα Ντούτση -
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
19.10.2020
Μίκης Θεοδωράκης: Η Εθνική Λυρική Σκηνή παρουσιάζει δύο σπουδαία έργα του
Η συναυλία θα πραγματοποιηθεί χωρίς τη φυσική παρουσία κοινού και θα μεταδοθεί απευθείας από το Δεύτερο Πρόγραμμα της ΕΡΤ
Δύο σημαντικά έργα του Μίκη Θεοδωράκη, ο Επιτάφιος (1958) και ο Διόνυσος (1985), δύο πολιτικά έργα θρησκευτικής φόρμας που σπανίως παρουσιάζονται ζωντανά, φιλοξενεί η Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος την Τετάρτη 21 Οκτωβρίου 2020. -
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
14.11.2012
Τα παράνομα δεσμά δανεισμού της Ελλάδας και η πολιτική λύση
Ο Μίκης Θεοδωράκης, συνεχίζοντας ακούραστος και ακατάβλητος τον αγώνα του για την Ελλάδα, που αποτελεί αγώνα ολόκληρης ζωής και παραμένει μέχρι σήμερα πάντα νεανικός και απτόητος τόσο από τις σκληρές και αντίξοες ταλαιπωρίες της ηλικίας και της υγείας όσο και από την έχθρα του συστήματος εξουσίας που καταπολεμά, διέγνωσε την τεράστια πολιτική σημασία που έχει ο ελληνικός πλούτος τόσο για τους δανειστές της και για τα μεγάλα κέντρα εξουσίας που επιβουλεύονται τον «πλούτο των εθνών», όσο και για την ίδια την Ελλάδα και για τη δύναμη αντίστασης κατά της επιβουλής.
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
26.03.2015
Ο απαράδεκτος πόλεμος αντιπολίτευσης και ΜΜΕ κατά της κυβέρνησης και υπέρ των δανειστών την ώρα των διαπραγματεύσεων της χωράς
Η θέση που παίρνω δημόσια για τη συκοφαντική επίθεση κατά του καθηγητή και υπουργού Γιώργου Κατρούγκαλου δεν είναι μόνο για να υπερασπιστώ τον άξιο πανεπιστημιακό δάσκαλο και πολιτικό, του οποίου τις ικανότητες, το ήθος και την αγωνιστικότητα για τη δημοκρατία, το κοινωνικό κράτος και τα δικαιώματα του ανθρώπου γνωρίζω πολύ καλά από την εποχή που ήταν μαθητής μου στο Πανεπιστήμιο και από τη συνεχή συνεργασία μαζί του μέχρι σήμερα.
-
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
21.03.2018
Τα βάρβαρα έθιμα πρέπει να εκλείψουν!
ΝΑΙ, είναι ζωντανά.
ΝΑΙ, πονούν.
ΝΑΙ, είναι τρομοκρατημένα.
ΝΑΙ, είναι μωρά.
ΝΑΙ, η οικογένειά τους τα βλέπει.
ΟΧΙ, δεν καταλαβαίνουν γιατί. -
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
22 VIDEO ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟN
18.08.2014
Estrella
-
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
19.07.2018
Η κρίση στις ελληνορωσικές σχέσεις και η τύχη των Ελλήνων στρατιωτικών στην Τουρκία - του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Μια από τις πάμπολλες θλιβερές συνέπειες της κρίσης στις ελληνορωσικές σχέσεις που τώρα αρχίζει, είναι ότι κατεστράφη και ο μοναδικός διεθνής δίαυλος που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει η Αθήνα για την απελευθέρωση των δύο κρατούμενων στρατιωτικών μας στην Τουρκία, για τους οποίους λένε ότι ενδιαφέρονται οι ‘Ελληνες πολιτικοί.