Το νόημα των διαπραγματεύσεων και η κριτική
Γιώργος Κασιμάτης, Ομότιμος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου
Γιώργος Κατρούγκαλος, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, αν. υπουργός
Όπως έχουμε υποστηρίξει επανειλημμένα και οι δύο (βλ. ήδη Γ. Κασιμάτη, Το απάνθρωπο καθεστώς δανεισμού της Ελλάδας, Α. Λιβάνης, Αθήνα, 2015), οι Δανειακές Συμβάσεις και τα Μνημόνια παραβιάζουν με βασικούς τους όρους σε βάρος της χώρας μας θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος, καθώς και της ευρωπαϊκής και της διεθνούς νομιμότητας.
Ειδικότερα, οι Συμβάσεις Δανεισμού και τα μνημόνια πλήττουν την εθνική κυριαρχία, την ύπαρξη, δηλαδή, της Ελληνικής Δημοκρατίας, τα αγαθά της πολιτισμικής της κληρονομιάς και της ιστορίας της, προσβάλλουν θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη, κυρίως δικαιώματα των εργαζομένων και των συνταξιούχων, καθώς και αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης, του κοινωνικού κράτους δικαίου και της αναλογικότητας, παραβιάζουν όλες τις βασικές ανάγκες αξιοπρεπούς διαβίωσης και ανάπτυξης της προσωπικότητας του ανθρώπου, επιπλέον δε παραβιάζουν, με την παράκαμψη της Βουλής των Ελλήνων, τη δημοκρατική και την αντιπροσωπευτική αρχή.
Συγκεκριμένα, είναι φανερό ότι με τους όρους που περιλαμβάνουν την παραίτηση από τις ενστάσεις προστασίας της εθνικής κυριαρχίας και κάθε άλλου υπέρτερου αγαθού της χώρας, την καθολική δέσμευση της δημόσιας περιουσίας και της οικονομικής πολιτικής της, την εξευτελιστική υποχρέωση συνεχούς, σε κάθε στάδιο εκτέλεσης των συμβάσεων, υπογραφής γνωμοδότησης από απλούς νομικούς συμβούλους του κράτους που βεβαιώνει τη νομιμότητα των Συμφωνιών και την πολλαπλή παραβίαση της συμβατικής ισότητας σε βάρος της Ελλάδας, με όλα αυτά προσβάλλουν τα υπέρτερα αγαθά και της υπόστασης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της αξίας και αξιοπρέπειας του ελληνικού λαού.
Για τη σωστή κατανόηση των συζητήσεων που διεξάγει σήμερα η κυβέρνηση με τους δανειστές της, πρέπει να είναι σαφές ότι: πρώτον, οι εν λόγω συζητήσεις ανήκουν στο στάδιο των διαπραγματεύσεων που δεν δεσμεύουν το περιεχόμενο της τελικής συμφωνίας, αν υπάρξει, και δεύτερον, ότι κάθε συζήτηση και συμφωνία γίνεται στη βάση της συνταγματικής, της ευρωπαϊκής και της διεθνούς νομιμότητας. Καμιά συζήτηση και καμιά συμφωνία δεν μπορεί να γίνει, ούτε, και αν γίνει, μπορεί να έχει κύρος και να δεσμεύει, αν παραβιάζει τις αρχές και τους κανόνες έστω και ενός από τα τρία αυτά επίπεδα νομιμότητας. Και οι δύο αυτές αρχές έχουν παγκόσμια ισχύ, ισχύ διεθνούς δικαίου, και δεν μπορούν να αμφισβητηθούν ή να παραβιασθούν από κανένα μέρος των συζητήσεων.
Οι λογικές συνέπειες που προκύπτουν από τις δύο αυτές αρχές είναι οι ακόλουθες:
1) Οι συμφωνίες και η σύμβαση παράτασης της «δανειακής σύμβασης» και οι όποιες προτάσεις έχουν κατατεθεί για συζήτηση από την κυβέρνηση ανήκουν στο στάδιο των διαπραγματεύσεων και δεν δεσμεύουν το τελικό περιεχόμενο της συμφωνίας που, ενδεχομένως, θα υπάρξει στο τέλος της τετράμηνης παράτασης. Η σύμβαση παράτασης δεν αναγνωρίζει ούτε το περιεχόμενο της δανειακής σύμβασης ως βάση της υπό διαπραγμάτευση επόμενης σύμβασης, ούτε, φυσικά, τη νομιμότητα της παρατεινόμενης δανειακής σύμβασης –ούτε, άλλωστε, θα μπορούσε να αναγνωρίσει, όπως είπαμε, παράνομους όρους και νομικές ακυρότητες. Οι ασάφειες που παρατηρούν επικριτικά πολλοί ανήκουν στο διαπραγματευτικό λόγο. Η συμφωνία παράτασης είναι συμφωνία χρόνου, τρόπου και διαδικασίας διαπραγμάτευσης και μόνο μέσα στα πλαίσια της συνταγματικής και της διεθνούς νομιμότητας. Η κυβέρνηση θα κριθεί στο τέλος των διαπραγματεύσεων.
2) Άμεση συνέπεια της παραπάνω διευκρίνισης είναι ότι η συμφωνία παράτασης της δανειακής σύμβασης, ως διαπραγματευτική πράξη, δεν είναι ανάγκη, ούτε πρέπει πολιτικά και συνταγματικά να εγκριθεί από την Βουλή. Μόνο ενημέρωση του αντιπροσωπευτικού σώματος, στο μέτρο που επιτρέπει η φύση των διαπραγματεύσεων, και κοινοβουλευτική έγκριση της διαδικασίας επιβάλλονται από τη δημοκρατική και την κοινοβουλευτική αρχή. Διαφορετικά, εάν υποβληθεί για κύρωση, θα πρέπει η Βουλή να μπει τώρα, κατά το στάδιο των διαπραγματεύσεων για νέα νόμιμη συμφωνία, στη συζήτηση του ζητήματος και να αποφασίσει σχετικά για το κύρος των δανειακών συμφωνιών, που στην ουσία θα σημαίνει την πλήρη άρση της σημερινής βάσης των διαπραγματεύσεων που ακολουθεί η κυβέρνηση. Αν τεθεί αυτό το ζήτημα στη Βουλή, η κυβέρνηση, φυσικά, θα αρνηθεί το κύρος των δανειακών συμφωνιών.
3) Η κατά το τέλος των τετράμηνων διαπραγματεύσεων οποιαδήποτε ενδεχόμενη συμφωνία θα πρέπει να είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα, με τις Συνθήκες της ΕΕ και με το διεθνές δίκαιο, που αποτελούν και εσωτερικό δίκαιο της Ελλάδας. Εάν παραβιάζει τις αρχές και τους κανόνες αυτούς νομιμότητας (την αρχή προστασία της εθνικής κυριαρχίας, των δικαιωμάτων του ανθρώπου και της δημοκρατικής νομιμότητας) –και αν ακόμη κυρωθεί από τη Βουλή- θα είναι άκυρη και δε θα δεσμεύει την Ελλάδα –ούτε τις επόμενες κυβερνήσεις. Η αρχή του διεθνούς δικαίου “pacta sund servanda” («οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται») εννοεί τις κατά το διεθνές δίκαιο νόμιμες συμφωνίες.
4) Εάν κατά το τέλος του τετραμήνου οι δανειστές δεν συμφωνήσουν σε μια νόμιμη σύμβαση, σύμφωνα με τα παραπάνω, δεν απομένει πια παρά να τεθεί το ζήτημα κύρους των συμφωνιών και νομιμότητας του χρέους της Ελλάδας. (Η ακυρότητα των συμφωνιών και η ανάγκη ρύθμισης του χρέους στη βάση της συνταγματικής νομιμότητα και της νομιμότητας των συνθηκών της ΕΕ και του διεθνούς δικαίου θα είναι καλύτερο να τεθούν τώρα και στη Βουλή και στους δανειστές).
5) Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, η μη καταβολή της δανειακής δόσης προς την Ελλάδα στο τέλος του τετραμήνου για οποιοδήποτε λόγο διαπραγματευτικό και ιδίως για λόγους αμφισβήτησης του κύρους των συμφωνιών, δεν θα είναι νόμιμη, γιατί θα αποτελεί άσκηση οικονομικής βίας, εάν ληφθούν υπόψη οι άμεσες ανάγκες της χώρας και του ελληνικού λαού και η αρχή της διεθνούς αλληλεγγύης και των Συνθηκών της ΕΕ.
6) Ας επιτραπεί στον πρώτο από εμάς, που δεν είναι μέλος της κυβέρνησης και δεν έχει τις εκείθεν απορρέουσες δεσμεύσεις, η διατύπωση των παρακάτω καταληκτικών σκέψεων: Παρατηρείται τελευταία μια πολύπλευρη κριτική των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης, η οποία έχει σαφή τα στοιχεία της ενορχήστρωσης, άρα και της διεύθυνσης και κατεύθυνσης. Φαίνεται σαφώς να αποβλέπει στη διάσπαση της παλλαϊκής αντιμνημονιακής βάσης στις διαπραγματεύσεις. Η αντιπολίτευση αυτού του είδους που γίνεται κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων της χώρας δεν είναι σύμφωνη με το πολιτικό ήθος. Γι’ αυτό δεν πρέπει να παρασυρθούν άδολοι πολίτες. Θα πρέπει να περιμένουν, όταν πραγματικά θα πρέπει να κριθεί η κυβέρνηση. Ο λαός θα έχει τον τελικό λόγο και την τελική κρίση.
( Το άρθρο αυτό δόθηκε στο «Βήμα της Κυριακής» της 1.3.2015, το οποίο το δημοσίευσε με αυθαίρετη περικοπή της τελευταίας παραγράφου, με αριθμό 6. Γ.Κ. )
ΔΕΙΤΕ/ΑΚΟΥΣΤΕ/ΔΙΑΒΑΣΤΕ
-
09.01.2021
Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα ''ΤΑ ΝΕΑ'' της 9.1.2021
Ο κοασμός των βατράχων
Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.
Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.
Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.
-
29.12.2020
Η «Όμορφή πόλη» του Μίκη Θεοδωράκη σε online streaming
Η παράσταση θα προβληθεί σε online streaming από το Ωδείο Ηρώδου Αττικού στις 9 και 10 Ιανουαρίου 2021
Η «Όμορφη πόλη» του Μίκη Θεοδωράκη σε απόδοση-σκηνοθεσία Γιώργου Βάλαρη, η θεατρική – μουσική υπερπαραγωγή της χρονιάς, που υμνήθηκε από κοινό και κριτικούς, μετά από τις sold out παραστάσεις στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών – Θεσσαλονίκης και στο Ηρώδειο, θα προβληθεί διαδικτυακά σε online streaming – worldwide με μιας υψηλής τεχνολογικής κάλυψης ήχου και εικόνας της παράστασης από το Ηρώδειο, μόνο για δύο ημέρες στις 9 και 10 Ιανουαρίου 2021, μέσω της πλατφόρμας του VIVA.GR, ώστε να την απολαύσει όλος ο κόσμος τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. -
130 ΠΟΙΗΜΑΤΑ
12.02.2014
Η παγίδα
Είχες τα χέρια σου γιομάτα τραγούδια
τα πόδια σου αγγίζανε το πράσινο νερό
τα όνειρά σου σεργιάνιζαν στους δρόμους
η σκέψη σου ρύθμιζε της μέρας τον ρυθμό..... -
3191 ΜΟΥΣΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΙΑ
1974
Επιτάφιος-Μέρα Μαγιού μου μίσεψες
Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου,απαγγελία Κάκια Παναγιώτου
-
78 ΑΡΘΡΑ
28.12.2019
Για τον Θάνο Μικρούτσικο
Μέσα στον δύσκολο αγώνα για την δημιουργία και διάδοση του ελληνικού τραγουδιού ο Θάνος Μικρούτσικος κατέχει μια από τις κορυφαίες θέσεις.
Η απώλειά του δεν προκαλεί μονάχα πόνο στους φίλους, τους συνεργάτες και τους θαυμαστές του αλλά κι ένα βαθύ τραύμα στο ελληνικό τραγούδι και γενικότερα στο πολιτιστικό «γίγνεσθαι». Γιατί ο Θάνος Μικρούτσικος εκτός του ότι υπήρξε ένας ολοκληρωμένος συνθέτης με ταλέντο, με έμπνευση και με πλούσιο, πρωτότυπο και σημαντικό έργο, έφυγε σε μια ηλικία μεγάλης ανθοφορίας, ωριμότητας και εκπληκτικής διάθεσης προσφοράς στον νεοελληνικό πολιτισμό που τόσο πολύ έχει ανάγκη σήμερα ο ελληνικός λαός.
Τον αποχαιρετώ με οδύνη και πικρία για την μεγάλη αδικία να τον βρίσκει το τέλος σε μια τέτοια στιγμή. -
11 VIDEOS
13.12.2017
Μίκης Θεοδωράκης - Συνέντευξη στον August Everding
Με αφορμή την επέτειο των 70 χρόνων του Μίκη Θεοδωράκη, παρουσιάστηκε στη Βασιλική Πλατεία του Μονάχου, το καλοκαίρι του 1995,το μπαλέτο «Αλέξης Ζορμπάς».
-
38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
2005
Συνέντευξη στον Πάνο Γεραμάνη για 4 συναυλίες στο Μέγαρο αφιερωμένες στα 80 του χρόνια
Στα 1952 βρέθηκα επιτέλους «ελεύθερος» στην Αθήνα. Βάζω εισαγωγικά, γιατί στην πραγματικότητα ήμουν πολίτης β΄ κατηγορίας, γι’ αυτό προσπάθησα να φύγω και να πάω όσο πιο μακριά γινόταν από την χώρα μου. Όταν στα 1954 βρέθηκα στο Παρίσι, είχα την αίσθηση που έχει το πληγωμένο θηρίο που χώνεται στην ασφάλεια της σπηλιάς για να γλείψει τις πληγές του.
-
19 ΟΜΙΛΙΕΣ
31.01.2012
Ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στο ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Σήμερα βιώνουμε μια μεγάλη εθνική τραγωδία. Σύσσωμος ο ελληνικός λαός οδηγήθηκε στην άκρη του γκρεμού χωρίς να το ξέρει και δίχως να το θέλει. Χωρίς να υπάρχει ουσιαστικά πρόβλημα, η χώρα μας οδηγήθηκε μεθοδικά σε βαρειά οικονομική κρίση, μόνο και μόνο για να εισαχθεί στο ΔΝΤ και να αποτελέσει την πειραματική και πειρατική εισβολή της Αυτοκρατορίας του Χρήματος στην Ευρώπη.
-
149 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & KEIMENA
26.02.2014
Για την Ηλέκτρα
Κείμενο που πιθανόν ενσωματώθηκε στο πρόγραμμα της εκδήλωσης
-
153 ΑΠΟΚΟΜΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ
07/8/1964
Απεσύρθη και το "Αξιον Εστί"
Γελοιογραφία του ΚΥΡ, στην εφημερίδα "Μεσημβρινή" με αφορμή τον αποκλεισμό του έργου από το Φεστιβάλ Αθηνών
-
49 ΔΗΛΩΣΕΙΣ
02.02.2018
Δήλωση Μίκη Θεοδωράκη για τις απειλές και την επίθεση με μπογιές στο σπίτι του
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για τις απειλές που δέχεται για να μην μιλήσει στο συλλαλητήριο και την επίθεση με μπογιές που έγινε στο σπίτι του το μεσημέρι του Σαββάτου 2.2.2018, ο Μίκης Θεοδωράκης δήλωσε:
«Είμαι Ήρεμος και Έτοιμος»
Όταν ρωτήθηκε ποιο είναι το μήνυμά του για τον κόσμο, απάντησε:
«Να μην πτοηθούν. Να αυξήσουν την θέληση, τον θυμό, την αποφασιστικότητα και την ορμητικότητά τους». -
28 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ
15.02.1967
Δήλωση του Μίκη Θεοδωράκη, πρώην βουλευτού
Ἀθήνα, 23.4.1967. Ὁ βασιλιάς, συνωμότες ἀξιωματικοί καί ἐπίορκοι δικαστικοί, σέ συνεργασία μέ τούς Ἀμερικανούς ἰμπεριαλιστές, κατέλυσαν τή δημοκρατία στήν Ἑλλάδα.
-
64 ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΠΙΘΑ
06.12.2009
Για την υπεράσπιση της εθνικής μας συνείδησης
Σ’ αυτή την ιστορική καμπή που βρισκόμαστε, τρία είναι τα κύρια μέτωπα στα οποία οφείλουμε να πάρουμε σαφή στάση:
Το πρώτο αφορά την Κύπρο και το σχέδιο Ανάν. Το δεύτερο αφορά τα Σκόπια και το όνομα «Μακεδονία». Και το τρίτο την υπεράσπιση της ελληνικότητας μπροστά στην επίθεση που δέχεται από ελληνικές και διεθνείς οργανωμένες δυνάμεις. -
20 ΜΟΥΣΙΚΑ VIDEOS
23.05.2013
Badminton, Τετάρτη 22.5.2013
-
32 ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΑΡΘΡΑ
20.12.2020
Κυκλοφόρησε στις 14.12.2020 το βιβλίο της Μαργαρίτας Θεοδωράκη ''Αναμνήσεις ενός κοριτσιού''
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις IANOS το βιβλίο της Μαργαρίτας-Ασπασίας Θεοδωράκη με τίτλο «Αναμνήσεις ενός κοριτσιού».
Η κόρη του μεγάλου μουσικοσυνθέτη, με τον ιδιαίτερο συγγραφικό και ποιητικό λόγο της, αποτυπώνει στο χαρτί αναμνήσεις, σκέψεις και συναισθήματα που κουβαλάει από τα παιδικά της χρόνια μεγαλώνοντας δίπλα στον «δέσμιο άγριων λύκων» Μίκη Θεοδωράκη. Βιώνει τις στρατιωτικές εφόδους στο σπίτι, τις εκτοπίσεις, τις φυλακίσεις και με το αθώο παιδικό της βλέμμα παρακολουθεί πάντα από εκεί, χαμηλά, τις θεόρατες φιγούρες του πατέρα της και των αμέτρητων φρουρών του, συμμετέχοντας κι η ίδια σ’ έναν αέναο «Χορό αρχαίας τραγωδίας».
-
51 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Δευτέρα 17 Μαρτίου 2014
Ανακυκλώνοντας τη Μήδεια - Σε πρώτη προβολή στη Θεσσαλονίκη
Η Κινηματογραφική λέσχη Θεσσαλονίκης καλεί τα μέλη της και τους φίλους της,
στη 10η προβολή για τη σεζόν 2013-2014 με την ταινία:
Ανακυκλώνοντας τη Μήδεια / Recycling Medea -
16 Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
06.11.2012
Η Ομιλία του Ηλία Κονοφάγου στο Ίδρυμα Κακογιάννη
"Θα συνεχίσω στο πνεύμα του Αντώνη Φώσκολου, με τον οποίο έχουμε συνεργαστεί επιστημονικά και ανταποκριθήκαμε βεβαίως στο κάλεσμα του Μίκη Θεοδωράκη γιατί πιστεύουμε στο όραμά του και νομίζω το όραμά μας είναι κοινό.
-
61 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
03.04.2014
Υιοθέτησε ένα αδέσποτο
Η Παγκόσμια Ημέρα Αδεσπότων Ζώων καθιερώθηκε με πρωτοβουλία των ολλανδικών φιλοζωικών οργανώσεων το 2010 για την ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινότητας σχετικά με την τύχη των 600 εκατομμυρίων αδέσποτων ζώων
-
16 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
05.07.2017
Γνώμη για την άγνωστης σύνθεσης και αγνώστων σκοπών πολυμερή διάσκεψη Γενεύης - του Γεωργίου Κασιμάτη
Αδιαμφισβήτητο και μη διαπραγματεύσιμο δεδομένο είναι η κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία αποτελεί πλήρους κυριαρχίας μέλος του ΟΗΕ, του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της οποίας τα κυριαρχικά δικαιώματα είναι εγγυημένα από το Σύνταγμά της, από το διεθνές δίκαιο, από τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ και από τις Συνθήκες της ΕΈ και του Συμβουλίου της Ευρώπης.
-
1 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ GUY WAGNER
25.05.2016
Στον Guy Wagner: Αποχαιρετισμός
Αγαπημένε μου Guy,
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έφυγες για πάντα εσύ που με την αγάπη και την φιλία σου ήσουν το πιο πολύτιμο στήριγμά μου από την στιγμή που σε γνώρισα, εδώ και 43 περίπου χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή που σε χάνω για πάντα. -
1 ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ GAIL HOLST
18.02.2014
Αρχαίες και σύγχρονες ελληνικές τραγωδίες στις όπερες του Μίκη Θεοδωράκη [«Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη»]
Η σχέση των Ελλήνων με την αρχαία τραγωδία είναι ιδιαίτερα συγκινητική αυτή την εποχή που η Ελλάδα φαίνεται να βυθίζεται σε μια άβυσσο φτώχειας, παράνοιας και κοινωνικής αποσύνθεσης. Η παρούσα οικτρή κατάσταση της χώρας προκαλεί συναισθήματα déjà vu στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες, εκείνους που έζησαν όχι μόνον τη δικτατορία των συνταγματαρχών, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές του 1970, αλλά που θυμούνται και την πείνα της Κατοχής και την ωμότητα του Εμφύλιου Πολέμου. Τα διαστήματα σχετικής ειρήνης και δημοκρατίας στην πρόσφατη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έχουν βιωθεί στη σκιά των προηγούμενων πολύ τραγικών γεγονότων, τα οποία διαμόρφωσαν τη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.
-
52 ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ
12.02.2018
Ανοιχτή επιστολή του Στάθη Παναγούλη στον Μίκη Θεοδωράκη
Ζωντανό είναι ακόμη στα μάτια μου το πλήθος των εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που από τα πέρατα της γης, από την πιο μακρινή γωνιά της Ελλάδας ήρθαν να σε ακούσουν και να διατρανώσουν μαζί σου την πίστη τους για τη Μακεδονία.